Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Voordracht poëzie uit het hoofd

Tsjêbbe Hettinga; 1949 - 2013


Hettinga, helaas wás, een beeldbepalende Friese dichter, die vooral bekendheid genoot door de voordracht van zijn poëzie, vanwege zijn blindheid, uit het hoofd. Vaak ging zijn voordragen met muzikale begeleiding gepaard. Deze helaas te jong gestorven poëet kwam in 1949 te Burgwerd, net ten noorden van Bolsward, ter wereld. Vierenzestig jaar later, in een nieuwe eeuw en een nieuw millennium is Tsjêbbe Hettinga in 2013 te Leeuwarden overleden.

Als zoon van een Friese boer en paardenhandelaar met een moeder die zich op 55-jarige leeftijd verdronk, werd Tsjêbbe Hettinga van geleidelijk slechtziend naar uiteindelijk vrijwel blind. Ondanks inferieure kwaliteit van zijn ogen behaalde hij met succes de papieren van de Kweekschool te Sneek, was hij opnametechnicus van de Blindenbibliotheek te Groningen en studeerde hij in 1986 af in zowel Nederlands als Frysk aan de Rijks Universiteit Groningen. Vanaf 1982 was Hettinga woonachtig in de Friese hoofdstad Leeuwarden. 31 jaar, waarvan 17, terwijl schrijver van deze beschouwing eveneens in de grootste van de Friese 11 steden, zowel werkte als woonachtig was.

Samen met zijn vrouw, die helaas in 2011 overleed, had/heeft Hettinga twee kinderen. Twee jaar na zijn vrouw, in 2013, overleed Tsjêbbe Hettinga aan kanker, specifieker de ziekte van Kahler. Postuum is Hettinga datzelfde jaar de Friese Anjer toegekend. Deze prijs voor Friese cultuur, uitgereikt door het Prins Bernard Cultuurfonds Fryslân wordt jaarlijks aan een persoon, vereniging of instelling toegekend die zich bijzonder heeft ingezet voor de Friese cultuur of natuur in de breedst mogelijke zin van deze woorden. Naast de hiervoor genoemde prijs heeft deze beeldbepalende Friese dichter/poëet eveneens in zowel 1970, 1971 als 1987 de Friese Literatuurprijs gewonnen. Hettinga's doorbraak in de Nederlandse literaire wereld werd in 1993 gerealiseerd, dankzij een spetterend optreden op de Frankfurter Buchmesse. In het tweede jaar, dus 2001, van de 21ste eeuw, ontving Tsjêbbe Hettinga de Gysbert Japicxpriis, de belangrijkste Friese literaire prijs voor zijn bundel

FAN OERSEE EN FIERDER

en speelde als jazzmuzikant saxofoon.

Helaas is de ziekte van Kahler Tsjêbbe Hettinga op te jonge leeftijd fataal geworden.

Schrijver: Annejan Kuperus, 12 december 2019


Geplaatst in de categorie: literatuur

3.7 met 3 stemmen 1.397



Er zijn 7 reacties op deze inzending:

Naam:
Ton Hettema
Datum:
23 december 2019
Ja, Annejan, het blijft in de meeste gevallen, nee eigenlijk altijd, een kwestie van helderziendheid om de beweegredenen van de stemmers te doorschouwen. Er zijn zóveel criteria om te overwegen: stijl, relevantie, humor, betoog, originaliteit, human interest, diepgang, passie, taalvaardigheid, balans, kleur, actualiteit, dat je blijft gissen.
Met uitzondering van die trollen wier enige dagelijkse plezier er uit bestaat om deze of gene schrijver weer 's lekker af te urineren..
Naam:
Annejan Kuperus
Datum:
22 december 2019
Net als (veel) andere schrijvers, maakt het mij auteursgelukkig dat er naast de standaard één-stergevers veel meer mensen zoals jij zijn die werk op werkelijke waarde weten te waarderen. De standaard één stergevers, doen zij dit uit gefrustreerd- en/of slechtgehumeurdheid, zouden wat mij betreft geroyeerd mogen worden. Natuurlijk kan werk minder goed of zelfs slecht beoordeeld worden, maar een goede argumentatie lijkt mij dan wel op zijn plaats...! Mijn collegiale dank.
Naam:
Ton Hettema
Datum:
21 december 2019
Oeps, nu staat ie d'r toch!
Naam:
Ton Hettema
Datum:
21 december 2019
Beste Annejan, niet getreurd, zoals wel vaker voorkomt, werkt het sterwaarderingssysteem niet. Ik gaf je net 5 stuks, maar de teller weigert ze te accepteren. Zoals gezegd, het gebeurt (me) vaker.
Naam:
Max
Datum:
13 december 2019
Neemt u mij vooral niet kwalijk, Annejan, dat ik u met 'An' aanduidde. Mijn oprechte excuses, maar ik verkeerde even in de veronderstelling dat onze zeer gewaardeerde collega dichter-schrijver Catrinus, net als u, An en ik bekend van beide sites, u in zijn reacties gemeenlijk met 'An' aanduidde. Edoch, ik weet het, Quod licet Catrino non licet bovi'....
Niettemin dank voor uw waardering. Ik zal u voortaan aanschrijven met Annejan.

Max
Naam:
Annejan Kuperus
Datum:
13 december 2019
An is, Max, een collega-dichter en schrijver op de prachtige sites www.gedichten- en www.nederlands.nl. Die ene ster, 13 december 2019, 19.31u., staat in schril contrast met jouw reactie die ik waardeer en waarvoor ik jou bedank.

Met schrijfgroet,

Annejan
Naam:
Max
Datum:
13 december 2019
Dank An, dat je ons deze markante Friese dichter-musicus en voordrachtkunstenaar in herinnering brengt. Ik zag dat nota bene Benno Barnard en Tsead Bruinja hadden bijgedragen aan Het Vaderpaard. Een van de gedichten die mij aansprak heet 'Gaandeweg':

langzaam raken de jaren
uit het zicht
van de dagen die toen
met een touw aan de boom vastzaten
en de uren die
appels pikten als het donker werd
(etc.)

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)