Ook weer opgelost

Ik tel zo met het blote oog in mijn Bosatlas in de provincie Groningen negen plaatsnamen, die eindigen op 'um': Bedum, Stedum, Bierum, Ulrum, Farmsum (wel gegoocheld), Winsum, Marum, Middelstum en Warffum.

In die laatste plaats houdt mijn jongste broer zich verschanst, waar hij schrijft aan een metafysisch boekwerk over zijn individuele verlichting. Ik zou gek worden in zo'n gehucht, maar hij was ook al Buitenpost gewend. Ik hoop dat hij t.z.t. een uitgever vindt, want het geschreven woord wordt minder en minder op de markt gebracht, maar wellicht in de esoterische uitgeversbranche. Anders moet hij het toch maar via internet lanceren, lijkt mij.

In Friesland zijn de meeste plaatsnamen die eindigen op 'um': Dokkum, Kollum, Sexbierum, Irnsum, Marrum, Wierum, Anjum, Mantgum, ook een Winsum, Witmarsum, Britsum, Workum, Koudum, Tzum, Weidum, Bergum, Burum et cetera.

Ik zat lange tijd met de vraag, waarom er in Noord-Nederland zoveel plaatsnamen eindigen met 'um'. Ik heb het eindelijk voor elkaar gegoocheld.

Plaatsnamen met als uitgang ~um betekenen:
of: een door water - sloot, geul, slenk - omsloten terrein
of: dorp, woonplaats (naar het oud-Friese 'hem'; ~um is de verkorte vorm daarvan)
of: het Duitse um = om, rond, bij iets behoren

Deze plaatsnamen stammen van voor 1000 na Christus. Zo zou je Sexbierum kunnen uitleggen als een woonplaats, waar veel bier gedronken wordt en veel gesekst wordt. En Bedum een plaats, waar veel gebeden (het is een bedevaartsplaats) en geslapen wordt. In Koudum is het van oudsher waarschijnlijk heel erg koud en Weidum ligt midden in de weide. In Dokkum zit het woord 'dok', dat 'ligplaats voor schepen' betekent. Wierum is vast gebouwd in zeewier. De rest is moeilijker gissen. Probeer maar...

Plaatsnamen eindigen het oud-Friese \\

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

3.3 met 6 stemmen 454