Alle inzendingen over strikte causaliteit

De aanname van strikte causaliteit leidt tot fatalisme. 3. Strikte causaliteit laat geen ruimte voor de vrije wil en dus evenmin voor menselijke verantwoordelijkheid. Ad 1. Sluit strikte causaliteit toeval uit? Ja. want wat veroorzaakt is, is logischerwijze niét toevallig.…

Strikte causaliteit houdt in: alle oorzaken bepalen in hun onderlinge samenhang alle gevolgen, die op hun beurt tezamen alle volgende gevolgen bepalen en zo tot in het oneindige. Dus: strikte causaliteit betekent een nu reeds vastliggende oftewel gedetermineerde toekomst. Maar als de toekomst vastligt, wat kunnen we er dan nog aan doen?…

In mijn denken speelt de overtuiging dat de natuur (inclusief de mens) onderworpen is aan strikte causaliteitswetten een belangrijke rol. Als de mens integraal deel uitmaakt van de natuur, is hij immers logischerwijze ook onderworpen aan de natuurlijke wetmatigheden (waaronder strikte causaliteit).…

Zorgt vervanging van godsbestuur door strikte causaliteit voor een hoopvol perspectief? Nee, want oorzakelijkheid impliceert op zichzelf nog geen doelgerichtheid. Finaliteit (doelgerichtheid) is niet lógisch uit causaliteit (oorzakelijkheid) af te leiden.…

Dat de vrije wil in strijd zou zijn met de wetmatigheid van strikte causaliteit, zegt men dan, suggereert een schijntegenstelling. Iemands vrije wil kán niet in strijd zijn met de wetten van de natuur, aangezien ze er deel van uitmaakt, er één mee is.…

Strikte causaliteit (elk verschijnsel wordt bepaald door een voorafgaande oorzaak) houdt immers in dat ook de wil het gevolg is van een voorafgaande oorzaak en strikte finaliteit (elk verschijnsel wordt bepaald door een reeds vaststaand einddoel) betekent dat ook de wil van de mens onderworpen is aan een hogere, sturende macht. Maar wat dan?…

Maar toch blijft strikte causaliteit een omstreden begrip. Hoe komt dat? Waarschijnlijk vooral doordat de zgn. vrije wil dan in de knel komt. Dat strookt niet met ons zelfbeeld. Maar dat mag natuurlijk niet als voldoende reden gelden om strikte causaliteit af te wijzen.…

Denk dus vooral niet dat strikte causaliteit de ontwikkelingen stil zou zetten. Ad 3: Nee! uitzonderingen zouden het hele samenhangende systeem doen ineenstorten.…

Maar toch blijft strikte causaliteit een omstreden begrip. Hoe komt dat? Waarschijnlijk vooral doordat het als consequentie heeft dat dan ook hersenprocessen causaal bepaald zijn; de zgn. vrije wil zou dan geen objectief, maar alleen een subjectief fenomeen zijn. Dat velen dit een onaangename gedachte vinden, is begrijpelijk.…

Wat telkens weer opvalt bij het lezen van de argumenten die aan de kwantumfysica ontleend worden voor het afwijzen van strikte causaliteit, is het door elkaar halen van oorzakelijkheid en voorspelbaarheid.…

Wie strikte causaliteit (en daarmee de theorie van het determinisme) verwerpt, zit wel met het probleem dat hij/zij in een wereld moet geloven (en nog wel zijn eigen wereld!) waarin soms gebeurtenissen plaatsvinden die geen enkele oorzaak hebben.…

Wat mij telkens weer opvalt bij het lezen van de argumenten die aan de kwantumfysica ontleend worden voor het afwijzen van strikte causaliteit, is het door elkaar halen van oorzakelijkheid en voorspelbaarheid.…

Houdt determinisme, in de zin van strikte causaliteit, niet in dat de mens in feite handelingsonbekwaam is, een stok en een blok, een stimulus-responswezen, een primitieve robot die domweg zijn programma afwerkt?…

Houdt determinisme, dus strikte causaliteit, immers niet in dat de mens in feite handelingsonbekwaam is, een stok en een blok, een stimulus-responswezen, een robot? Welke betekenis hebben dan nog de specifiek menselijke breinvermogens zoals zelfbewustzijn, reflectie, analyse, ethiek, objectivering, humor e.d.?…

