Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

De teerhartige machinerie barstte uiteen

(voor Karin Maria Boye (1900 - 1941))

Je bent geboren op 26 oktober 1900 in Göteborg.
Je vader Charles Frederick (Fritz) Boye was een ingenieur van een verzekeringsmaatschappij en van Duitse afkomst.
Je moeder Signe Liljestrand was betrokken bij de vrouwenzaken en de politiek. Je oudere broers waren Sven en Ulf.
Op je negende verhuisde je naar Stockholm. Je kreeg pianolessen en je schreef op je tiende je eerste gedichten.
Op je vijftiende verhuisde je naar Huddinge, naar Villa Björkebo, een groot huis in de natuur. Voor je opa schreef je een boek vol gedichten en legenden.
Op je achttiende ontmoette je op een christelijk zomerkamp de zeven jaar oudere Anita Nathorst en je was smoorverliefd op haar, maar ze heeft je liefde niet beantwoord. Een grote oerwond in je ontluikende, lesbische ziel. Je schreef 'Natuurlijk doet het pijn als knoppen openbreken!'.

Op je tweeëntwintigste verscheen je debuutdichtbundel 'Wolken'.
Tot je dertigste was je lid van de Zweedse Clarté League, een uiterst anti-fascistische, socialistische groep.
Je studeerde Griekse en Scandinavische talen aan de Universiteit van Uppsala.
Je werd onderwijzeres en je was een overtuigde christen. Je protesteerde tegen de bedreiging van het individu door het nazisme en het communisme. Je schreef in het begin essays en kritieken als journaliste, maar al gauw schreef je literair werk.
In 1924 verscheen je bundel 'Verborgen landen'.
In 1926 was je geslaagd voor je examen in Uppsala, waarna je literatuurgeschiedenis aan de Universiteit van Stockholm ging studeren. Je woonde weer in Huddinge en na een jaar slaagde je in Stockholm en verscheen je bundel 'De Haarden'. Je was ondertussen lerares aan het gymnasium in Motala.

Op je negenentwintigste trouwde je met Leif Björk, ook lid van de Clarté League. Met hem reisde je door Joegoslavië. Je roman 'Astarte' verscheen. Met Erik Mesterton en Josef Riwkin begon je het tijdschrift 'Spektrum'.
Na drie jaar ben je van Leif gescheiden, omdat je in wezen een lesbienne was en dat niet meer wilde verbergen.
Je ging naar Berlijn, waar je vertaalwerk deed met Frida Uhl, de ex-vrouw van August Strindberg. Je ging daar ruim een jaar in psycho-analyse en je schilderde aquarellen met mythische figuren. Daarna woonde je in Stockholm, waar je de roman 'Merit ontwaakt' schreef en uittikte.
De roman 'Crisis' volgde, over je religieuze crisis en je lesbische gevoelens.
Na Leif kreeg je in 1932 een liefdesrelatie met Gunnel Bergström, die haar man, de dichter Gunnar Ekelöf, voor jou verliet.
Maar datzelfde jaar ontmoette je in Berlijn de joodse Margot Hänel en met haar leefde je de rest van je leven, eerst in je appartement in Stockholm. Zij was echt 'je vrouw'.

De verhalenbundel 'Nederzettingen' en de bundel 'In het belang van de boom' verschenen, net als je romans 'Te weinig' en 'Kallocain'. Dat laatste boek gaat over een waarheidsserum en was de inspiratiebron voor de film 'Equilibrium'.
Je werd gekweld door de tweestrijd tussen een streng moralisme en een open levenshouding, waarbij mensen te vertrouwen zijn. Ook kreeg je last van zelfdestructie uit zelfhaat. Je was eenzaam en je verlangde naar de liefde, die je verwarde met de dood. Je was sterk beïnvloed door T.S. Eliot, de Franse surrealisten, je psycho-analyse, het boeddhisme, Schopenhauer, Nietzsche en Elin Wagner.
Je hield ervan om modernistische gedichten te schrijven, voorbij de logica en om onbewuste levensbronnen aan te boren, wat je psyche bevrijdde.

In jouw tijd was de homoseksualiteit in Zweden nog een misdaad en dat drukte op jou, evenals het dreigende nazisme, dat homo's en joden vervolgde.
Margot studeerde voor boekbindster en soms hadden jullie ruzie en waren korte scheidingen het gevolg. Je jeugdliefde Anita woonde ook in Alingsas en jij verzorgde haar, omdat ze kanker had.
Margot was een tijd weg en jij op 25 april 1941 het bos ingegaan. Je klom bovenop een grote rotsblok en je hebt een overdosis slaaptabletten ingeslikt. Je kroop in de foetushouding en je gleed weg. Die rots leek wel een prehistorisch altaar; een boer heeft je gevonden.
Zelfopoffering en doodongelukkig. Je werd veertig jaar.
Een maand daarna heeft je geliefde Margot zichzelf gedood door koolmonoxide-vergiftiging. Zij werd negenentwintig jaar. In augustus van dat jaar overleed Anita. Zevenenveertig jaar.

Postuum verscheen de verzamelbundel 'De zeven hoofdzonden' en de verhalenbundel 'Intercom'. Je kreeg een standbeeld in Huddinge en Göteborg, beiden gemaakt door de begaafde Peter Linde. En nog een standbeeld bij de Universiteit van Stockholm. In Uppsala is een speciale boom voor jou geplant, omdat je qua symboliek vaak voor een boom koos.

Schrijver: Joanan Rutgers, 12 maart 2013


Geplaatst in de categorie: idool

4.0 met 3 stemmen 583



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)