Zachte waarden, harde knaken

Mijn hart maakte vandaag een klein sprongetje toen Diederik Samsom in Buitenhof praatte over zachte waarden. Meestal zijn het vrouwen die deze waarden op hun waarde weten te schatten. Maar het is broodnodig dat juist mannen dit doen. Mannen die wereldwijd nog steeds in meerderheid op machtsfuncties zitten en dus beslissen over wat er moet gebeuren in onze samenleving. We hebben op die beslissende functies mannen nodig die snappen dat het qua leefbaarheid vijf voor twaalf is geweest. En dat we nu alle zeilen moeten bijzetten om nog te redden wat er te redden valt. Het is feitelijk gezien zelfs een kwestie van leven en dood dat we die zachte waarden wat meer gaan waarderen. Maar alles wat zacht is, is op dit moment niet erg populair. Want zachtheid heeft geduld nodig. Lange termijn denken heeft geduld nodig. En daar zit niemand op te wachten. Zachte waarden brengen op de korte termijn geen brood op de plank. Mensen willen harde knaken. En ze willen het nu.

Harde knaken verdien je met harde waarden. Zachte waarden kosten juist vaak op de korte termijn geld. Maar het is wel een investering in een duurzamere wereld die ons op lange termijn veel winst gaat opleveren, zelfs winst in geld. Want met een duurzamere wereld win je enorm veel op het terrein van de gezondheid van mensen. Dus gaan die door vergrijzing explosief stijgende kosten van de zorg in dat geval wat minder explosief omhoog. Maar dan moet je wel nu beginnen met de goede keuzes te maken. En verder kijken dan je vier jaar durende politieke neus lang is. Dat is lastig met een Den Haag dat chronisch in campagnestand staat. Want we weten allemaal best dat bomen nodig zijn om ons overschot aan CO2 weg te vangen. En we weten heel goed dat die minder populaire beestjes, de insecten en met name de bijen, essentieel zijn voor het overleven van de mensheid. We weten dat biodiversiteit helpt om een voor ons gezonde leefomgeving te creëren. Maar we doen er weinig aan. Veel te weinig.

Diederik heeft daar wat op bedacht. Maak van zachte waarden harde knaken en verleid het bedrijfsleven daarmee. Bomen wordt als voorbeeld genoemd. Daar verdien je nu alleen geld mee als je ze kapt en verkoopt. Door dat te doen, verdwijnt met iedere boom een opvangmogelijkheid van CO2. Wat nu als je er een verdienmodel van maakt dat je bomen laat staan en harde knaken krijgt als je er een tweede en derde en vierde boom naast plant? En wat als - ik trek zijn redenering even door - je de weinige bijen die er nog zijn niet alleen gebruikt om honing te verkopen, maar er goede business van maakt om alleen nog gifvrije tuinplanten en tuinbloemen te verkopen, waardoor de bijenpopulatie, die we inmiddels meer dan gehalveerd hebben, weer groeien kan?

Van de zachte waarden van bloemen, bijen en bomen een bloeiende business maken. Dat is het plan. Ik ben voor. Ik weet nog niet helemaal hoe. Ik vrees dat er in eerste instantie iets van geld bij zal moeten. Een aanjaagsubsidie. Nodig tot het moment dat iedereen alleen nog maar meer bomen en gifvrije planten wilt, en dan komen die knaken vanzelf. Want zo werkt de economie. Wij vragen, zij draaien. De knop moet dus om. Omdenken. Wil je alleen nu leven, of wil je ook als je straks op leeftijd bent, nog gezond kunnen leven? En wil je dat je kleinkinderen in een gezondere wereld kunnen opgroeien met minder welvaartziektes die door onze ongezonde leefwijzen zijn ontstaan? Dat is de keus waar we voor staan. We kunnen kiezen voor het maken van harde knaken van zachte waarden, voor onze eigen gezondheid en die van ons nageslacht. Voor een zachte toekomst met bomen, bloemen en bijen. Waar slimme bedrijven met goede ideeën best een paar harde knaken aan mogen verdienen.

Zie ook: https://www.youtube.com/c...annel/UCd5OZRhw4pDCLYwNaEKoVTQ

Schrijver: Gabriëla Mommers
16 november 2025