85 resultaten.
OVER SINTERKLAASGELOOF
beschouwing
2.9 met 14 stemmen 422 In elke godsdienst vertonen traditionele, fundamentalistische geloofsopvattingen treffende overeenkomsten met een kinderlijk Sinterklaasgeloof. Als jonge kinderen geloofden we heilig in Sinterklaas, in zijn goedheid en alomtegenwoordigheid, in zijn almacht, alwetendheid en rechtvaardigheid, in zijn...
OVER DETERMINISME
beschouwing
2.9 met 8 stemmen 132 Even een kleine gedachte-exercitie. Stel: iemand zit dringend om geld verlegen. Op een nacht droomt hij heel levendig dat hij in de sigarenwinkel bij hem op de hoek een staatslot koopt en dat daarop een paar dagen later de hoofdprijs valt. Aangezien hij vaker voorspellende dromen heeft gehad en...
GODSBEELDEN (2)
beschouwing
2.8 met 6 stemmen 144 In het religieuze denken van veel mensen is in onze tijd sprake van een ontwikkeling die steeds minder ruimte laat voor geloof in een persóónlijke God, maar waarin het woord "God" een aanduiding is voor het transcendente, dus het denken overstijgende Geheel van alle delen dat veel meer is dan...
WAARHEEN ZIJN WIJ ONDERWEG? (2)
beschouwing
2.8 met 5 stemmen 150 Veel mensen hebben een intuïtieve afkeer van de gedachte dat het bestaan onderworpen zou zijn aan strikte causaliteit en/of finaliteit. Beide laten immers geen ruimte voor een "vrije wil". Maar wat dan? Is ons bestaan dan toevallig, doelloos en zinloos? Of zijn juist deze vrágen zinloos, omdat...
OVER DE AARD VAN HET KWAAD
beschouwing
2.7 met 7 stemmen 241 In de godsdienstfilosofie is wel onderscheid gemaakt tussen natuurlijk en moreel kwaad. Het natuurlijke kwaad (bijvoorbeeld een natuurramp) zou dan samenhangen met de natuurlijke orde, met het proces van de wereld in wording. Het morele kwaad zou door de mens worden aangericht. Is dat een zuiver...
OVER SUPRAPERSONALISATIE
beschouwing
2.7 met 7 stemmen 140 Wat is de geheimzinnige “kracht” achter de evolutie van eenvoudige naar complexere vormen van leven en bewustzijn? Dat is, denk ik, de holistische neiging in de natuur tot vorming van gehelen die meer zijn dan de som van hun samenstellende delen. De evolutie is een geschiedenis van vallen en...
OVER TRANSFORMATIE
beschouwing
2.7 met 7 stemmen 208 Waardoor is de uitbundige veelvormigheid van leven op aarde ontstaan? Wat is de geheimzinnige, stuwende “kracht” achter de evolutie? Hoe kan uit een veelheid van eenheden een complexere, hoger georganiseerde eenheid ontstaan? In zijn boek “De wortels van het toeval” schreef Arthur Koestler...
EEN HOOPVOL PERSPECTIEF (1)
beschouwing
2.7 met 10 stemmen 251 “In ’t verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal,” schreef Bilderdijk. Met andere woorden: alles voltrekt zich in oorzakelijk verband. Zoals uit een zaadje een plant groeit, zo ontwikkelt de toekomst zich uit verleden en heden. De vraag waar we naartoe gaan is niet minder klemmend dan...
BRAVE NEW WORLD
beschouwing
2.7 met 3 stemmen 105 “Nou, daar word je weer niet vrolijk van!” zegt mijn vrouw wel eens als we naar het nieuws kijken. En ik heb dan vaak de neiging om dat te beamen. Tegelijk realiseer ik me dan weer, dat “nieuws” doorgaans in hoge mate selectief is en wel in negatieve zin. Goed nieuws is geen nieuws, is het...
OVER HET VOORDEEL VAN DE TWIJFEL
beschouwing
2.7 met 6 stemmen 198 Indertijd las ik ergens dat de Vaticaanse staatssecretaris Tarcisio Bertone van mening was dat de wereldwijde financiële crisis bewees dat de politiek “behoefte heeft aan een ethiek die geïnspireerd is door een ‘rationele godsdienst’ die het christendom is”. Daar moest ik wel om lachen....
OVER OORZAKEN EN GEVOLGEN
beschouwing
2.7 met 6 stemmen 207 “Kleine oorzaken hebben vaak grote gevolgen!” zegt een volkse wijsheid. Een bekend voorbeeld ervan is het zgn. vlindereffect, een term die is ontleend aan een metafoor die in 1961 werd gebruikt door Edward Lorenz om aan te geven dat de vleugelslag van een vlinder in Brazilië maanden later een...
OVER EEN HOLISTISCHE SAMENLEVING
beschouwing
2.6 met 5 stemmen 1.133 Het voorgaande artikel had betrekking op het fysieke holon en het dualistische karakter ervan. Het gaf al aan dat de holontheorie ook moet opgaan voor sociale verbanden waarin de mens deel is van een gemeenschap.
- Hoe ziet zo’n sociaal holon er uit?
- Zijn we onderdeel van één of van meer...
QUOD ERAT DEMONSTRANDUM
verhaal
2.5 met 6 stemmen 296 “Hoe ouder, hoe gekker”, wordt wel eens gezegd. Ik geef toe: voor sommige mensen gaat dat op. Niet voor iedereen.
