POPULISME
Waar ligt de oorsprong van dit fenomeen?
Het kwam al voor in de Oudheid met name in de Romeinse tijd en wel in de eerste en tweede eeuw voor Christus.
Populisme komt van populus, hetgeen 'volk' betekent. Het is een stroming die namens het volk spreekt en zich tegen heersende elites keert.
Charisma
Leiders met veel charisma en de gave om met gebruik van sterk vereenvoudigd taalgebruik de allerarmsten en laag opgeleiden te bespelen en voor zich te winnen, zijn kenmerkend voor de populist.
Zo was KeizerJulius Ceasar een echte volksmenner.
Andere grote namen uit de wereldgeschiedenis zijn: Hitler, Goebbels, Mussolini, Peron en Andrew Jackson, de eerste populistische president in Amerika.
Drie klassen
Tussen het proletariaat (degenen die niets bezaten behalve kinderen die ze leverden aan het Romeinse leger) en de patriciers (adel en rijken; de bovenklasse) was er nog een soort 'middenklasse' van plebejers die wat eigen grond bezat en recht had op bescherming en burgerrechten.
Vanaf 1930 druppelde het woord populisme vanuit Frankrijk langzaam de Nederlandse taal binnen.
Bekende Nederlandse populisten
De Plattelandersbond (1917), de Boeren partij uit de jaren '60, Centrum partij van Janmaat jaren' 80, Leefbaar Nederland 1999, Lijst Pim Fortuyn 2002 en de PVV van Geert Wilders.
De Plattelandsbond onder aanvoering van Boer (Arend) Braat uit Hekelingen pleitte o.a.voor elektriciteit en meer scholen op het platteland en afschaffing van de zomertijd. Hij stond bekend om zijn lompe gedrag en taalgebruik. Een hilarische uitspraak van hem: 'Vijf koeien en een stier melken.'
Janmaat, voormalig docent maatschappijleer, wilde de multiculturele samenleving afschaffen
LN met Jan Nagel wilde in eerste instantie burger en politiek nader tot elkaar brengen.
Lijst Pim Fortuyn was fel anti- Islam en pro immigratiestop en voor volledige integratie in de Nederlands samenleving. Hij was bepaald geen voorstander van een multiculturele samenleving.
De PVV van Geert Wilders staat voor afkeer van de Islam en de EU en een voorkeur voor een sterke eigen cultuur.
Toch is het maar de vraag of populisten grote maatschappelijke problemen op zouden kunnen lossen. Hun kiezers zoeken voornamelijk houvast en vertrouwen.
Thierry Baudet hangt, (FVD) evenals Donald Trump, het christelijk nationalisme aan.
Christelijke nationalisten in de VS zijn tegen alles wat niet Amerikaans en niet
christelijk is. De onlangs vermoorde nationalist Charly Kirk werd betiteld als martelaar, zowel voor het geloof als de Amerikaanse vrijheid.
Witte mannen, eigenlijk de gemiddelde kerkganger, hangen deze nationalistische beweging aan. Hun dominees doen dat ook. Racisme hoort er helaas van oudsher bij.
Contradictie
De contradictie tussen theorie en praktijk; die vreemde tegenstelling bij Christelijke nationalisten en populisten fascineert. Het aloude motto (1956) van Amerika, 'In God We Trust' werd nogal eens geschonden, zo ook door de huidige president Trump. Hij schroomt niet Gods naam ijdel te gebruiken en een dubbele moraal ten toon te spreiden en is daarin niet de enige. Hij is vrij grof, zeker als het om vrouwen gaat. Hij lijkt niet te beseffen dat Amerika door mensen uit verschillende culturen werd bevolkt en de oorspronkelijke bewoners, de Indianen, werden verdreven, gedood of verbannen naar reservaten. De Amerikaan is een brouwsel uit een smeltpot.
Voor 1956 was het onofficiele motto in de VS 'Uit Velen Eén'. E Pluribus Unum. Het MAGA vanTrump doet nu aardig opgeld.
Tegengesteld aan populisme zijn liberalisme en pluralisme. Het eerstgenoemde bepleit individuele rechten en vrijheden voor iedere bestaande groep. Pluralisme staat juist voor respect voor diversiteit en beseft dat meerdere groepen en belangen een rol spelen in de samenleving.
Kenspreuken en motto's
Wat zeggen die over een land of mens of organisatie?? Wat is het belang ervan?
'In Variate Concordia.'
Eenheid in verscheidenheid, motto van de EU. Een scholier won met dit motto de wedstrijd die was uitgeschreven voor dit doel
'Je Maintiendrai.'
Ik zal handhaven. Wapenspreuk Nederland sinds 1815. Willem van Oranje erfde hem van Rene Chalon.
'Dieu Et Mon Droit.'
God en mijn recht. Het VK. De vorst krijgt zijn macht te regeren direct van God. Stamt uit 1198.
Het Opperwezen speelt nog een (grote) rol.
Wat populidtische motto's
'Dit is UW Land. Stem PVV.'
'Au nom du peuple.' Marine Le Pen
Twee soorten populisme
Er zijn twee soorten populisme.
Het linkse en het rechtse. Het rechtse schurkt graag tegen het christendom aan met zijn normen, waarden en het strikte en standvastige van conservatieve gelovigen.Hun subjectieve meningen die een onderlinge band scheppen in een verder vrij starre orde.
Het linkse richt zich meer op sociaal zwakkeren. Sociale rechtvaardigheid, het is tegen het kapitalisme en tegen de gevestigde orde.
Rond 1600 had Joost van den Vondel de kenspreuk 'Liefde overwinnet al.'
Gebaseerd op zijn geloof als Wederdoper en de liefde van en voor God.
Ter afsluiting een citaat waarvan iedere politieke stroming, elke machtshebber en burger wel iets zou kunnen opsteken.
Het is van Thomas Alva Edison (1847- 1931)
'Geweldloosheid leidt tot de hoogste ethiek, dat het doel is van alle evolutie. Als we niet stoppen met het beschadigen van alle andere levende wezens, zijn we nog steeds wilden.'
Met dat idee en respect voor andermans en elkaars visie voor ogen, kunnen tegenstrijdige politieke partijen wellicht beter samenwerken en tot besluitvorming komen. Ware Volksvertegenwoordigers zijn.
Anneke Vrolijk Haasnoot
Bronnen: Leonie de Jonge
Politicologe, promoveerde
Op rechts populisme
Sterre Lindhout VK Buitenland
Internet
hotmail.comGeplaatst in de categorie: politiek
populisme
6
Geef je reactie op deze inzending: