Baas in het heelal?
Veel mensen onderschrijven maar al te graag de oproep van Peter Barthel en Klaas van Berkel in NRC (23-10) om ter bescherming tegen ongewenste exploratie de maan het predicaat te verlenen van Werelderfgoed. Mensen maken zich meer en meer ongerust over het hedendaags en toekomstig gebruik van de ruimte. Gelet op de jongste techontwikkelingen lijkt er nu al meer sturing nodig van de lopende activiteiten rondom de aarde.
Onlangs zijn we nog verrast door de ontdekking van een grot op de maan. En rijst de vraag: wie wordt straks de eigenaar. En wie is nou eigenlijk de baas in het heelal. Wordt de kosmos straks net als de koloniën een nieuw jachtterrein voor het ophalen van bodemschatten en andere grondstoffen om deze ongebreideld te gelde te maken.
Het gevaar bestaat dat het die kant wel eens op kan gaan. De ogen zijn in de eerste plaats gericht op Elon Musk. Hij hoeft niet om geld te bedelen zoals de ontdekkingsreizigers van destijds om te reizen naar nieuwe oorden. Met Tesla bracht hij een revolutie teweeg in de auto-industrie. En met grote stelligheid mag worden aangenomen dat hij en de zijnen werken aan een ruimtevaartconcept waarmee hij opnieuw de toon gaat aangeven. Met hem staan meerdere partijen klaar om zich in de ruimte te begeven. Kan dat allemaal zo maar?
Die vraag moet worden beantwoord voor de eerste spa daarginds de grond ingaat of laten we de boel op zijn beloop?
We gaan dan een nieuwe wedloop beleven zoals na de grote ontdekkingsreizen. Doelwit waren de schatkamers van moeder aarde in de nieuwe gebieden. Er ontbrandde een verwoede strijd waarvan men in het Westen nog steeds het schaamrood op de kaken krijgt. Eeuwenlang vochten de grote mogendheden tegen elkaar om de vetste buit. Ze traden met grof geweld op tegen de inheemse bevolking tot genocide toe. De machthebbers maakten grote winsten. Overheden en handelsmaatschappijen en hun aandeelhouders verrijkten zich. Met deze activiteiten werd de kiem gelegd van een groeiende kloof tussen arm en rijk waar we nog steeds mee kampen. En de economische uitbuiting in de voormalige koloniën duurt voort. De aarde hangt intussen zowat uitgeput in de touwen.
Wat nu? De rijkste individuen van de wereld staan klaar om aan de race te beginnen naar de nieuwe wereld. Wie zal hen dat beletten?
Er is tot nu toe vrijwel niets geregeld om in het heelal de orde te bewaren. Het uitgangspunt is wel dat de kosmos van ons allemaal is (1967: Outer Space Treaty). In het koloniale tijdperk is niet aan zoiets gedacht, maar een dergelijk idee had toen ook al moeten gelden. Het mag niet nog een keer gebeuren dat straks kleine groepen van investeerders op rooftocht gaan. Het druist dan ook tegen alle logica in om het bij een symbolische aanzegging te laten. De tijd dringt dat bijvoorbeeld in de Verenigde Naties nadere regelgeving wordt ontworpen en gefiatteerd om te voorkomen dat avontuurlijke durfinvesteerders hun kans grijpen.
Elon Musk heeft al aangekondigd serieus bezig te zijn om een bemande missie naar de maan te sturen. Wie houdt hem tegen en wat als zijn manschappen straks opeens voor de grot staan op de maan?
23 november 2024
Geplaatst in de categorie: actualiteit