Er is ook nog een spreekwoord dat zegt: “Het verstand komt met de jaren”. En daar zit ook wat in, al geldt dat nu ook weer niet voor iedereen. Geldt het voor mijzelf? Ik put...
GODSBEELDEN (3)
beschouwing
2.5 met 6 stemmen 145 God wordt in de christelijke belijdenisgeschriften aangeduid als Vader, als Zoon en als Heilige Geest. Bij de woorden "vader" en "zoon" kunnen we ons wel iets voorstellen. Bij "heilige geest" wordt dat moeilijk, zo niet onmogelijk. Voor velen betekent "heiligheid" zoiets als zondeloos,...
OVER WONDEREN EN MIRAKELEN
beschouwing
2.5 met 6 stemmen 207 Wat zou u antwoorden als ik u zou vragen of u in wonderen gelooft? Uw meest voor de hand liggende reactie zou denk ik een tegenvraag zijn, namelijk: wat verstaat u onder “een wonder”? Dat kan namelijk nogal wat verschil uitmaken voor uw antwoord op mijn vraag. Vatten we “wonder” op als iets...
OVER EEN FUNCTIONELE ILLUSIE
beschouwing
2.4 met 9 stemmen 128 In mijn denken speelt de overtuiging dat de natuur (inclusief de mens) onderworpen is aan strikte causaliteitswetten een belangrijke rol. Als de mens integraal deel uitmaakt van de natuur, is hij immers logischerwijze ook onderworpen aan de natuurlijke wetmatigheden (waaronder strikte causaliteit)....
WAT IS GODSDIENST?
beschouwing
2.4 met 5 stemmen 242 Het bij wet verbieden van onverdoofd ritueel slachten riep protesten op van Joodse en Moslimorganisaties. Deze beroepen zich op de in de grondwet verankerde vrijheid van godsdienst. Enkele fracties in de Tweede Kamer ondersteunden de bezwaren. Maar is de vrijheid van godsdienst hier eigenlijk wel...
OVER KOSMISCHE COMMUNICATIE
beschouwing
2.3 met 3 stemmen 200 Als het, zoals sommigen menen, op grond van kansberekening niet uitgesloten is dat elders in het heelal intelligent leven bestaat, hoe groot is dan de kans dat wij daar ooit mee in contact zullen komen? Al vele jaren wordt met radiotelescopen het heelal afgetast om eventuele boodschappen van elders...
OVER DE KLEREN VAN DE KEIZER
column
2.2 met 16 stemmen 437 Bij het horen of zien van iets waar je echt met je verstand niet bij kunt, vraagt je je wel eens af: ben ík nou gek, of…?
Dat overkwam mij bij het lezen van het volgende gedicht:
“Het huis leeghalen? Geen pink
kan ik optillen tot de eindeloze formule.
Door elkaar te omhelzen worden...
GODSBEELDEN (1)
beschouwing
2.0 met 4 stemmen 205 Geloofsopvattingen komen voort uit het denken van mensen over hun oorsprong en bestemming en over de zin van hun bestaan. Achter de zintuiglijk waarneembare schepping werd een niet zintuiglijk waarneembare schepper geprojecteerd. Meningsverschillen ontstonden bij de invulling van het begrip...
OVER HET WARE GELOOF (slot)
beschouwing
1.8 met 5 stemmen 128 “God wil het.”
“God wil het niet.”
De meest voor de hand liggende vraag aan mensen die pretenderen zo precies te weten wat God wel of niet wil, is natuurlijk: “hoe weet u dat?” En bij doorvragen blijkt het antwoord dan vrijwel altijd weer te verzanden in een niet al te schrandere...
OVER DE HEILIGE GEEST
beschouwing
1.7 met 7 stemmen 359 Mijn laatste drie bijdragen aan deze rubriek hadden betrekking op de wijze waarop het geloof in God verwoord wordt in het oudste christelijke belijdenisgeschrift, het Apostolicum: Vader (column 602), Almachtige (beschouwing 1596) en Zoon (beschouwing 1603). Rest nog dat belijden eveneens...
OVER EEN HOLISTISCH TOEKOMSTPERSPECTIEF
beschouwing
1.7 met 9 stemmen 182 Als de ontplooiing van het leven op aarde, sinds het ontstaan ervan, heeft gehoorzaamd aan holistische wetmatigheden (zie voorgaande artikelen over dit onderwerp), wat mogen we dan verwachten van de invloed daarvan op de toekomstige ontwikkeling van dat leven?
De wereld is door de snelle...
GODSBEELDEN (5)
beschouwing
0.8 met 4 stemmen 208 Moeten (en kunnen) we ons God voorstellen als een persoon of in elk geval als een Wezen met persoonlijke eigenschappen? En is zo’n antropomorf, zo’n naar de mens gemodelleerd godsbeeld in onze tijd nog redelijk aanvaardbaar? Typisch voor deze godsvoorstelling en de daarmee samenhangende...
PRIETPRAAT (4)
beschouwing
Er is nog niet op deze inzending gestemd. 113 Mien, ik ben je bloedeigen man, dus je weet dat ik niet graag kanker. Maar nou moet ik toch 's voor één keer stoom afblazen. Die chef van mij hè, die ellendeling. Stel je voor, kom ik vanmorgen tien minuten te laat op de zaak, roept ie me bij zich en zegt ie dat het nou 's uit moet zijn met dat...