Te rationele poëzie is geen poëzie

(voor René Ghil (1862 - 1925))

Je bent geboren als René François Ghilbert op 27 september 1862 in Tourcoing, in het noordoosten van Lille, met de Kerk van St Christopher uit de 15de eeuw, die 80 klokken heeft. In 1870 ging jij naar Parijs om aan het Lycée Condorcet te gaan studeren, op 8, rue du Havre, vernoemd naar markies Nicolas de Condorcet (1743 - 1794), een filosoof/wiskundige, die in de gevangenis in Bourg-la-Reine een dodelijk gif nam, gekregen van zijn vriend, de filosoof/vrijmetselaar Pierre Jean Georges Cabanis, waarschijnlijk een mengsel van Datura stramonium en opium.

Jouw klasgenoten waren: Rodolphe Darzens, die in 1891 Arthur Rimbaud's biografie 'Reliquaire' publiceerde, kort na Rimbaud's overlijden in Marseille. De symbolistische dichter/anarchist Pierre Quillard, de dichter Stuart Merrill, die het tijdschrift 'Le fou' oprichtte en verzorgde, de symbolistische dichter André Fontaines, de schrijver/dichter André-Ferdinand Hérold, een vriend van Maurice Ravel, en de schrijver/advocaat Jean Ajalbert, die met Dora Dorian getrouwd was. Hun zoon was Charlie en haar moeder was de dichteres/romancière Tola Dorian. Dora hertrouwde met George Victor Hugo, de kleinzoon van de grootmeester. Plus de Joodse, roodharige, symbolistische dichter Éphraïm Mikhaël, die op 5 mei 1890 in Parijs door tuberculose overleed. Hij werd 23 jaar.

Met de meesten van hen bezocht jij de dinsdagavonden bij Stéphane Mallarmé, waar ook de symbolistische dichter Paul-Pierre Roux kwam, getrouwd met Amélie Bélorgey en hun dochter was Divine (1898 - 1985). Jij was een aanhanger van Mallarmé en in 1885 debuteerde jij met 'Légende d'âmes et de sangs' bij L. Frinzine. In 1886 verscheen jouw korte verhalen bundel 'Traité du Verbe' bij Giraud, met 'Avant-dire' van Mallarmé. Je schreef o.a. over de historie van het heelal en over de menselijke ontwikkeling. Volgens Joseph Acquisto van de Universiteit van Pennsylvania werkte jij aan een ideale, poëtische taal, die alle andere kunstvormen zou onderbouwen en vervangen. Je gebruikte daarbij een eigen systeem van verbale middelen. Je steunde de wetenschappelijke poëzie om tot wijsheid te komen. Dit systeem heeft relaties tussen klinkers, medeklinkers, kleuren, muziek en emoties. Je beweerde altijd dat dit systeem op wetenschappelijke bewijzen berust.

Je baseerde jouw poëtische systeem o.a. op het beroemde gedicht 'Voyelles' van Arthur Rimbaud, waarin hij elke klinker een eigen kleur heeft gegeven. Dit kan zijn herinnering aan een gekleurd alfabetboek voor kinderen zijn, een simpele manier om te mystificeren of een waarlijk, diepdoorwrochte alchemiebeheersing. In 1888 was je weer bij een samenkomst in het huis van Mallarmé aan de Rue de Rome. Jij had inmiddels ideologische verschillen met Mallarmé en je uitte jouw standpunten, wat leidde tot het definitieve einde van jullie relatie. Je verbrak eveneens het contact met Paul Verlaine en vele, andere symbolisten. Je bleef werken aan jouw instrumentalisme, een filosofisch-esthetisch systeem. Je zette jezelf af van de Decadente beweging en de Symboliek. Toch had je met jouw nieuwe systeem de werken van Arthur Rimbaud, van de arts/natuurkundige Hermann von Helmholtz en van de wetenschappelijk georiënteerde, positivistische schrijver/filosoof Auguste Comte grotendeels verkeerd gelezen en geïnterpreteerd.

In 1909 verscheen 'De la poésie scientifique' bij Gastein-Serge en in 1922 'Les dates et les oeuvres: symbolisme et poésie scientifique' bij G. Crès. Je probeerde jouw inbreng bij de avant-garde van begin 20-ste eeuw opnieuw te plaatsen. Door jouw veelal persoonlijke gebruik van vreemde schrijfzinnen en neologismen was jouw werk grotendeels niet te doorgronden. Velen vonden jouw werk verwarrend en de critici noemden het zelfs 'een uitzonderlijke en monsterlijke mislukking'. Je gebruikte een geheimtaal, die jijzelf alleen kon begrijpen. Je eist teveel associatievermogen en inzicht van de lezer. De leemten tussen de woorden en letters zijn als ijs- en ijzertijden. Te onoverzichtelijk en ijl. Vele malen erger dan het gepriegel van bijvoorbeeld Judith Herzberg, Sappho, Emily Dickinson, Joke van Leeuwen, Jo Govaerts, Neeltje Maria Min, Eva Gerlach en Vasalis.

Jij overleed op 15 september 1925 in Niort. Je werd 62 jaar en je bent in de Cimetière Saint-Pierre in Melle begraven.