Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

De Van Gogh van Finland

(voor Vilho Lampi (1898 - 1936))

Jij bent geboren op 19 juli 1898 in Oulo, Noord-Finland. Jouw ouders waren Maria en Anton Lampi. Toen jij 11 was, verhuisden jullie naar Liminka, waar jouw vader een boerderij had gekocht. Jij ging eerst naar de basisschool van Kajaanintulli en daarna in Liminka naar de Stenen School bij jullie familieboerderij Matinlauri in het centrum van dorp en aan de rivier de Liminka. Van 1921 tot 1925 studeerde jij aan de Academie voor Schone Kunsten in Helsinki, opgericht in 1848. Jij won al gauw eerste prijzen in wedstrijden. Jouw medestudenten noemden jou 'Genius Lampi'. Tussen 1921 en 1925 schilderde jij vooral impressionistisch. In Helsinki kwam jij zelfverzekerd over, maar ook eenzaam. Jij droeg vaak de traditionele kleding van de Ostrobothnische vlaktes, met messen en al. Jij kon goed overweg met de andere mensen. Jij deed mee met diverse groepsexposities en na de kunstopleiding ging jij naar Liminka terug en werkte jij op de boerderij en schilderde jij, meestal na het werk. Tussen 1929 en 1931 schilderde jij heroïsch stilistisch, expressief.

In januari-februari 1931 was jouw eerste solo-expositie in Oulo. Bijna de helft van de 53 schilderijen is verkocht. Van maart tot mei 1931 woonde en werkte jij in Montparnasse te Parijs. Een foto uit 1931 toont jou schilderend in Parijs. In Parijs verbleef jij Hotel Delambre, naast de artiestencafés. Jij studeerde aan de Académie Scandinave, de Académie Colarossi en Maison Watteau. In 1931 schilderde jij ook de Notre Dame. Op een andere foto uit 1931 zit jij in een net pak op een bank in Versailles volop glimlachend te roken. Jij bezocht de musea in Berlijn en Brussel. Na 1931 schilderde jij weer traditioneler en naturalistischer, omdat jij mogelijk gefrustreerd was over de reactie op jouw moderne werken in de provincie Liminka. In Liminka schilderde jij stillevens, portretten en landschappen. In 1933 en 1934 ontving jij diverse beurzen, waardoor jij fulltime kon schilderen. Jij hebt ook in Letland, Duitsland en Rusland geëxposeerd. Jouw zelfportret uit 1934 is angstwekkend en zorgwekkend. Je moet zeker ook aan Van Gogh gedacht hebben. Jij schilderde 15 jaar. Jij schilderde meestal 's avonds en 's nachts. Jij schilderde het liefste de Liminganjoki-rivier met zijn vele houten bruggen en idyllische huizen.

Tijdens jouw leven bleef jij relatief onbekend. Jij had psychische problemen. Jij schreef gedichten, teksten en aforismen. Jij deed voordrachten en jij acteerde. Jij schilderde ook in de stijlen Nieuwe Zakelijkheid en pointillisme. Jij voltooide meer dan 550 schilderijen. Op jouw zelfportretten zijn jouw paranoïde-schizofrene blikken te zien. Op jouw zelfportret uit 1932 met de kwast in de mond alsof het een lange sigaretpijp is, sta jij als een onoverwinnelijke heerser. Op die uit 1933 met wel degelijk een sigaretpijpje oog jij redelijk vriendelijk en toegankelijk, maar altijd met die argwanende ogen. Portretten, zoals in 1929 van Ponderer en Ruhmu-Jussi en in 1934 van Pojan kuva (Eeli Kaitera) en zoals van Maija-Lüsa met de witte roos. Jij schilderde buren en kennissen, huisinterieurs en dorpsgezichten.

Op een foto is te zien hoe jij bij de Matinlauri boerderij vrolijk en wijdbeens aan het schilderen bent. Op 'Moonshine Makers' uit 1930 sta jij in het midden bij de alcoholmachine. Een foto uit 1931 toont jou schilderend in Parijs. In Parijs zat jij in Hotel Delambre, naast artiestencafés. In 1935 schilderde jij 'Brug' met betoverend mooie kleuren water en lucht. Jij was beïnvloed door Tyko Sallinen en Alvar Cawén en anderen van de Novembergroep, zoals Juho Isak Mäkelä, ook in Oulo geboren en tekenleraar aan het Oulo Lyceum. Het schilderij 'Blauwe Engel' (1931) is een sleutelwerk en de stijl van Van Gogh en Gauguin is duidelijk zichtbaar. Paavo Olavi Rintala schreef erover in zijn fictieve roman 'God is Schoonheid' (1959), die over jou gaat. Jij leed aan hypochondrie, mentale vermoeidheid en geestespijn. De schilders Eeli Alvar Aalto, Kalervo Palsa en Matti Veli Lampi, jouw neef, en de kunstenaar/schrijver Teemu Tuomas Mäki zijn door jou beïnvloed. Matti Veli is ook de directeur van het Vilho Lampi Museum in Liminka.

Op 17 maart 1936 pleegde jij zelfdoding. Jij ging naar Oulo om enkele bevriende kunstenaars te ontmoeten, maar jij trof niemand aan. Jij sprong van de ijzeren Oulujoki-spoorbrug uit 1886 in de Merikoski-stroomversnelling in de Oulujoki rivier. Jouw lichaam werd pas op 5 mei 1936 nabij het eilandje Elba gevonden, nadat het ijs was gesmolten. Jij werd 38 jaar. Jij bent in de begraafplaats van Rantakylä in Liminka begraven. Op jouw grafsteen staat een bronzen reliëf van jou, gemaakt door jouw vriend Martti Tarvainen (1897 - 1985), ook een schilder.

Schrijver: Sir Joanan Rutgers
14 november 2025


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd.aantal keer bekeken 8

Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)