Alle inzendingen over muziek

Het is geen kleinigheid als van een componist gezegd kan worden dat het kleine detail in zijn werk ondubbelzinnig vaststelt wie de auteur van de muziek is. Dat kan zonder voorbehoud gezegd worden van Griegs (1843-1907) "Lyrische Stücke". Deze componist heeft een uitgesproken "herkenningsfactor" in zijn toontaal. Ik las onlangs een uitspraak…

De orkestwerken van Johann Sebastian Bach vormen in zijn oeuvre een relatief klein gedeelte. Wanneer men van deze muziek een inventaris maakt is men gauw uitgeteld met zes Brandenburgse Concerten, twee vioolconcerten een dubbelconcert, zeven klavecimbelconcerten, drie voor twee klavecimbels en drie voor twee klavecimbels en één voor vier klavecimbels…

Voor de 19de eeuwers geldt dat transcripties muziek van welke aard dan ook bekend maakten bij het publiek. Er was nog geen radio, alleen bladmuziek en concertpianisten, die voor die bekendmaking konden zorgen. Het spreekt dus vanzelf dat de muziekuitgevers heel blij waren met de transciptiepraktijk. Op die manier leerde men zowel oude als nieuwe muziek…

Stanza is een band uit Friesland en heeft een heel eigen geluid. De markante lage en rustige stem van de zangeres Renny Bakker draagt de muziek naar een hoger niveau. De muziek is evenwichtig en wat zuidelijk. Zo is Stanza bijzonder geschikt voor de Zondag. Op een zondag zag ik de band twee maal optreden en ze zijn echt goed. De liedjes bestaan uit…

Met Franz Liszt begint in de negentiende eeuw een nieuw pianogenre. Het is wat wij noemen de pianotranscriptie.Een transcriptie is een bewerking van een bestaand muziekstuk voor een ander instrument dan waar het oorspronkelijk voor bedoeld was. Dat bestaande stuk kan van alles zijn: liederen, complete symfonieën, stukken voor strijkkwartet, ouvertures…

Nadeel van het optreden van de "Toppers" bij het Eurovisie-liedfestival was, dat het buitenland niet door had of het echt was of dat het een persiflage betrof.…

Zelden is een muziekwerk zo gewaardeerd en heeft zoveel tongen en pennen in beweging gebracht als de Negende Symfonie van Ludwig van Beethoven. Alle componisten uit de negentiende eeuw zien er als een ideaal naar terug, zowel naar vorm als naar inhoud. Het getal 9 voor de produktie van symfonieën werd heilig verklaard. De geschiedenis van de symfonie…

Zo’n beetje traditie is het geworden. Elk voorjaar gaan we een paar keer naar het zondagochtendconcert in Amsterdam. Zelfs de hoofdstad respecteert de zondagsrust, zij het niet om religieuze redenen. Je loopt als baron en barones door een heerlijk lege De Lairessestraat. Na elven ontwaakt de stad uit zijn katerslaap van de zaterdagnacht. Dan zitten…

De twee Vioolconcerten van Sergei Prokofjev (1891-1953) dateren elk uit een verschillende periode in het leven van de componist. Het Eerste werd geschreven in 1917, het Tweede in 1935. Het eerste kort voor zijn vertrek it Rusland, het Tweede twee jaar na Prokofjevs definitieve terugkeer in Rusland. Als we de twee concerten met elkaar vergelijken…

Met de dood van Jan Pieterszoon Sweelinck in 1621 wordt een belangrijke periode in de Nederlandse toonkunst afgesloten. Het is een periode geweest die twee eeuwen lang met haar muzikale produkten de toenmalige muziekwereld verbaasd en geinspireerd heeft. Het is het tijdperk dat wel aangeduid wordt met de naam "Periode der Nederlanders". De eerlijkheid…

1685 is in de muziekgeschiedenis een beroemd jaartal. Drie componisten van meer dan gemiddelde betekenis zien dan het levenslicht. Het zijn Johann Sebastian Bach, Georg Friedrich Händel en Domenico Scarlatti. In populariteit is de laatste na zijn leven de minst gezegende geweest. De reden daarvan is dat zijn bekendheid voor een groot deel slechts…

Een componist van wie maar een heel klein aantal werken internationaal bekend is geworden, is de Zwitser Ernest Bloch. Hoewel Bloch in Genéve (1880) geboren werd is hij van Joodse afstamming. Ik vermeld dit omdat Ernest Bloch vanaf 1915 zijn Joodse afstamming in zijn muziek tot uitdrukking bracht en zich daarin vaak door Oudtestamentische gebeurtenissen…

Susan Boyle kan onmogelijk zichzelf blijven nu ze in luttele seconden van een eenvoudige dorpeling getransformeerd is tot een mondiale ster zonder weerga.…

Het eerste werk waarmee Leos Janácek internationaal bekend wordt is de opera "Jenufa". Het stuk is gecomponeerd in de kracht van zijn leven (1894-1903) en niet zijn eerste produktie op het gebied van muziektheater. Hij had al twee opera's gecomponeerd, "Sarka" in 1887 en "Het begin van een romance" in 1891. Zoals zo vaak voorkomt zijn voorafgaande…

Nadat de jonge Leos de grondbeginselen van de muziek waren onderwezen door zijn vader wordt hij als leerling ingeschreven aan de kloosterschool in Brno en wordt zijn muziekstudie in handen gelegd van Pavel Krizkovsky, een vroegere leerling van zijn vader. Zeven jaar lang zal Leos Janácek op de kloosterschool en zeven jaar lang wordt zijn honger naar…

