Het is bijna onmogelijk om na Auschwitz nog met volle overtuiging te zeggen: “Ik geloof in mensen”.
Zie ook: http://www.spiritueelaurora.blogspot.nl/
Schrijver: Hendrik Klaassens, 21 februari 2013
zonnet.nlGeplaatst in de categorie: psychologie
Auschwitz 3.3 met 329 stemmen 
1.224
1.224
Geef je reactie op deze inzending:
Je schrijft: "Ons intellectueel vermogen en het nog prominent aanwezig zijn van oerdriften zijn ‘nog’ niet op elkaar afgestemd." Daar ben ik het mee eens. Het zwakke punt van de mens is niet zijn technisch kunnen of zijn intellect, maar zijn vermogen daar op een verantwoorde manier mee om te gaan. Of dit ooit bij zal trekken, d.w.z. dat die twee in de toekomst meer gaan harmoniëren, vraag ik me heel erg af.
Hoe kun je de mens meer verantwoordelijkheidsbesef bijbrengen? Met een (al of niet neoliberale) mentaliteit van "ieder voor zich" zal dat echt niet gaan. Ons politieke en economische bestel werkt juist meer winstbejag en egoïsme in de hand. Daardoor ontstaat er een steeds groter wordende tweedeling, zelfs op wereldschaal. Dat kan zelfs oorlogen uitlokken.
In de exobiologie (een specialistische tak van de astronomie die zich probeert voor te stellen hoe het leven op andere planeten eruit ziet) circuleert het idee dat elke beschaving een kritisch punt moet passeren, waarbij de techniek veel verder gevorderd is dan de wijsheid om daarmee om te gaan. Lukt het een beschaving om zijn oerdriften te overwinnen of te sublimeren, dan zal ze blijven bestaan. Lukt dat niet, dan vernietigt ze zichzelf. Een gruwelijk toekomstbeeld, maar het zou zomaar werkelijkheid kunnen worden.
Haast nog erger dan de moord op de Joden vind ik de massamoord op 200.000 geestelijk gehandicapten en psychiatrische patiënten. Deze mensen waren helemaal weerloos en ernstig ziek. Ze werden vergast, doodgeschoten, met elektrische schokken vermoord of uitgehongerd. Een paar jaar geleden wilde ik er een artikel over schrijven, maar bij het zien van de filmbeelden schoten de tranen mij in de ogen en ben ik ermee gestopt. Je verstand staat stil als je zoiets ziet: jonge, gehandicapte kinderen die men laat instappen in een bus die hen naar de gaskamer brengt...
@George en Nico: vaak hoor je zeggen "Na Auschwitz is het onmogelijk om nog langer in God te geloven".
Daarbij gaat men ervan uit dat
1. ófwel God niet bestaat, omdat Hij deze misdaad had verhinderd als Hij wel zou bestaan, ófwel
2. God dit had kunnen verhinderen, maar dat om de één of andere reden niet heeft gedaan. Uit dat laatste trekt men dan de conclusie dat Hij zelfs niet kan of wil optreden tegen het ultieme kwaad dat daar zichtbaar werd; om die reden hebben veel mensen Hem de rug toegekeerd.
Wat ik hiermee wil zeggen is dat niet God direct of indirect voor zulke gruwelijke misdaden verantwoordelijk kan worden gesteld, maar voor de volle honderd procent de mens die zoiets bedenkt en uitvoert. De vrijheid van de mens gaat m.i. zó ver dat hij iets dergelijks kan doen, zonder dat het door een hogere macht wordt voorkomen. God geeft de mens heel veel speelruimte, zelfs zo veel dat we soms - zoals in dit geval - zouden willen dat die vrijheid wat minder groot was.
Dat laatste is paradoxaal, want de mens wil juist van nature zo veel mogelijk vrij zijn en zich liever niet onderwerpen aan een boven hem staand gezag. Maar áls het dan gruwelijk misgaat, hebben we de neiging de verantwoordelijkheid ervoor af te schuiven op een God die onze misdaden had kunnen verhinderen.
Dat laatste vind ik niet terecht: het is de mens die voor deze smeerlapperijen verantwoordelijk is. En de uitspraak "Ik geloof in mensen", die humanisten (en ook atheïsten) nogal eens in de mond nemen, wordt dan wel heel discutabel. Je kunt dan hooguit nog zeggen dat je gelooft in het goede en liefdevolle in de mens voor zover de mens zich daarnaar probeert te richten.
Zo denk ik er tenminste over.