Als verpleegster door de opgelopen tyfus overleden

(voor Nadezda Petrovic (1873 - 1915))

Je bent geboren op 11 of 12 oktober 1873 in Cacak, Servië, nabij de Ovcar-Kablar Kloof, waar ruim 30 kloosters zijn gebouwd, waarvan er 10 zijn overgebleven, ook wel de Servische berg Athos genoemd. Jouw ouders waren Dimitrije en Mileva Petrovic. Jij had negen broers en zussen. Jouw vader was een leraar kunst en literatuur, hij verzamelde graag kunstwerken en hij schreef over de schilderkunst. Jouw moeder was een lerares. Toen jouw vader ziek werd, verhuisden jullie naar Karanovac en in 1884 naar Belgrado. Jullie huis werd in de Tweede Wereldoorlog door de Luftwaffe vernietigd. Jouw artistieke talent blonk uit en je kreeg les van de realistische schilder Dorde Krstic (1851 - 1907), een beer met een grote snor. Je kreeg ook les van Kiril Kutlik (1869 - 1900) en je was zijn meest getalenteerde leerling. Hij had een moderne schilderschool in Belgrado, waar vanaf 1897 ook vrouwen terecht konden. In september 1895 opende hij de Servische Teken- en Schilderschool. Natalija Cvetkovic was ook een studente van hem.

Je ging naar de vrouwenschool voor hoger onderwijs, waar je in 1891 afstudeerde. In 1893 werd je kunstlerares aan de vrouwenschool in Belgrado en later aan de vrouwenuniversiteit van Belgrado. Met een toelage van het Ministerie van Onderwijs studeerde je kunst in de school van Anton Azbe in München. Je ontmoette de schilders Rihard Jakopic, Ivan Grohar, Matija Jama, Milan Milovanovic, Kosta Milicevic en Borivoje Stevanovic. Richard, Matija en Ivan waren samen met Matej Sternen de leidende, Sloveense impressionisten. Ivan Grohar zat wegens diefstal drie maanden in de gevangenis en hij overleed op 19 april 1911 door tuberculose in Ljubljana. Hij werd 43 jaar. Samen met Natalija Cvetkovic en Zora Petrovic deed jij mee met talloze exposities, projecten en kunstkolonies in Belgrado. Natalija was een verpleegster in de Balkanoorlogen en zij overleed op 19 april 1928 door de griep in Belgrado. Zij werd 39 jaar.

Een andere student van Kiril Kutlik was Rafailo Momcilovic, die abt van het Sisatovac Klooster werd en op 3 september 1941 door de Kroatische, ultranationalistische fascisten werd vermoord. Voor de Servisch-Orthodoxe Kerk is hij een martelaar en heilige. In de zomer van 1899 trouwde Kutlik met Milada Nekvasilová en hij overleed op 4 april 1900, nadat hij zijn tuberculose had overwonnen. Hij werd 31 jaar en hij is in de Belgrado Nieuwe Begraafplaats begraven, in het familiegraf van Nekvasilová. Jij ontmoette Wassily Kandinsky, Alexej von Jawlenski, Paul Klee en Julius Exter, getrouwd met de schilderes/pianiste Judith Anna Köhler. Jouw ouders stuurden jou kranten en boeken uit Servië, want jij wilde op de hoogte blijven. In 1898 verbrak jij een verloving met een ambtenaar, omdat zijn ouders een veel te grote bruidsschat vroegen. In 1900 ging je naar Servië terug en ging je geregeld naar musea, galeries, concerten en theaters. Je studeerde vreemde talen en in 1900 was jouw eerste solo-expositie in Belgrado.

In 1902 werd je lerares aan de vrouwenschool voor hoger onderwijs en in 1903 was je medeoprichter van de Circle of Serb Sisters, een humanitaire organisatie, die etnische Serviërs in Kosovo en Macedonië hielp, waar het Ottomaanse Rijk bivakkeerde. In 1904 ging jij naar jouw ouderlijke huis in Resnik, Belgrado, waar jij o.a. het beroemde 'Resnik' schilderde. Je was verbonden met de patriottische Serviërs en je gaf hulp aan de armen. Je protesteerde tegen de Oostenrijks-Hongaarse annexatie van Bosnië en Herzegovina. In 1910 ging jij naar Parijs om jouw vriend, de beeldhouwer/architect/schrijver Ivan Mestrovic te bezoeken. Hij was ook bevriend met de kubistische schilderes Jelena Dorotka, die een atelier op 21, Avenue du Maine in Montparnasse had. Haar moeder was gravin Maria Malvina de Bonda. Jelena was bevriend met Marie Vassilieff. Na het overlijden van jouw vader ging jij in april 1911 naar Servië terug en werd je weer lerares aan de vrouwenschool voor hoger onderwijs. In 1912 overleed jouw moeder.

In 1912 schilderde jij een portret van Ksenija Atanasijevic (1894 - 1981). Ksenija was op haar 12-de wees. Zij was 18, toen jij haar schilderde. Jij was haar beste vriendin en jouw jongere broer Rastko was haar beste vriend. De schrijver/dichter/diplomaat Rastko was o.a. bevriend met James Joyce, Guillaume Apollinaire, Picasso, Max Ernst en de dichter/diplomaat Alexis Leger, die in 1960 de Nobelprijs voor de Literatuur kreeg. Ksenija was een grote filosofe en hoogleraar aan de Universiteit van Belgrado.

Tijdens de Balkanoorlogen was je tot 1913 een vrijwillige verpleegster. Je kreeg onderscheidingen van Servische soldaten voor jouw moed en inspanningen, zoals de Orde van St. Sava. Jij kreeg tyfus en cholera. Je had weinig tijd om te schilderen, maar je voltooide wel jouw meesterwerk 'Het Valjevo Ziekenhuis'. In juli 1914 verklaarde Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Servië en ging jij direct naar Belgrado om het Servische leger te helpen en als verpleegster in Valjevo. De arts Draginja Babic werkte ook in het Valjevo ziekenhuis. Zij overleed tussen 24 januari en 6 februari 1915 door de opgelopen tyfus. Er stierven in dat ziekenhuis dagelijks honderden mensen door de tyfus. Draginja werd 28 jaar.

Jij overleed op 3 april 1915 door de tyfus in het Valjevo ziekenhuis. Je werd 41 jaar en je bent in de Belgrado Nieuwe Begraafplaats begraven.