Alle inzendingen over muziek

Al jaren bezoek ik cultuur-gerelateerde evenementen; gebeurtenissen die in meer of mindere mate met mijn - heel subjectief (hiervan ben ik mij bewust) - beschaving overeenkomen. Tegelijkertijd realiseer ik mij dat iedereen dat doet in zijn, haar of hun cultuur. Daarom is het ook zo bijzonder en goed dat onze wereld(bol) ontluikt. Steeds meer en helder…

Paul Hindemith (1895-1963) is zeker een van de belangrijkste componisten uit de twintigste eeuw. In zijn belangrijke theoretische werk "Unterweisung im Tonsatz" zet hij zijn artsitieke ontwikkelingsgang uiteen, waarbij hij het accent legt op de grondige wijze waarop hij de overgang van het conservatisme naar moderne opvattingen heeft doorgemaakt.…

Al eerder werd gewezen op de nieuwe vorm in Haydns muziek. Daaronder moet worden verstaan de vormgeving in analytische zin. Vooral Haydn is degene die één van de meest bekende vormprincipes in muziek, de sonate- of hoofdvorm, tot ontwikkeling brengt. Vaak zijn de twee thema's in deze vorm nog niet zo contrasterend omdat het tweede thema vaak van het…

In de tweede helft van de vorige eeuw, om precies te zijn in 1952, verscheen een alleraardigst boekje, door mij als heel jong studentje gekoesterd en meermalen gelezen in de loop van de jaren, waaruit bleek hoe vlug de tijd gaat en hoe, wat aanvankelijk nieuw was, onverbiddelijk ingehaald wordt door de tijd en vernieuwde inzichten. Hoewel, het gaat…

Soms is een compositiecyclus van een componist bijzonder geschikt om aan de hand daarvan de ontwikkelingsgang van de auteur te volgen en te constateren in welke opzichten de uitdrukkingswijzen en de zeggingskracht van de componist zich in opwaartse lijn manifesteren. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de strijkkwartetten van Haydn en aan de pianosonates…

Het roerige leven van Isaac Albeniz, vol van diepgaande gebeurtenissen, begint in 1860 als hij in Campredón in de Spaanse provincie Catalonië geboren wordt. Over zijn ouderlijk huis en over het milieu waarin hij opgroeide is weinig bekend. Al op vijfjarige(!)leeftijd geeft Isaac zijn eerste pianorecital in Barcelona, een concert dat behalve met de nodige…

Een van de componisten uit de tweede helft van de negentiende eeuw in Frankrijk voor wie ik een bijzondere genegenheid koester is degene die als jongeman van toch al zesentwintig jaar de compositieklas van Cesar Franck binnentreedt. Zijn naam is Ernest Chausson. Hij heeft tot dan compositieles gehad van Jules Massenet, een voor hem minder geschikte…

Na Delius' studieperiode bij Thomas Ward verblijft hij nog een tijdje in Danville, Virginia, waar hij zich met volle teugen overgeeft aan het plaatselijk muziekleven. Hij is een muzikaal onmisbare gast in de kerk en geeft wat les. Na de mislukking met de plantage stemt Delius' vader tenslotte in met het voornemen dat zijn zoon zal gaan studeren…

Tot nu toe ben ik uiterst spaarzaam geweest met het schrijven over Engelse componisten uit de romantiek. Dat heeft een reden. Britse muziek is "moeilijk te vangen" in woorden door een continentbewoner, eenvoudig omdat Britse muziek zo anders is in sfeer en gedaante. Daar kijkt u misschien van op, maar luistert u eens naar bijvoorbeeld een symfonie…

Een voor die dagen opmerkelijk hoge leeftijd bereikte Heinrich Schütz (1585-1672), de componist die de belichaming was van de nieuwe muziek die het Duitsland uit zijn dagen ervoer. Al honderd jaar vóór Bach was Heinrich Schütz bevangen door hetzelfde ideaal als later de Thomascantor op grandioze wijze tot uitdrukking wist te brengen: het vernieuwen…

