Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Vogelkreten in een onvolmaakt leven

(voor Marja-Liisa Vartio (1924 - 1966))

Je bent geboren op 11 september 1924 in Sääminge, Mikkeli. Jouw moeder was de lerares Aino Luukkanen en jouw vader was de basisschoolleraar/hoofdmeester Valter Sairanen. Voordat jij geboren werd, waren zij al gescheiden. Jouw moeder heeft jouw geboorte niet aan jouw vader verteld. Jouw oudere broers Uuno en Kauko woonden bij jouw vader in Nurmijärvi en jij woonde bij jouw moeder in een andere plaats. Toen jij zeven jaar werd, stuurde jouw moeder jou naar jouw vader. Je ging in Nurmijärvi naar de lagere en de middelbare school. In 1939-1940 woonde je een tijd bij jouw familie in Pieksämäki, wat jouw moeder had geregeld. In Pieksämäki zijn de schrijver Aarne Viktor Haapakoski, die 2500 verhalen schreef, de schrijfster Aila Marjatta Meriluoto en de schrijfster Aune Helinä Kaipainen geboren.

In de vakantie van 1939-1940 verbleef je bij jouw moeder in Sääminge. In 1944 ging je naar de Nurmijärvi Coeducational School in het kerkdorp aan de Vantaanjoki rivier, op Pratikankuja 8. Op het gymnasium werd je door de leraar Fins en geschiedenis/pedagoog/domineeszoon Sisko Eina Wilhelmiina Wilkama (1893 - 1983) literair beïnvloed. Daarna studeerde je literatuur, kunstgeschiedenis en filosofie aan de Universiteit van Helsinki. Hier kreeg je o.a. les van de professor kunstgeschiedenis Onni Okkonen (1886 - 1962) en de leraar Finse literatuur/hoogleraar esthetica en hedendaagse literatuur Rafael Koskimies, getrouwd met de toneelschrijfster Airi Koskimies. In 1950 ben je afgestudeerd met een Master of Science in Art History. Je schreef jouw masterscriptie onder de leiding van professor Aune Lindström. Het ging over de carrière van de kunstenaar Ilmari Aalto.

In het voorjaar van 1945 trouwde je met de kunsthandelaar Valter Vartio. Jullie adopteerden het meisje Laritsa. Via Valter kwam je in de schrijvers- en kunstenaarskringen van Helsinki terecht. In 1949 woonde je in Töölö. In 1952 verscheen jouw dichtbundel 'Huwelijk' en in 1953 'Krans'. In 1955 zijn Valter en jij gescheiden. Laritsa bleef bij Valter wonen. In 1955 hertrouwde jij met de schrijver/dichter/uitgever Paavo Juhani Haavikko, geboren op 25 januari 1931 in Helsinki. Je had Paavo voor het eerst op een schrijversavond bij de schrijfster/domineesdochter Sylvi Kekkonen ontmoet. De salonnière Sylvi gaf literaire discussie-avonden met o.a. Eeva Joenpelto, Kirsi Kunnas, Kai Laitinen, Lassi Nummi en Kaari Utrio. Sylvi's man was de Finse premier Urho Kekkonen, die van 1956 tot 1982 premier was. Hun tweelingzonen waren Matti en Taneli.

Paavo en jij kregen samen drie kinderen. Jullie eerste kind was een ongeboren zoon. Je voelde je heel erg schuldig en verdrietig. In 1956 werd Johanna geboren en in 1960 werd Heikki geboren. Johanna overleed in 1996. Paavo debuteerde in 1951 met de dichtbundel 'Wegen naar afstanden'. In 1952 ging je op studiereis naar Noord-Italië. In 1953 verscheen zijn bundel 'Op windavonden' en in 1955 'Het geboorteland'. In 1955 verscheen jouw korte verhalenbundel 'Tussen Land en Water' en in 1957 jouw debuutroman 'Dan is het lente'. In 1958 verscheen de roman 'Man als man, meisje als meisje'. In 1959 ging je op studiereis naar de Sovjet-Unie. In 1960 verscheen 'Alle vrouwen dromen' en in 1962 'Emoties'. Je werd geïnspireerd door Edith Södergran en Uuno Kailas. Jouw gedicht 'Ballade' gaat over bevalling en moederschap. De schrijfster Aila Meriluoto was vroeger jouw schoolvriendin. Jouw dienstmeid Leena Väisänen vertelde jou, dat Aila met haar debuutbundel 'Glas-in-lood' onbewust een plagiator van Rainer Maria Rilke was.

Met Paavo en jullie kinderen woonde je in Helsinki, maar 's zomers in Ahvensalmi, Savonlinna. Jij leed aan slapeloosheid, migraine, galstenen, endometriose en schildklieraandoeningen. Al jouw boeken verschenen bij uitgeverij Otava. Jij overleed op 17 juni 1966 in het Savonlinna Centrale Ziekenhuis op het eiland Talvisalo, aan de Keskussairaalantie in Hernemäki. Je kreeg hoge koorts, wat leidde tot bewusteloosheid en hersendood. Je werd 41 jaar en je bent in de begraafplaats van Talvisalo in Savonlinna begraven. In Savonlinna staat het 15-de eeuwse Kasteel van Olavinlinna op een eiland. In 1967 verscheen 'Hänen olivat linnut' (Hij was de vogels), jouw belangrijkste werk.

Schrijver: Joanan Rutgers
13 maart 2021


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 44



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)