Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Een week voor het einde van de Eerste Wereldoorlog

(voor Franz Nölken (1884 - 1918))

Franz Nölken is geboren op 5 mei 1884 in Hamburg. Op zijn zestiende verliet hij de Gelehrtenschule des Johanneums, in 1529 opgericht door Johannes Bugenhagen. Daarna werd hij leerling aan de schilderschool van Arthur Siebelist, op advies van de kunsthistoricus/museumdirecteur Alfred Lichtwark. Franz werd vergeleken met Edvard Munch, Emil Nolde, Karl Schmidt-Rottluff en Henri Matisse. Hij was een expressionist en een tijd lid van Die Brücke. Arthur Siebelist liet zijn leerlingen in de natuur schilderen en hij stond haaks op het academisch onderwijs. In 1903 werd Franz lid van de Hamburgische Kunstenaars Club van 1897.

In 1904 exposeerden de leerlingen van Siebelist in de galerie Commeter in de Hermannstrasse in Hamburg. Het ging om werk van Friedrich Ahlers-Hestermann, Fritz Friedrichs, Walter Alfred Rosam, Walter Voltmer en Franz Nölken natuurlijk. In 1904 schilderde Nölken 'Am Brunnen', waarop hij heel knap de vermoeidheid van de emmers water dragende boerin heeft vastgelegd. In 1905 ging hij voor schilderles naar Borgeln, waar hij kennis maakte met Edvard Munch, de kunstmecenas Karl Ernst Osthaus, Christian Rohlfs en Emil Nolde. Hij ontmoette er ook zijn beschermheer, de kunstverzamelaar Ernst Rump. In 1905 portretteerde hij Rump.

In 1907 reisde Franz samen met Friedrich en Walter Alfred naar Parijs, waar hij zich voegde bij de kring van kunstenaars in Café du Dôme. In maart 1909 reisde Franz samen Friedrich, Walter Alfred en Gretchen Wohlwill naar Parijs, waar ze les kregen op de Académie Matisse. De zus van Gertrude Stein, Sarah Stein, had Franz en de anderen gestimuleerd om naar de Académie Matisse te gaan, mede-opgericht door Hans Purrmann, een leerling en vriend van Matisse. Hans was getrouwd met de moderne schilderes Mathilde Vollmoeller, die met Rainer Maria Rilke bevriend was. Rump vond de invloed van Matisse op het werk van Franz rampzalig. In 1909 en 1910 hing zijn werk op de exposities van Die Brücke.

In 1910, terug in Duitsland, raakte Franz bevriend met Anita Clara Rée, die ook door Siebelist is opgeleid. Franz, Anita en Friedrich deelden samen een atelier. De vriendschap tussen Franz en Anita stopte, omdat Anita zijn liefde voor haar niet beantwoordde. Anita pleegde in 1933 zelfdoding. Ze werd 48 jaar. In 1912 gaf Franz les aan de Hamburgse school van het schilderen van de schilderes/kunstdirectrice Gerda Koppel. In 1913 ontmoette Franz de componist/dirigent/organist/pianist Max Reger, van wie hij vele portretten maakte. Max overleed in 1916 door hartfalen. Hij werd 43 jaar. Één van de Reger-portretten hing in de biljartzaal van de apotheker/mecenas Oscar Troplowitz. In 1916 schilderde Franz een portret van Oscar.

In mei 1914 ging Franz opnieuw naar Parijs voor artistieke inspiratie. Franz was één van de vele geluksvogels onder de kunstschilders, die veel naakte vrouwen heeft geschilderd. Rond 1907 schilderde hij een vrouw met naakte borsten. In 1914 schilderde hij een naakte, zittende vrouw met kousen en flinke borsten. En hij schilderde een staande, naakte vrouw. In 1915 schilderde hij een slapende, naakte vrouw en een zittende, naakte vrouw. In 1916 schilderde hij drie naakte vrouwen bij elkaar en een liggende, naakte vrouw. In de Eerste Wereldoorlog werd hij opgeroepen voor de militaire dienst in 1917. Op 4 november 1918 sneuvelde Franz in La Capelle. Hij werd 34 jaar. Een week later was de oorlog afgelopen.

Schrijver: Joanan Rutgers, 23 mei 2016


Geplaatst in de categorie: idool

4.2 met 6 stemmen 44



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)