Femicide

We leven een aantal jaren nadat het onderwerp #MeToo de praatprogramma’s op TV bezighield. Eindelijk werd de wereld opgeschud over iets dat al eeuwen wereldwijd voor vrouwen een alledaagse werkelijkheid is. We zijn als vrouwen niet veilig. Het is een mannenwereld en daar hebben wij vrouwen ons maar in te schikken. Willen ze aan je zitten, niet zo preuts doen. Willen ze misselijke grapjes maken, doe maar net of je het leuk vindt, of hou in ieder geval je mond, want anders krijg je er last mee. Dan kom je op een bangalijst met een dikke onvoldoende. Dan word je op school of werk weggepest, want je bent niet gezellig.

Wil je erbij horen in een mannenwereld, hou dan als vrouw je mond. Dat was eeuwenlang de boodschap. Ja, ook in een westerse wereld die zich als modern ziet, die zich als vrouwvriendelijk ziet, maar die gedomineerd wordt door een christelijke cultuur, en als basis dus een monotheïstische religie met één mannelijke god heeft. Een mannelijke god die de wereld geschapen heeft. Een mannelijke god die erover gaat of je in de hemel komt. Een mannelijke god die bepaalt wat goed is en wat fout. Een mannelijke god die ervoor zorgde dat een paar eeuwen geleden een massale femicide plaatsvond door de kerk waarbij vrouwen, vaak kruidenvrouwen en vroedvrouwen, als heksen op de brandstapel om het leven kwamen. Want vrouwen waren gevaarlijk, aldus de Heksenhamer, het boek dat de christelijke kerk hanteerde om de haat tegen vrouwen te legitimeren.

Het is Prinsjesdag 2025. Voor het eerst in de geschiedenis valt het woord ‘femicide’ in de troonrede. En niet omdat het iets is dat al eeuwenlang in alle patriarchale culturen wereldwijd gebeurt, maar omdat er onlangs een vrouw op straat is verkracht en vermoord door een man die een asielzoeker blijkt te zijn. De anti-asielzoekers partij van Wilders spint er garen bij. Het domineert het belangrijkste debat in de Tweede Kamer: de Algemene Politieke Beschouwingen.

Wilders heeft cijfers dat de helft van alle mannen die seksueel geweld gebruiken, mannen met een migratie achtergrond zijn. Dus definieert hij alle geweld tegen vrouwen als een allochtonenprobleem. Een deel van die migranten in de cijfers heeft overigens een westerse achtergrond, maar dat wordt genegeerd. En de helft is dus wel van Nederlandse afkomst, maar ook dat wordt genegeerd. En alle daders zijn mannen, maar het is volgens Wilders echt geen mannenprobleem. Ik volg met stijgende verbazing zijn onlogische betoog. Zijn er serieus mensen in ons land die zijn verknipte versie van de werkelijkheid geloven?

Het is Prinsjesdag 2025 en Jeroen Pauw heeft vijf mensen aan tafel zitten om de Algemene Politieke Beschouwingen te bespreken. Het zijn vier mannen en één vrouw. In totaal, met hemzelf erbij, zitten er dus vijf mannen aan tafel en één vrouw. Als het onderwerp ‘femicide’ ter tafel komt, hebben de mannen allemaal het hoogste woord. De een weet nog beter dan de ander of het wel of niet een mannenprobleem is, of dat het misschien toch een allochtonenprobleem is, zoals Wilders het noemen wil. De vrouw aan tafel komt er alleen tussen als zij, na alle discussie van de mannen over het onderwerp aangehoord te hebben, opeens luid en duidelijk laat weten dat zij als enige vrouw aan tafel iets over het onderwerp te zeggen heeft.

Opeens zijn de mannen stil. Verroest ja, er zit een vrouw aan tafel. Die zou wel eens iets zinnigs kunnen zeggen over het onderwerp waar vrouwen slachtoffer van zijn. De vrouw, Sylvana Simons, voormalig partijleider van Bijeen, maakt duidelijk dat het voor haar als vrouw geen donder uitmaakt welke afkomst een man heeft die haar als vrouw iets aandoet. Je wilt als vrouw veilig zijn. Voor elke man.

Ik ben woest.

Woest ben ik, als vrouw, dat de misogynie in onze wereld het onderwerp van een discussiespelletje wordt tussen mannen in ons parlement en in een talkshow op tv. Alsof zij weten wat wij als vrouwen IEDERE DAG EN OVERAL meemaken. Ja, ook als het niet gebeurt. Want het zit in je systeem. Kijk uit, niet in een donkere straat lopen of fietsen waar geen huizen zijn, waar geen straatverlichting is, kijk uit. Minder wordt er gewaarschuwd voor de werkplek waar je werkt en waar je je veilig waant. En er wordt helemaal niet gewaarschuwd voor je eigen huis en je eigen bed waar je je veilig waant. Helaas geldt voor vele vrouwen en meisjes dat je ook daar niet altijd veilig bent. Seksueel geweld vindt vaker daar plaats dan in die donkere steeg op straat.

Femicide vindt voornamelijk plaats door partners en ex-partners van vrouwen, door mannen bij wie je denkt veilig te zijn als vrouw. Elke acht dagen wordt er een vrouw vermoord, waarbij in 60 procent van de gevallen een partner of ex-partner de dader is. Dat zijn de feiten. Dat zijn de cijfers, meneer Wilders. En in ons land is het merendeel van die mannen hartstikke wit. Vaak zelfs kaaskop wit. Soms zelfs platinablond wit.

