Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Isaac Albéniz, een avontuurlijk componist

Het roerige leven van Isaac Albeniz, vol van diepgaande gebeurtenissen, begint in 1860 als hij in Campredón in de Spaanse provincie Catalonië geboren wordt. Over zijn ouderlijk huis en over het milieu waarin hij opgroeide is weinig bekend. Al op vijfjarige(!)leeftijd geeft Isaac zijn eerste pianorecital in Barcelona, een concert dat behalve met de nodige opwinding ook met argusogen gevolgd wordt.

De pianistische kwaliteiten die Isaac demonstreert wekken nogal wat achterdocht bij het publiek op. Van tijd tot tijd wordt een kijkje achter de coulissen genomen om te zien of alles wel echt door die kleine Isaac gespeeld wordt en niet door een slim opgestelde pianist tussen de gordijnen!

Alles in het leven van Isaac Albéniz onderscheidt zich door een onwaarschijnlijk hoog tempo. Als negenjarige loopt hij
weg van huis en onderneemt hij een concerttournee door de verschillende provincies van Spanje, waarmee hij meer en meer zijn reputatie als pianospelend wonderkind sterker en sterker maakt en waardoor hij in heel Spanje van zich doet spreken.

Tenslotte komt Isaac weer thuis. Hij laat de piano een tijdje met rust en werpt zich met hartstocht, de Spanjaard eigen, op de avontuurlijke boeken van Jules Verne. Deze maken hem na verloop van enige tijd volstrekt dol. Hij heeft voor wat dat betreft zijn evenknie in Spanje gevonden: Don Quichotte met zijn ridderromans! Albeniz' avontuurlijke neigingen worden weer aangewakkerd. Hij verstopt zich als verstekeling aan boord van een schip met als bestemming Porto Rico.
Hij wordt ontdekt en in Cuba aan land gezet, vergezeld van wat handgeld en de beste wensen. Albéniz ziet kans om naar de Verenigde Staten te komen, treedt daar met wisselend succs op en besluit tenslotte als veertienjarige weer naar Spanje terug te gaan.

In 1874 wordt hij in staat gesteld een studie te gaan volgen aan het Conservatoriumin Leipzig. Na een jaar wordt deze studie, dankzij een beurs van Koning Alfonso XII, in Brussel voortgezet.

Ook in België geeft de muziekstudent Isaac Albéniz een reeks indrukwekkende concerten. De opbrengst ervan stelt hem in staat zijn vurigste wens in vervulling te doen gaan: een bezoek aan Liszt te brengen en hem voor te mogen spelen. Liszt herkent dadelijk zijn jeugdige bezoeker en dat niet alleen als pianist. Liszt roemt zijn genialiteit en vooral ook zijn mentaliteit.

Twee jaar blijft Albéniz bij Liszt studeren en de allure van beide mannen leidt tot een grote onderlinge verwantschap. Beiden zijn warmvoelende kunstenaars, beiden voelen zich aan elkaar verbonden door hun bohémien-zijn.
Wanneer Albéniz zijn studie bij Liszt voltooid heeft vat hij zijn oude beroep weer op: het geven van concerten en dat op de meest virtuoze wijze. Het succes daarvan stijgt tot ongekende hoogte, hoewel Isaac Albéniz langzamerhand genoeg krijgt van het reizen en trekken.

Steeds meer wordt de componist in Albéniz wakker, maar het zal tot 1893 duren eer hij zich financieel onafhankelijk kan noemen en hij aan zijn verlangen kan voldoen.
Albéniz vestigt zich eerst in Parijs waar het gonst van allerlei nieuwe muzikale inspiraties, later keert hij terug naar zijn geboorteland waar hij in 1909 sterft.

In de zestien jaren die Albéniz als componist nog beschoren zijn schrijft hij een honderdtal korte pianostukken waarvan vooral de Suite "Ibéria" onsterfelijk is. In dit twaalfdelige stuk blijkt Albéniz tot rust gekomen te zijn. Het is het werk van een gerijpt man die zich de kern van de dingen heeft leren bepalen.

De Suite "Ibéria" bestaat uit twaalf felle muzikale beelden gewijd aan Spanje. De veelkleurigheid in dat aantal portretten dat Albéniz in noten schildert is van een bewonderenswaardige echtheid en indringendheid. "Ibéria" bevat een aantal hoogst authentieke beelden uit het Spanje zelf zoals zich dat onderscheidt in temperament. Het zijn de feestelijkheden in Sevilla tijdens de viering van Sacramentsdag, de kleurige volkswijken van Madrid en Triana en het landleven buiten Sevilla, waarin de wijn vloeit en de dansen nog authentiek zijn. Zo worden in "Ibéria" twaalf muzikale beelden opgebouwd, die hun weerga niet hebben in uitdrukking, hartstochtelijkheid, directheid en vooral artisticiteit.

Natuurlijk kan men bezwaren hebben tegen de veelheid van noten en het gebrek aan concentratie waarmee Albéniz zijn liefde voor Spanje weergeeft. De strenge zelftucht is Albéniz niet gegeven, zoals later Falla deze zal bezitten en daarmee een wat preciezer beeld van Spanje's folklore schept. Maar "Ibéia" schuimt en bruist, is ontstaan vanuit een heftig bewogen gemoed en is vooral eerlijk.

Hoewel "Ibéria" zich ook als opera gepresenteerd heeft, blijft de pianosuite Albéniz' hoofdwerk. Het is een ongeremd Spaans document, waarin de echtheid en de gedrevenheid van de avonturier Albéniz zich prachtig weerspiegelt.

Schrijver: Wim Brandse, 17 juli 2009


Geplaatst in de categorie: muziek

4.0 met 3 stemmen 264



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)