De grote zaal van het Concertgebouw is geheel uitverkocht. Straks om half negen zal het spektakel plaatsvinden: een uniek optreden van het beroemde Duitse hout- en koperblazersensemble 'Horntoll' met als Nederlandse gastdirigent Bas Bazuin. Bazuins laatste concert was in Berlijn geweest. Hij vertelt me in de koffiekamer over de afgang van de steeds…

Michael Jackson is dood! Dit was het eerste nieuws dat ik vanmorgen om halfacht over de Belgische radio2 hoorde. Ik verbaasde me over mijn eigen gedrag: ter kennisgeving aannemen dus. Toch was er ook een latente droefenis voelbaar, diep in mij. Dat kwam later pas. Toen Elvis Presley destijds onverwacht plotseling gestorven was reageerde ik heel…

Al op achttienjarige leefijd werd Fréderic Chopin zich ervan bewust dat voor het ontwikkelen van een nieuwe pianostijl een nieuwe techniek nodig was, waarvoor de oude niet meer toereikend was. Pianomuziek van Beethoven en vooral Carl Maria von Weber waren voor Chopin interessante voorbeelden. Al tijdens het schrijven van eerdere composities begon…

Veel muziekliefhebbers denken terecht dat het genre Etude als oefenstuk in muziek pas in de negentiende eeuw tot ontwikkeling is gekomen. Dat is voor een overgroot deel waar, maar laten we toch ook niet vergeten dat er in de barok ook veel stukken werden gecomponeerd die als onvervalste Etude zijn aan te merken, en die ten doel hadden de techniek…

Er zijn in de geschiedenis van de cultuur door de eeuwen heen steeds weer pieken en consolidatiepunten aanwijsbaar waarin een cultuurbeeld zich tot een hoogtepunt heeft opgestuwd. Dat zijn eenmalige situaties, die zich in datzelfde kader mooit meer herhalen. Juist dat is het unieke van dergelijke momenten in de geschiedenis. Het zijn ogenblikken die…

In een steeg klonk het schone chanson ‘Gosse Paris’: 'Je suis née dans l'Faubourg St-D'nis et j'suis restée une vraie gosse de Paris' (‘Ik ben geboren in l'Faubourg St-D'nis/ en ‘kben nog steeds echt ’n meid van Paris ’) Was dat Mistinguett? "Miss-Tan-get" op zijn Frans? Schoonheid die de wereld vanuit het variété een ander aanzien…

De derde zondag van mei was het weer dichtersmiddag bij Eijlders. Het lag allang in de lijn der verwachtingen dat ik met een van de dichters een Schubertvoordracht zou doen. De afsluiting van het dichtseizoen leek ons een geschikt moment. Van tevoren hadden Jan Willem van Hamel en ik enigszins geoefend en besloten drie of vier liederen ten gehore te…

Ik heb (had) de gewoonte om eens per jaar een weekje van huis te gaan om te genieten van een mij volkomen onbekend gebied, en dan bij voorkeur een landstreek of een stad(je) waar ooit iets op muzikaal gebied is voorgevallen of begonnen. Dit keer had ik in het vroege voorjaar het Tsjechische stadje Litomysl uitgezoht omdat ik wist dat daar in 1824 Bedrich…

Vrienden heeft George Antheil in groot aantal om zich heen weten te verzamelen. Het waren bijna uitsluitend de meest excentrieke figuren. In Berlijn ontmoette Antheil Strawinski, die zich dadelijk hoogst geïnteresseerd toont in de jonge Amerikasanse componist om via hem meer te weten te komen over het muziekleven ginds. Zij worden goede vrienden…

Wie leven en werk van de Amerikaanse componist George Antheil (1900-1959) op zich laat inwerken valt van de ene verbazing in de andere. Het is een leven van opzienbare episodes en tevens de geschiedenis van de "roaring twenties" van de vorige eeuw. Het is de tijd na de eerste wereldoorlog, bruisend van vitaliteit en vernieuwingsdrang, ook op artistiek…

