Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

De engelachtige kasteelvrouw en haar hofdame

(voor Enya en Roma Ryan)

Roma Shane Ryan is een dichteres, schrijfster en tekstschrijfster voor Enya. Ze woont in Artane, Noord-Dublin, met haar man Nicky. Ze is de belangsrijkste, eerste tekstschrijfster van de wereldberoemde, mysterieuze en teruggetrokken zangeres Enya. Deze dromerige, nogal onzekere en angstige lierevrouw staat volop in contact met de Ierse mythen, legenden en voorouders. Zij put uit de Gaelic-taal in de stormen boven het robuuste eiland. Haar manlief is Nicholas Dominick (Nicky) Ryan (1949, Dublin), een muziekproducer, opnametechnicus en manager. Als jongeling won Nicky een songfestival en mocht hij daarom The Beatles ontmoeten, maar omdat hij geen geld had om naar Engeland te gaan, ging dat niet door. Dat geldprobleem kent hij allang niet meer. Hij werkte bij de St. Mary's School for Deaf Girls in Dublin, waar hij via een ingenieus luidsprekerssysteem en een veervloer de dove kinderen op muziek liet dansen. Hij werkte met Gary Moore, Christy Moore en de folkmuziekband Planxty, waar Christy een zanger van was.

Via de manager van de Keltische band Clannad, Fachtna O'Kelly, ging hij in 1975 als geluidstechnicus voor Clannad aan de slag. Vanaf 1976 werd hij de manager van Clannad, samen met zijn vrouw Roma. Fachtna ging naar de Boomtown Rats, met de zanger Bob Geldof. Clannad bestaat uit Ciarán, Moya en Pól Brennan en Noel Duggan. Noel's tweelingbroer Pádraig hoorde er ook bij, maar hij overleed op 9 augustus 2016 in Dublin. Verder is er nog Bridin Brennan, die met Clannad toerde en zong. Zij is de jongste van de Brennans. Vader Leo Brennan was de leider van de showband Slieve Foy Band en hij beheerde zijn pub/restaurant 'Leo's Tavern'. Leo overleed in juni 2016. Hij werd 90 jaar. Moeder Brennan is Máire Duggan. Zij was muzieklerares aan de rooms-katholieke Gweedore Community School. Leo en Máire hadden vijf dochters en vier zonen. Naast Moya, Olive, Deirdre en Bridin is er natuurlijk Enya.

Enya Patricia Brennan is geboren als Eithne Pádraigin Ni Bhraonáin op 17 mei 1961 in Gweedore, County Donegal. Zij deed in 1980 de achtergrondzang en keyboards bij Clannad. In 1982 verliet zij Clannad voor een solo-carrière. Nicky werd haar manager/producer en Roma werd haar tekstschrijfster. Achter in zijn tuin in Artane bouwde Nicky zijn eigen opnamestudio, Studio Aigle. Enya gaf ondertussen pianolessen. Het was en is een gedreven drietal. Zij leven in een koninklijke rijkdom. Enya is trouwens niet alleen daarom ongenaakbaar. Haar karakter is nogal solistisch en terughoudend, om niet te zeggen schuw. En dat houdt allemaal weer verband met haar hoge trillingsgetal en de artistieke gespannenheid van haar weergaloze geestesrijkdom. Roma en Nicky zijn de artistieke ouders van Enya. Zij hebben de goudader in haar ontgonnen. Enya's is klassiek geschoold en haar eerste pianocompositie was 'The Lonely Ghost'. Haar eerste optreden was op 23 september 1983 in het National Stadium in Dublin. Zeldzaam.

Enya componeerde de soundtrack bij de tv-serie 'The Celts' en in maart 1987 verscheen haar debuutalbum 'Enya'. In 1988 verscheen 'Watermark', met het betoverende 'Orinoco Flow', in 1991 'Shepherd Moons', in 1995 'The Memory of Trees', in 2000 'A Day Without Rain', met 'Only Time', in 2005 'Amarantine', in 2008 'And Winter Came...' en op 20 november 2015 'Dark Sky Island', haar achtste studio-album, met 'The Hunting', 'Echoes In Rain', 'The Forge of the Angels', 'So I Could Find My Way' en 'Sancta Maria'.

