Acteren

Vroeger was het zo dat je geacht werd je mond te houden over zaken waar je geen verstand van had. Dankzij de democratisering van de samenleving is dat tegenwoordig niet meer het geval; iedereen mag overal over meepraten. Daarom kan ik dit stukje over acteren schrijven terwijl ik geen verstand heb van acteren. Niettemin zie ik dagelijks op tv acteurs en actrices [in films en series] waarvan ik vind dat ze goed of slecht acteren. Maar als ik er geen verstand van heb, waarop is zo'n oordeel dan gebaseerd?

Eerst maar eens gekeken wat de woordenboeken over acteren te melden hebben. Samenvattend komt het er op neer dat 't het spelen van een rol is, doen alsof je iemand anders bent, maar dan zodanig dat het niet opvalt. Ai, dat is lastig. Want dat betekent dat je om te beoordelen of iemand goed kan acteren zou moeten weten hoe hij of zij 'normaal' is, dus als zichzelf, want anders heb je geen vergelijkingsmateriaal. Robert de Niro heb ik bijvoorbeeld altijd een goede acteur gevonden, maar om er achter te komen of dat terecht is zou ik moeten weten hoe hij zich gedraagt als hij niet werkt, dus geen rol speelt, in het weekend bijvoorbeeld. Helaas is het moeilijk daar achter te komen en bij de meeste van zijn collega's is het van hetzelfde laken een pak.

Gelukkig hebben we Jeroen Krabbé. Die kennen we als acteur in films en tv-series, maar ook als zichzelf verschijnt hij vrij regelmatig op de treurbuis, dus we kunnen vergelijken. Als hij acteert speelt hij een rol, maar het valt [mij] altijd op dát hij dat doet. De conclusie zou dus moeten zijn dat hij niet kan acteren. Echter: als hij zich als zichzelf manifesteert is er geen verschil vast te stellen. Dan zien we Jeroen Krabbé die Jeroen Krabbé speelt. Maar het valt wederom op. We hebben hier dus kennelijk te maken met een acteur die niet eens zichzelf geloofwaardig kan neerzetten. Op die manier wordt het wel erg ingewikkeld..

Jeroen is behalve acteur ook nog regisseur en kunstschilder. In de laatste hoedanigheid zag ik hem eens in zijn atelier een doek dat hem kennelijk niet beviel met kracht tegen de muur smijten. Het kwam geforceerd en belachelijk over. Ik dacht: hij heeft vast in een boek over Vincent van Gogh gelezen dat die dat ook wel eens deed.

Als we vinden dat iemand goed acteert bedoelen we misschien alleen maar dat de persoon in kwestie geloofwaardig op ons overkomt. Een genuanceerder oordeel kunnen we maar beter overlaten aan iemand die er verstand van heeft. Aan Jeroen Krabbé bijvoorbeeld.

Schrijver: Spencer Brandsen, 27 maart 2013

deselbyziggo.nl

acteren

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.2 met 4 stemmen 213