De school in mijn vorig leven
De stad Amsterdam was in 1275 nog een kleine nederzetting rond een dam in de rivier de Amstel. Mijn ouders woonden omstreeks 1300 met de kinderen, waarvan ik de oudste was in een van hout opgetrokken boerderij met slechts één vertrek. Een vreselijke bende was het daar. Niemand kon nog lezen en schrijven, pas in 1306 werd de eerste kerk in dienst genomen met daarbij een school. Mijn vader vond het nodig dat ik godsdienstig onderwijs kreeg, dus werd ik ingeschreven in de Ouderkerk.
Het schoolgebouw naast de kerk was van steen opgetrokken en had geen vensters, maar luchtgaten afgeschermd met traliewerk. Het lokaal was daardoor een donker en vochtig vertrek met kale wanden en een stenen vloer. De lessen in Latijn, lezen, schrijven werden gegeven door geestelijken. Het meubilair in het klaslokaal bestond uit vurenhouten banken en schrijftafels en een lessenaar voor de schoolmeester met daarop de roede. Mijn eerste leraar was een kleine man met een grijze baard en droeg een monnikspij, een kledingsstuk reikend tot de voeten en een hoofdkap. Hij was erg streng en hanteerde de roede om de haverklap, menig tik heb ik van hem gehad.
Waar ik een vreselijke hekel aan had was dat uitsluitend jongens om de haverklap liederen moesten zingen bij kerkelijke plechtigheden, ik heb daar wat af gezongen, maar het was wel een afleiding en stond je niet zo onder de strenge tucht van de leraar. Die schoolmeesters toen hadden een onbeperkt gezag. Bij het minste vergrijp had je al een klap van een roede te pakken en bij een zwaar vergrijp werd je overgeleverd aan het Gerecht of voor de school op straat afgeranseld, zelfs wanneer je ouders er bij stonden. Die hadden niet het lef te protesteren.
Tegenwoordig zijn de leerlingen geen lieverdjes, maar toen ook niet. Je moest goede manieren leren, dus niet je neus snuiten met je mouw, maar gewoon het snot uit je neus met twee vingers deponeren op de grond. Je haar moest kort zijn, gekamd en rein en twee keer per dag je hoofd en handen met schoon water afspoelen. Wat ook het vermelden waard is dat wanneer je behoeften moest doen. Er was geen aparte ruimte voor toiletten, je kon je behoefte doen in een emmer in de hoek van de klas.
Wat ook was voorgeschreven het ten alle tijde bidden en je naasten nimmer leed aan te doen. Toen de Reformatie zijn intrede deed veranderde het onderwijs en de geestelijken werden weggestuurd. Het oppertoezicht kwam bij de predikanten, maar dat heb ik helaas niet mee mogen maken.
kpnplanet.nl
Biografie van deze schrijverGeplaatst in de categorie: school
Amsterdam
215
Geef je reactie op deze inzending:
Overigens prachtig verteld en je geloof in reïncarnatie is subliem onderstreept. Dat je een rasverteller bent heb ik ontdekt. Ook een oerwijze! Populair succes is geen must voor ware schrijvers, dat blijkt maar!