Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

De Poolse Sappho bezingt sappige erotiek

(voor Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (1891 - 1945))

Jij bent geboren als Maria Kossak op 24 november 1891 in Krakau. Jouw familie bestond uit kunstschilders. Jouw vader was de kunstschilder Wojciech Horacy Kossak, geboren op 31 december 1856 in Parijs. Zijn peetvader was de Franse schilder Horace Vernet. Jouw opa was de schilder Juliusz Fortunat Kossak en jouw oma was Zofia Galczynska. Zij woonden vijf jaar in Parijs. In 1868 gingen zij naar Krakau, waar zij het landgoed Kossakówka bewoonden. In hun literaire/artistieke salon kwamen o.a. de dichter Adam Asnyk, de schrijver Henryk Sienkiewicz, beroemd door zijn roman 'Quo Vadis' en in 1905 kreeg hij de Nobelprijs voor de Literatuur, de schilder Stanislaw Witkiewicz en de schilder Jósef Chelmonski. Jouw opa overleed op 3 februari 1899.

Jouw broer Jerzy werd op 11 september 1886 in Krakau geboren. Hij was een schilder met als specialisatie militaire taferelen. Één van zijn vier dochters was de schilderes/dichteres Gloria Kossak (1941 - 1991), die het familiehuis van de sloop wist te redden. Jouw zus Magdalena werd op 26 juli 1894 geboren en zij was een romanschrijfster. In jullie landhuis was er ook bezoek van de componist/pianist Ignacy Jan Paderewski en de filosoof/professor Vincent Lutoslawski, die met de Spaanse dichteres Sofia Pérez Casanova getrouwd was, met wie hij vier dochters kreeg. Jij kreeg thuis les en jij sprak vloeiend Frans, Engels en Duits. Op 25 september 1915 trouwde jij met Wladyslaw Bzowski, luitenant-kolonel in het Oostenrijkse leger en van adel. In de herfst van 1916 ontmoette jij in Zakopane de schrijver/dichter Jan Gwalbert Henryk Pawlikowski, op wie jij smoorverliefd werd en hij op jou. Hij was ook van adel. Op 12 maart 1919 werd het huwelijk ontbonden. Hij hertrouwde op 18 augustus 1919 met Helena Jordan.

Op 2 juni 1919 ben jij in Krakau met Jan Gwalbert getrouwd. Jan hield van het Tatra-gebergte, net als zijn vader, de econoom/politicus/historicus Jan Gwalbert Pawlikowski, die er speleologische onderzoekingen deed en voor een nationaal park in het Tatra-gebergte pleitte. Hij was erelid van de Tatra Society, want ook dat bestaat. Jullie woonden in de Villa 'Pod Jedlami' uit 1897 in Zakopane. Jouw zus Magdalena verbleef daar ook. Het stijlvolle gebouw is nog steeds van de familie Pawlikowski. Het huwelijk was snel voorbij, ook door de buitenechtelijke relatie van Jan met de balletdanseres Valérie Konchinsky. In 1922 verscheen jouw dichtbundeldebuut 'Blauwe amandelen'. In 1924 verschenen jouw dichtbundel 'Roze magie' en jouw eerste toneelstuk 'Chauffeur Archibald', een komedie. In 1926 verscheen de dichtbundel 'Kussen'. In 1927 had jij een grote, heftige liefdesaffaire met de vliegenier/majoor/dichter José Manuel Sarmento de Beires, die als eerste 's nachts over de Zuid-Atlantische Oceaan vloog. Op 23 december 1929 werd het huwelijk met Jan officieel ongeldig verklaard. Jij reisde veel, o.a. naar Italië, Frankrijk en Noord-Afrika. Jij schreef over de vrouwelijke erotiek, waarmee jij taboes doorbrak.

Op 19 juni 1931 trouwde jij in Poznan met de luchtvaartofficier Stefan Jerzy Jasnorzewski, ook van adel en opgegroeid in het familielandgoed 'Janiszówska' in Wolyn, met drie zussen. Hij was geboren op 20 augustus 1901 in Burzanka. Jullie reisden samen naar Frankrijk, Griekenland, Italië, Turkije en Afrika. In 1937 verscheen jouw 16-de en laatste toneelstuk 'Sinister portret'. In 1937 won jij de Nagroda Miasta Krakowa. In 1938 werd jouw tragi-komedie 'Baba-Dziwo' opgevoerd, een vlijmscherpe aanval op het nazi-totalitarisme en een satire op Adolf Hitler. In het begin van de Tweede Wereldoorlog gingen jullie via Lviv, Zaleszczyki, Roemenië en Frankrijk naar Engeland, naar Blackpool, waar Stefan Flight Lieutenant bij de RAF was. In 1941 verscheen jouw 15-de en laatste dichtbundel 'Offerduif'. Op 29 juli 1942 overleed jouw vader in Krakau. In 1944 werd er botkanker met uitzaaiingen naar de wervelkolom bij jou gediagnosticeerd. Jij werd twee keer geopereerd en jij raakte half verlamd. Eind september 1944 werden jouw eerste man Wladyslaw Bzowski en zijn vrouw Helena Jordan door de Gestapo gearresteerd en naar het concentratiekamp Gross-Rosen of Flossenbürg gestuurd, waar zij vermoord werden. Stefan heeft jou tot het laatst verzorgd. Op 9 juli 1945 overleed jij in een ziekenhuis in Manchester. Jij werd 53 jaar en jij bent in de Southern Cemetery in Manchester begraven. Stefan overleed op 23 augustus 1970 in Londen. Hij werd 69 jaar en hij is bij jou begraven.

Schrijver: Joanan Rutgers
30 april 2021


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 52



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)