Per ongeluk door een bevriende tank vermorzeld

(voor Gerda Taro (1910 - 1937))

Je bent geboren als Gerta Pohorylle op 1 augustus 1910 in Stuttgart. Jouw Joodse ouders waren Gisela Boral en Heinrich Pohorylle. Je ging naar de Queen Charlotte High School en daarna naar het Business College. Je ging ook een jaar naar een kostschool in Lausanne. Je hebt jezelf verzet tegen de nazi's en je had interesse in de linkse politiek. In 1933 werd je door de nazi's gearresteerd en gevangen gezet, omdat je propaganda tegen de nazi's verspreidde. Tenslotte werd jouw familie en jij uit Duitsland verbannen.

Op jouw 23-ste ging jij naar Parijs. Jouw ouders gingen naar Palestina en jouw broers gingen naar Engeland. Je hebt hen nooit weergezien. In Parijs ontmoette je de Hongaarse, Joodse fotojournalist Endre Ernõ Friedmann (1913 - 1954), die ook was gevlucht. Hij leerde jou de fotografiekunst en je was zijn assistente. Jullie werkten onder de schuilnaam Robert Capa, een verzonnen, Amerikaanse fotograaf. 'Capa' betekent 'haai' in het Hongaars en dat was de bijnaam van Endre. Jij hebt veel aan zijn vroege werk bijgedragen, maar je ging al snel in jouw eentje door als Gerda Taro, naar de Japanse artiest Taro Okamoto en de actrice Greta Garbo. Je had een liefdesrelatie met Endre en jullie waren met elkaar verloofd.

In 1936 behaalde jij jouw eerste diploma voor fotojournalistiek en in datzelfde jaar ging je naar Barcelona en fotografeerde je de Spaanse Burgeroorlog, samen met Endre en de Poolse, Joodse fotojournalist David Seymour (1911 - 1956). Na het overlijden van Endre werd David de president van de internationale, fotografische coöperatie Magnum Photos, opgericht in 1947. Jij kreeg de bijnaam 'La pequeña Rubia' (De kleine blonde). Jullie maakten foto's in het noordoosten van Aragon en in de provincie Córdoba. Jullie publiceerden o.a. in het Zwitserse 'Zürcher Illustrierte' en het Franse, fotojournalistieke weekmagazine 'Vu', in 1928 opgericht door de fotograaf Lucien Vogel.

Jij gebruikte een Rollei-fotocamera voor jouw foto's. Het Duitse bedrijf Rollei (DHW Fototechnik) werd in 1920 door Paul Frank en Reinhold Heidecke opgericht. Endre gebruikte een Contax-camera en een Leica-camera. Jij werkte meer en meer onafhankelijk van Endre (Capa) en je weigerde zijn huwelijksaanzoek. Net als o.a. Ernest Hemingway en George Orwell behoorde jij tot de anti-fascistische, Europese intellectuelen. Van de Franse, communistische krant 'Le Soir', met als redacteurs Louis Aragon en Jean-Richard Bloch, kreeg je een contract aangeboden. Later maakte je handig gebruik van de handelsnaam 'Photo Taro label'. Je publiceerde ook in de beroemde bladen 'Life', de nieuwsmagazine 'Regards', 'Illustrated London News' en de 'Volks-Illustrierte'.

Op 25 juli 1937 fotografeerde je het Republikeinse Leger in de Slag bij Brunete. De Republikeinen werden tenslotte door de nationalisten gedwongen om zich uit Brunete terug te trekken. Jij reed als oorlogsfotografe op een gegeven moment mee op de treeplank van de auto van generaal Walter, waar gewonde soldaten in lagen. Een nationalistische luchtaanval zorgde voor veel verwarring, waardoor een omkerende, Republikeinse tank de auto aan jouw kant verpletterde. De tankbestuurder had niets in de gaten, maar jij raakte ernstig gewond. Op 26 juli 1937 ben jij in het Engelse oorlogsziekenhuis in El Goloso overleden. Je werd 26 jaar en je bent op 1 augustus 1937 in de Père Lachaise Cemetery begraven. Er stonden duizenden mensen op straat. Jouw grafmonument is op verzoek van Louis Aragon door Alberto Giacometti ontworpen. Het toont de Valk Horus, een mythologische vogel, die het symbool van licht en opstanding is. De tekst op jouw graf luidt: 'Zodat niemand uw onvoorwaardelijke strijd voor een betere wereld vergeet.'.

In 1942 werden David's ouders Regina en Benjamin Szymin door de nazi's vermoord. Endre overleed op 25 mei 1954 in Thai Binh te Vietnam. Hij stapte op een landmijn en hij werd 40 jaar. Op 10 november 1956 werd David in Egypte door een machinegeweer doodgeschoten. Hij werd 44 jaar. Begin 2018 maakte de zoon van de Hongaarde Dr. Kiszely, die jou behandelde, een foto van jou op jouw sterfbed openbaar.