Nicky was/is geïnspireerd door de Wall of Sound, een muziekproductieformule van Phil Spector, met geluidscombinaties met gelaagdheden, mengvormen en echotechnieken. Roma bedacht de fictieve taal Loxian. Op 'Amarantine' staan drie songs in de Loxian-taal en op 'Dark Sky Island' twee songs. Roma schreef gedichten over het autoloze eiland Sark en het Isle of Cork. Die staan op 'Dark Sky Island'. Enya componeert altijd eerst op haar piano de muziek en Roma schrijft er daarna de teksten bij, die volgens Enya altijd perfect met haar emoties overeenkomen. De Ierse mystiek en de sensuele spiritualiteit van Enya komen uiteindelijk vooral ten volste tot hun recht in haar zuivere, harmonische, door de Godin ingegoten, intens hartverwarmende, feeërieke, hooggolvende, zielsdiepe, alle zintuigen strelende, Christusgeestgelijke, troostrijke, spirituele zangkunst.

Wat zou ik graag een live-concert van Enya willen meemaken, maar dat zal moeilijk gaan, want zij is nog nooit op wereldtournee geweest, omdat, zoals ze zelf zegt, haar studio-opnamen heel moeilijk live na te bootsen zijn. Ze treedt wel incidenteel op, zoals in juli 2005 met haar zussen in de St. Mary's Church in Gweedore. In 1997 kocht Lady Enya Manderley Castle aan de Victoria Road in de badplaats Killiney. Dat kasteel heette vroeger Victoria Castle en de politicus Robert Warren heeft het in 1840 laten bouwen. Zij kocht het voor 3,8 miljoen euro. De naam Manderley vond zij in de roman 'Rebecca' van Daphne du Maurier. Enya heeft ongeveer 100 miljoen euro. Zij is nooit getrouwd, want ze is bang voor het huwelijk, dat het om haar verdiensten zou gaan en niet om haar zelf, om wie ze als mens is. Volgens mij is het veeleer dat haar imago en positie haar zelf belemmert om blanco en onbevooroordeeld een liefdesrelatie aan te gaan. Het schattige, angstvallige hermelijntje zou mij eens moeten ontmoeten. Ik kijk dwars door al die illusies rondom haar heen. Eerst maar eens samen lekker naakt bij maanlicht de zee in. Alle overtollige ballast afspoelen en dan... In de Orinoco-rivier is een nieuwe vissoort naar haar vernoemd, de Leporinus enyae.

In augustus 2005 is er twee keer bij haar ingebroken. Door stalkers of dieven of allebeide. Enya maakte gebruik van haar Safe room. Daarna heeft ze de kasteelmuren verhoogd en de poortdeuren vernieuwd. The Edge, Bono, Van Morrison en Lisa Stansfield wonen ook in Killiney. Ze woont naast het pand View Holloa en het is er bosrijk. Ze heeft ook een huis in Zuid-Frankrijk. Mogelijk ook een kasteel. Haar erudiete songwriter en goede vriendin Roma is o.a. beïnvloed door de poëzie van Ted Hughes, die met Sylvia Plath getrouwd was en niet de reden van Sylvia's zelfdoding was, alleen wellicht de trigger, want Sylvia was ver voor haar relatie met Ted al flink beschadigd door haar schizofrenie. Verder door de dichteres Alice Oswald (Reading, 1966) en de Schotse dichters John Glenday (Broughty Ferry, 1952) en Robin Robertson (Scone, 1955). Bovendien is Roma geraakt door de debuutroman 'Ghost Moth' uit 2013 van Michèle Forbes. Roma en Nicky hebben twee dochters; Ebony en Persia.

Schrijver: Joanan Rutgers, 15 februari 2020


Geplaatst in de categorie: idool

5.0 met 2 stemmen 104



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Ton Hettema
Datum:
16 februari 2020
Je affiniteit en liefde voor deze feeërieke nachtegaal, haar companions, en haar muziek uit de sferen, tilt je beschouwing op tot een lyrische ode aan de Spirit of Erin. Veel van wat je vertelt wist ik niet omdat ik Enya sinds 2000 uit het oor heb verloren. Ik voel nu nieuwe inspiratie te naderen tot haar mesmerieke mystieke nevelen..
Dank dus.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)