Mijn liefde voor de muziek van Gabriël Fauré is in de loop der jaren standvastig gebleven. Dat realiseerde ik mij weer toen ik onlangs zijn pianomuziek bestudeerde naar harmoniek en melodiek, en mijzelf tot een antwoord dwong op de vraag wat Fauré's pianomuziek zo eigen doet zijn in de Franse toonkunst. Het piano-oeuvre van Fauré telt vijfendertig…

Het is geen kleinigheid als van een componist gezegd kan worden dat het kleine detail in zijn werk ondubbelzinnig vaststelt wie de auteur van de muziek is. Dat kan zonder voorbehoud gezegd worden van Griegs (1843-1907) "Lyrische Stücke". Deze componist heeft een uitgesproken "herkenningsfactor" in zijn toontaal. Ik las onlangs een uitspraak…

De orkestwerken van Johann Sebastian Bach vormen in zijn oeuvre een relatief klein gedeelte. Wanneer men van deze muziek een inventaris maakt is men gauw uitgeteld met zes Brandenburgse Concerten, twee vioolconcerten een dubbelconcert, zeven klavecimbelconcerten, drie voor twee klavecimbels en drie voor twee klavecimbels en één voor vier klavecimbels…

Voor de 19de eeuwers geldt dat transcripties muziek van welke aard dan ook bekend maakten bij het publiek. Er was nog geen radio, alleen bladmuziek en concertpianisten, die voor die bekendmaking konden zorgen. Het spreekt dus vanzelf dat de muziekuitgevers heel blij waren met de transciptiepraktijk. Op die manier leerde men zowel oude als nieuwe muziek…

Stanza is een band uit Friesland en heeft een heel eigen geluid. De markante lage en rustige stem van de zangeres Renny Bakker draagt de muziek naar een hoger niveau. De muziek is evenwichtig en wat zuidelijk. Zo is Stanza bijzonder geschikt voor de Zondag. Op een zondag zag ik de band twee maal optreden en ze zijn echt goed. De liedjes bestaan uit…

Met Franz Liszt begint in de negentiende eeuw een nieuw pianogenre. Het is wat wij noemen de pianotranscriptie.Een transcriptie is een bewerking van een bestaand muziekstuk voor een ander instrument dan waar het oorspronkelijk voor bedoeld was. Dat bestaande stuk kan van alles zijn: liederen, complete symfonieën, stukken voor strijkkwartet, ouvertures…

Nadeel van het optreden van de "Toppers" bij het Eurovisie-liedfestival was, dat het buitenland niet door had of het echt was of dat het een persiflage betrof.…

Zelden is een muziekwerk zo gewaardeerd en heeft zoveel tongen en pennen in beweging gebracht als de Negende Symfonie van Ludwig van Beethoven. Alle componisten uit de negentiende eeuw zien er als een ideaal naar terug, zowel naar vorm als naar inhoud. Het getal 9 voor de produktie van symfonieën werd heilig verklaard. De geschiedenis van de symfonie…

Zo’n beetje traditie is het geworden. Elk voorjaar gaan we een paar keer naar het zondagochtendconcert in Amsterdam. Zelfs de hoofdstad respecteert de zondagsrust, zij het niet om religieuze redenen. Je loopt als baron en barones door een heerlijk lege De Lairessestraat. Na elven ontwaakt de stad uit zijn katerslaap van de zaterdagnacht. Dan zitten…

De twee Vioolconcerten van Sergei Prokofjev (1891-1953) dateren elk uit een verschillende periode in het leven van de componist. Het Eerste werd geschreven in 1917, het Tweede in 1935. Het eerste kort voor zijn vertrek it Rusland, het Tweede twee jaar na Prokofjevs definitieve terugkeer in Rusland. Als we de twee concerten met elkaar vergelijken…