Een zondagmorgen met Schumann, Mozart en Gershwin

Tijdens mijn heenreis naar het Cenakel - een monumentaal gebouw, dat in vroeger tijd tot klooster gediend heeft aan de zuidkant van de stad, omringd door een keurig aangelegde tuin die een parkachtige indruk maakt - ontmoet ik in de bus een tachtigjarige Molukse mevrouw, wier gezicht nog altijd een afspiegeling draagt van vroegere schoonheid. Als tijdverdrijf en waarschijnlijk uit eenzaamheid laat zij zich doelloos en zinloos rondrijden door de hele stad door het vervoersbedrijf. Zij is bekend bij vele chauffeurs van "Veolia", die haar aanspreken met de erenaam "oma".

Zelf heb ik een andere besteding en bestemming voor mijn zondagmorgen gekozen, namelijk een pianoconcert waarbij werken van Schumann, Mozart en Gershwin ten gehore gebracht zullen worden door een duo van gerenommeerde pianisten.

In een soort restaurant, dat het voorportaal van de concertzaal vormt, schuif ik aan aan een rieten tafel waaraan reeds twee oudere dames hebben plaatsgenomen die de lippenstift niet hebben geschuwd maar die daar optimistisch en enthousiast gebruik van hebben gemaakt. Ze zijn behangen met dure sieraden en zijn gekleed in chique mantelpakjes. Hun opschik kan bezwaarlijk vervangen wat de Natuur en de Jeugd al sinds lange tijd niet meer leveren.

Even later treden in de concertzaal de pianisten aan, beiden wereldberoemd. Zij zetten zich aan de piano's en slaan zonder dralen of aarzelen de toetsen aan om nu meteen maar ernst te maken met de uitvoering en om het publiek niet langer te doen wachten. Zij gaan welhaast te werk als chirurgen die fluks het mes zetten in lillende organen of als brandweermannen die vlot de spuit richten op percelen die in vuur en vlam staan. Twee lieflijke meisjes die het notenschrift goed kennen, slaan precies op het juiste moment de bladzijden van de partituren om.

Schumann bereikt meer dan een eeuw na zijn dood over het graf heen nog zijn publiek. Mozart en Gershwin zijn feilloos te herkennen aan hun muzikale stijl en accent, maar onder de muziek die toch het hele register van het menselijk gevoelsleven moet kunnen bespelen, zwijgt mijn hart. Mijn innerlijk is door onbekende oorzaak als een stoffig instrument geworden, sinds lang opgeborgen in een opslagplaats, dat nooit meer beroerd wordt en geen functie of doel meer bezit.

Mijn blikken dwalen over volmaakte aquarellen aan de wand, die pruimen en perziken uitbeelden en ze beschouwen een trosvormige kroonluchter die lampen gevangen houdt in een glazen omhulsel.

De pianisten zwoegen voort, de lieflijke meisjes slaan de bladzijden om. Het publiek is gevangen in emotie en aandacht, tot de musici na afloop buigen als knipmessen en met een oprechte dan wel geveinsde uitdrukking op hun gezicht van triomfantelijke en welwillende blijdschap bedanken. Het publiek verheft zich en het blijft applaudisseren als ultiem compliment aan de Kunst.