‘Het zijn geen neukertjes’, zei hij terwijl hij een sigaret uit het pakje haalde, ‘en volgens mij zit daar nou net de kracht in.’ Hij stak de sigaret in zijn mond en lachte met het filter tussen zijn tanden geklemd. ‘De ouders zien het als volwassen dames die meisjes spelen, terwijl de dochters denken dat ze sexy zijn. En, voor elk wat wils, een blonde…

Sibelius en Janácek. Twee componisten die in mijn al lange leven als exponenten hebben gediend van de muziek uit de twintigste eeuw. Beiden worden geboren in de negentiende eeuw en beiden besluiten in de twintiger jaren van de vorige eeuw te stoppen met componeren. De één omdat hij door de dood wordt ingehaald, de ander omdat hij zegt geen inspiratie…

J.S.Bach schreef boven zijn composities Soli Deo Gloria (God komt alle eer toe). Het feit dat miljoenen ongelovigen intens genieten van aan God opgedragen muziek zou atheïsten en agnosten iets positiever mogen stemmen over de waarde van religie.…

De teleurstelling en woede van Berlioz is groot wanneer hij merkt dat zijn grote plannen voor een even groots Requiem voor het vaderland worden gedwarsboomd en tegengewerkt door domheid, valse moralisten en "non-valeurs" die het allen hebben gemunt op de grootsheid van "la patrie" en die derhalve niet waard zijn daarin te leven. Berlioz schrijft…

Eén van de meest spectaculaire muziekproduktie's uit de 20ste eeuw is het Requiem, ofwel de "Grandse Messe des Morts" van Hector Berlioz (1803-1869). Deze grote Franse componist schuwde geen publiciteit rond zijn persoon. Zijn heftige temperament lokte de nodige schandalen uit. Wanneer je de ontstaansgeschiedenis van zijn Requiem doorleest, blijkt…

Wanneer Kurt Weill de literator Bertold Brecht ontmoet, heeft hij niet alleen de man naar zijn hart gevonden, maar is dat ook het begin van een langdurige en bizonder gelukkige artistieke samenwerking. Al in zijn jonge jaren is Brecht een uiterst kritisch theatermaker. De Eerste Wereldoorlog is een traumatische ervaring voor hem; invloeden van recht…

Eén van de meest roemruchte theaterprodukties's uit de 20e eeuw is zeker De "Dreigroschenoper" van Kurt Weill (1900-1950). Ik heb mij gerealiseerd dat in het korte leven van Kurt Weill zich niet minder dan twee wereldoorlogen hebben afgespeeld. Ze hadden beide een fatale afloop van het Duitsland dat Kurt Weill kende en ze gebeurden juist in de…

Minder dan vroeger, maar toch soms nog vlammend, trekt Weills "Dreigroschenoper" nog langs mij heen. Ik weet eigenlijk niet goed wat daar de voedingsbron van is; natuurlijk, denk ik dan, het is een stuk van een bepaalde muzikale waarde en de lef daarin. Ik denk dat ik altijd weer onder de indruk ben van het onverbiddelijke erin, van het uitgesproken…

Zoals uit de vorige aflevering al bleek wacht men zich in het algemeen voor een definitief waardeoordeel over het Strijkkwartet van Debussy. Alle beschouwingen in de pers zijn gesteld in bewoordingen als "wachten en toezien" en "loopt het later goed af, dan is er nog tijd genoeg om te juichen". Het is een temptatie voor een componist of voor…

Het Strijkkwartet is voor veel componisten een genre waarin een maximum aan muzikaal-essentiële waarde ligt besloten. Voor beginnende componisten is het strijkkwartet een prima middel om tot stilistische eigenheid te komen, maar meer nog is het componeren van een strijkwartet een uitstekende oefening om met vier stemmen maximale discipline te tonen…

Het eerst gecomponeerde lied is "Im Abendrot" op tekst van Joseph von Eichendorf. Het is een vers in de "ik" vorm, dat op ontroerende wijze weergeeft hoe twee bejaarde mensen zich hun hele leven aan elkaar verbonden weten en wier gezamenlijke levensreis door hoogte- en dieptepunten heeft geleid. Ze zijn aan het eind van hun reis gekomen en vragen…

Het is een bekend feit dat Richard Strauss (1864-1949) zich gedurende zijn hele leven heeft bezig gehouden met een genre muziek dat aan het begin van de 19e eeuw nog lang niet díe status van volwassenheid had bereikt als Strauss het in zijn jonge jaren aantrof. Dat genre is het lied. Wie de immense opuslijst van Richard Strauss bestudeert komt tot…

Zowel openbare concerten alsmede de mogelijkheid voor een jonge kunstenaar om zich hierin te doen horen als instrumentalist of als componist was een kwestie van patronage. Maar vooral het eerste had de uitgesproken voorkeur van het op sensatie beluste publiek. Maar doordat bij Beethoven de twee aspekten samenvielen paste dat mooi samen, maar zijn reputatie…

Alhoewel Ludwig van Beethoven (1772-1827) in de galerij van de onsterfelijke componisten is geplaatst, steeg zijn ster in het Wenen van zijn dagen sneller als pianist dan als componist. Dit is eigenlijk best een aardige constatering die mogelijk een aantal Beethovenliefhebbers onbekend zal zijn. Het werpt wel een interessant licht op het ontstaan van…

De muziek van Tsjaikofski is vol tegenstrijdigheden. Ze bevat ruw en fijn, banaal en delicaat, origineel en conventioneel. En zoals muziek het karakter van de componist weergeeft vormen al deze tegenstrijdige elementen een invalshoek tot het herkennen van de componist achter deze noten, de mens Tsjaikofski. Het is iemand die zijn hele leven leeft…