Het is een mannenprobleem.

Er is geen man die weet hoe het is om in deze wereld vrouw te zijn. Maar ze hebben er meestal wel het hoogste woord over. Slechts een enkele keer hoor ik een man spreken die snapt waar het echt over gaat. Ik schreef een aantal jaren geleden al over Patrick Cammaert, Generaal-Majoor buiten dienst, veelgevraagd adviseur voor militaire missies in conflictgebieden. Hij sprak in Buitenhof in 2019 over seksueel oorlogsgeweld, waarover hij ook een boek schreef: ‘Kijk niet weg’. Hij wees erop dat vrouwelijke militairen nodig waren in die conflictgebieden om met de slachtoffers te praten. Niet omdat de slachtoffers meestal vrouwen zijn. Maar omdat de daders ALTIJD mannen zijn. "Wij zijn de daders", zei hij tegen Jort Kelder die hem interviewde. Cammaert is een man die het snapt. Hij kent de cijfers en weet dat achter iedere verkrachting, ook van jongens, ook van mannen, altijd een man als dader zit. Dat zijn de feiten. Cammaert kent die feiten. En hij snapt het.

Wilders kent die feiten ook, maar hij snapt er geen reet van. Hij is intelligent genoeg om het te snappen als hij het zou willen snappen. Maar hij wil het niet snappen. Hij wil het niet weten. Hij wil alleen maar weer scoren met zijn anti-asielzoekers obsessie. Over de ruggen van vrouwen.

HOE DURFT HIJ TE ZEGGEN DAT FEMICIDE GEEN MANNENPROBLEEM IS.
HET IS EEN MANNENPROBLEEM.
GODVERDOMME.

En ja, ik vloek graag even een eind weg in deze column. Even die god verdommen die onze christelijke cultuur al eeuwenlang bepaalt. Want het zijn de patriarchale religies, met één mannelijke god, die al eeuwenlang onze wereld domineren. Die de voedingsbodem zijn voor onze misogyne samenleving. Waarin vrouwen al eeuwenlang tweederangs burgers zijn, die pas in de vorige eeuw kiesrecht kregen.

Er zit vandaag de dag nog steeds een politieke partij in ons parlement die geen vrouwen op haar kieslijst toelaat. Een partij die dus in strijd handelt met artikel 1 van onze Grondwet. Maar we zijn een christelijk land, dus die christelijke partij gedogen we. Zou er eenzelfde islamitische partij zijn die vrouwen zou verbieden op hun kieslijst, ons land zou te klein zijn. Want wij wijzen graag naar andere culturen en religies die net zo achterlijk met vrouwen omgaan als dat we zelf doen.

Vrouwen kunnen in ons land immers pas sinds 1991 aangifte doen van verkrachting binnen het huwelijk, omdat dit voor die wetswijziging van ons strafrecht simpelweg niet strafbaar was. Omdat de norm was, een slordige vijfendertig jaar geleden nog, dat je als vrouw vogelvrij was in een relatie met een man. Die kon met je doen wat hij wilde, want je was van hem. In ons land. In Nederland. En nee, dat gedachtengoed is nog lang niet uit onze westers christelijke cultuur verdwenen.

De vrouwenopvanghuizen puilen nog steeds uit. Met geheime adressen en kogelvrij glas in de ramen. En nee, daar zitten niet alleen moslimvrouwen. Daar zitten vrouwen van alle culturen, alle religies, alle rangen en standen. De vrouw die de huishoudelijk hulp is van de protestantse notaris en de katholieke arts, wordt in hetzelfde huis opgevangen als de vrouw van die notaris en die arts.

HET
IS
EEN
MANNENPROBLEEM.

Het gaat helaas nog een aantal generaties duren voordat dit is doorgedrongen in het bewustzijn van alle mannen die dit aangaat. En het gaat alle mannen aan. Ook degenen die zich nimmer schuldig hebben gemaakt aan enig seksueel of fysiek geweld jegens vrouwen. Zelfs degenen die nog nooit een vrouwonvriendelijk grapje hebben gemaakt.

Het is een mannenprobleem. Ja, ook van jou, meneer Wilders. Want wij vrouwen kunnen het niet oplossen. Niet zonder jullie mannen. Jullie zullen ons moeten helpen door elkaar op te voeden, te heropvoeden waar nodig. Door jullie zonen te leren dat meisjes en vrouwen niet jullie bezit zijn, en dat ze er niet zijn voor jullie plezier. Door ze te leren dat man zijn betekent dat je vrouwen en kinderen beschermt. Niet gebruikt en misbruikt. Maar beschermt. Dan ben je een man. Alleen dan.

... Zie ook de link naar mijn column van vijf jaar geleden waarin ik eerder over Patrick Cammaert in Buitenhof schrijf.
www.nederlands.nl/nedermap/columns/column/148375.html

De illustratie komt van de site:
www.femicideinbeeld.nl/ ...

Zie ook: https://www.youtube.com/c...annel/UCd5OZRhw4pDCLYwNaEKoVTQ

Schrijver: Gabriëla Mommers
19 september 2025