", zou een passend motto zijn voor een essay over strikte causaliteit, waarin de "vrije wil" wordt ontkent, aangezien ook hersenprocessen verlopen volgens de wetten van oorzaak en gevolg. Maar ook al is er geen speld tussen te krijgen, de theorie van het determinisme is en blijft in strijd met onze eigen beleving.…

Bij de term "stuwende kracht" kunnen we ook denken aan een kracht die de ontwikkelingen in onze werkelijkheid van bínnen uit richting geeft als scheppende causaliteit. Kun je dan spreken van een "deus IN machina"? Als reactie op deze vraag herhaal ik een al eens in een vroeger artikel door mij geciteerd fragment uit een essay van Raymond M.…

In mijn gedichtje "Heilige onnozelheid" op gedichten.nl heb ik maar één komma geplaatst, hoewel er strikt genomen wel aanleiding was voor minimaal vijf. Voor het gebruik van komma's zijn niet veel regels en ik zelf gebruik ze liever alleen als ze strikt noodzakelijk zijn.…

Ergo: een wilsbesluit wordt aangestuurd door causaliteit en dus niet door mij. Ho ho, roept iemand, stelling 3 deugt niet. Processen op quantumniveau zijn natuurlijke processen en daarvan kan de causaliteit niet worden aangetoond. Het kunnen dus door toeval beheerste processen zijn. Wel, ik geloof daar niets van.…

De strikt juridische opstelling van de Raad van State in zake de Armeens-Nederlandse jongen Mikael - met een vonnis dat qua formulering soms zelfs enigszins belachelijk aandoet - heeft geen rekening gehouden met de rechten van het kind, zoals die zijn vastgelegd in het ook door Nederland erkende Kinderrechtenverdrag.…

Kindermishandeling is strikt privé. Niemand, niemand zal weten wat dader en slachtoffer weten.…

Hier mocht een strikt formele opstelling niet gehandhaafd blijven. Hoewel de procedure glashelder was uitgelegd, hebben meerdere 70-plussers de stempas toch bij het stembiljet gevoegd. Omdat nu alle geldige stemmen gaan tellen, lijkt dat een pluspunt voor de 'ouderenpartijen' als 50+ en LHK.…

Maar er is nog een andere reden waarom het weinig zin heeft, te proberen een vrije wil aannemelijk te maken door hem buiten de causaliteit te plaatsen: als mijn wil niét veroorzaakt wordt, wordt hij per definitie ook niet door míj veroorzaakt. Hoezo dan: míjn vrije wil?…

Schopenhauer definieerde coïncidentie als "het gelijktijdig plaatsvinden van causaal niet met elkaar verbonden gebeurtenissen". Op die definitie valt m.i. wel iets af te dingen. Dat zou zélfs het geval zijn als de definitie gesproken had van niet réchtstreeks met elkaar verbonden gebeurtenissen. Er vinden immers op ieder moment ontelbare, in oorzakelijke…

en in een sluitende beredenering van de stelling dat de natuurlijke en wetmatige causaliteit enkel en alleen niet meer opgaat bij het stukje natuur dat mens heet.…

Er moet dus meer aan de hand zijn dan causaliteit alleen. B.…

We moeten strikte termijnen gaan invoeren waarbinnen zittingen moeten plaats vinden. Lukt dat om wat voor reden niet, dan zal dat gemotiveerd moeten worden en een nieuwe kortere termijn moet worden vastgesteld. Eenvoudige zaken zouden binnen een half jaar moeten zijn afgewikkeld, complexe zaken binnen een jaar.…

Maar, let wel, ook het gebed gaat niet buiten de causaliteit om. Het heeft oorzaak en gevolg. Er gaat immers een besluit om te bidden aan vooraf en het heeft gevolgen voor de innerlijke gesteldheid van de bidder zelf. En een verandering in het dénken van de mens, heeft ook gevolgen voor zijn hándelen.…

Causaliteit is een natuurwet. Wij mensen staan niet boven de natuur. Wat ons als bovennatuurlijk vóórkomt, is natuur die (nog) boven ons bevattingsvermogen uitgaat. Ook de centrale plaats in de wereld die de meeste godsdiensten aan de mens toedenken, kan bijdragen aan diens aanspraak op wonderen.…

Ook dat is een kwestie van causaliteit. De mogelijkheden tot gerechtelijk op te leggen boetedoening voor wandaden staat m.i. los van de hier besproken schuldvraag.…

Ze strikte ze haast dicht tot aan mijn keel, als een ouderwets korset.....…