Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Hildegard von Bingen was in alles haar tijd ver vooruit

Liederen uit de twaalfde eeuw
Vijf dagen, van maandag 2 juli tot en met vrijdag 6 juli, steeds tussen 19:30 uur en 20:00 uur, is de oude abdis van Bingen, Zuster Hildegard, (1098-1179) Componiste van de Week bij de Vara op de Nederlandse zender Radio 4. Het programma is weliswaar een herhaling van twee jaar geleden, maar dat heeft te maken met het feit dat in de zomermaanden veel meer progamma's worden herhaald. Verantwoordelijk voor deze reeks is Thea Derks, die zoveel mogelijk onbekende en hedendaagse muziek schrijvende mensen aan bod wil laten komen, en ze heeft in die zin haar sporen ruimschoots verdiend.
De vijf verschillende programma's — steeds met enkele onderdelen in zo'n half uurtje, en die van korte tussenteksten worden voorzien — zijn via de website van de Vara en via de link Componist van de Week te vinden, en, na afloop van de uitzending, ook nog weer via het Internet te beluisteren.

Belangrijke rol
Hildegard von Bingen is een van de zeer weinige vrouwen, die in de genoemde periode een ons bekend geworden rol van grote betekenis heeft gespeeld op diverse terreinen. Deze abdis en eerste Duitse mystica heeft niet alleen als raadgevende persoonlijkheid diepe indruk gemaakt, ze onderhield ook veel contacten in binnen- en buitenland, wat voor die tijd toch niet alledaags was, maar er zijn driehonderd brieven bewaard gebleven die daarvan getuigenis afleggen. Verder was Hildegard de grondlegger van de wetenschappelijke natuurgeschiedenis, en schreef ze enkele heiligenlevens.
De laatste decennia is de belangstelling voor haar werk en wezen enorm gegroeid, niet alleen in het Duitse taalgebied, en dat heeft ongetwijfeld te maken met de door haar sterk gepropageerde volksgeneeskunde. Opvallenderwijs ontbreekt in een recent lexicon van heiligen in het lemma over Hildegard een verwijzing naar de muziek. Maar juist dit fenomeen, dat ze ongetwijfeld eveneens als goddelijk heeft ervaren, heeft als een rode draad in haar bestaan gefungeerd. Zij heeft een geestelijk zangspel geschreven 'Ordo Virtutum', en daarnaast heel veel liederen, waarvan het grote aantal Maria-liederen een bijzondere plaats inneemt.

Natuurgeneeskunde
De steeds toenemene belangstelling voor en toepassing van alternatieve geneeswijzen wijst erop dat veel mensen in vooral de tweede helft van de twintigste eeuw en in onze tijd, diverse aspecten van het leven in een ruimer verband (wensen te) zien, vooral als het om ziektesymptomen gaat. Hildegard heeft al gewezen op het belang van details in de dagelijkse voeding, alsmede op toegepaste hygiëne die alle een niet te verwaarlozen rol kunnen spelen voor de samenhang van een gezond(er) lichaam met daarin een gezonde(re) geest. Ook de rol van de seksualiteit van de vrouw zag Hildegard geheel anders dan de mannelijke theologen van die dagen, welke er nu juist van overtuigd waren dat in de vrouw de oorzaak lag van alle 'zedelijke kwaad'.

Uitstekende biografie
Een goed voorbeeld van een voor de kleine(re) beurs bereikbaar boek over Hildegard is dat van Michaela Diers, die is gepromoveerd op Bernard van Clairvaux, die overigens met Hildegard bevriend was. Dat boek is verschenen in de reeks dtv-portrait, een serie die inmiddels zo'n tachtig grootheden uit diverse kunsten, geschiedenis en filosofie heeft voorgesteld. De delen zijn alle voorzien van tal van illustraties in vier kleuren en zwart/wit — dat van Hildegard telt er éénenzestig —, alsmede, daar waar nodig een glossarium, en verder een tijdtafel, een beknopte bibliografie en een register.
__________

Michaela Diers: Hildegard von Bingen. 160 pag., rijk geïlllustreerd, paperback in de reeks dtv-portrait van Deutscher Taschenbuch Verlag, München; ISBN 3-423-31008. Prijs € 10,—. (Deze prijs is alleen geldig in de BRD en in Nederland bij Boekhandel Die Weisse Rose te Amsterdam.)


Zie ook: http://www.bloggen.be/cultuursfinx/

Schrijver: Heinz Wallisch, 2 juli 2007


Geplaatst in de categorie: muziek

4.0 met 7 stemmen 762



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)