Orka's
dagcolumn
4.0 met 3 stemmen 
30 Ik las vanmorgen dat een groep Amerikaanse biologen heeft ontdekt dat voor de kust van de staat Washington een groep walvissen bijzonder gedrag vertoont in die zin dat ze elkaar schoonpoetsen met zelf geplukt zeewier. “Van andere diersoorten, zoals bonobo’s, chimpansees en olifanten, is bekend dat ze gereedschap kunnen maken en gebruiken maar bij walvissen was dergelijk gedrag tot nog toe onbekend”, meldt De Volkskrant. Wacht even, gereedschap maken vind ik toch iets anders. Die beesten…
Even wennen
column
3.5 met 4 stemmen 81 "Goedemiddag dames, lekker aan het tippelen?" Vet Brabants accent, elleboog uit het autoraampje. De vrouwen, duidelijk overvallen, lopen enkele meters voor me uit. "Tippelen" — het woord draagt de leeftijd van de gebruiker al in zich. Het blijft stil, dan lachen ze. De man rijdt stapvoets naast hen en grijnst zelfgenoegzaam.
Korte, geruite mouw, net als de vrouwen van middelbare leeftijd. Langzaam maakt hij vaart, tuurt in zijn achteruitkijkspiegel voor het effect. Als een kind dat iets…
De bedoeling van God
beschouwing
Er is nog niet op deze inzending gestemd. 16 Deel II van (Zou God met) 2 Maten (meten...)?
Natuurlijk heeft Susan, zie haar reactie onder mijn beschouwing (Zou God met) 2 Maten (meten...)? helemaal gelijk als zij zegt: 'De bedoeling van God is, in zover ik begrepen heb, dat degene die rijk is gezegend degene die minder goed bedeeld is, helpt. Het slechte nieuws is dat de mensen dit niet doen'. Natuurlijk wordt een mens, worden mensen 'met minder geluk op hun pad', geholpen. Grote vraag is echter of dit ooit voldoende zal zijn. Hoe je het…
De aardbei in het middelpunt van de belangstelling
hartenkreet
Er is nog niet op deze inzending gestemd. 8 We waren op die dag in juni weer eens uit Tilburg vertrokken
Naast mij een uiterst zwijgzame mede-passagiere met een gezicht als van perkament, doorweven met diepe rimpels
De andere dames zouden terwijl de auto voorthobbelde de verhalen over hun lange, voorbije levens ten beste geven, ongeacht of daar oprecht naar geluisterd werd of een toehoorder voor was; de verhalen die waren als een soort verkapte, zinledige ego-documenten en als men dit zo zou kunnen zeggen als een soort van oneigenlijke,…
autobiografie
4.0 met 3 stemmen 150 De subtiele geur van de bloeiende lindebomen oversteeg de geur van de bloeiende kruiden op het kleine balkon van Bjarne, die als stadsmens volop van de stedelijke natuur genoot. Door alle indrukken van de vorige dag was de nacht onrustig geweest, maar tegen de ochtend was er toch een diepe slaap geweest. De vers gezette koffie smaakte goed om mee wakker te worden met de balkondeuren geopend..
Er kwam een bericht van Amnesty via de webmail. Of Bjarne een petitie wilde tekenen. Een protest tegen…
Hond
verhaal
4.0 met 1 stemmen 21 ’s Ochtends, even na achten, staat de man bij het raam. De tijd dat de hond van de buren gewoonlijk langskomt. Hij loopt dan het grindpad op, snuffelt bij de struiken, plast tegen de regenpijp, kijkt een paar seconden naar het raam, en verdwijnt weer.
Maar nu verschijnt hij niet.
De man blijft een tijdje staan. Dan zet hij koffie. De krant ligt op tafel. Hij schenkt er geen aandacht aan.
Na het middageten loopt hij naar buiten. De lucht is laag en zwaar. Hij doet alsof hij naar de brievenbus…
Hoe lang kan de wereld dit nog aanzien?
bewering
Er is nog niet op deze inzending gestemd. 23 Terwijl de grote heren van de NATO in Den Haag praten, drinken, dineren, zich laten escorteren gaat Israël in Gaza door met zijn barbarij: ook deze dagen weer tientallen doden. Dit niet in het minst door de meedogenloze Gaza Foundation, die zogenaamd humanitaire hulp biedt.
Maar dat op een wijze die mensonterend is, waarbij tientalen uitgehongerde, wanhopige Gazanen worden gedood en honderden gewond raken. Het Israëlische leger heeft inmiddels meer dan 400 mensen gedood bij aanvallen op…
Laatste nieuws:
Betere gesprekken voeren:
SOCRATES OP SNEAKERS
Ergernissen over hopeloze gesprekken waarin één persoon vooral praat en praat en toetert en alles kaapt wat de gesprekspartner wil inbrengen? Wie kent deze borrelende frustratie niet als op gruwelijke verjaardagen oom Koos of tante Mina eindeloze monologen houdt en na afloop beweren dat zij met jou een goed gesprek hadden? Wie heeft nooit met een mentale bijl klaar gestaan als buurman Arie in details ging uitleggen waarom zijn nieuwe heggenschaar zo’n topproduct is? Hoor en wederhoor, dat zou mooi zijn. Maar heel vaak kletsen wij zinloos langs elkaar heen. Vertellen, preken, in eindeloze stromen, dat doen wij graag, en het leidt zeker niet altijd tot vreugde of resultaten. En vragen stellen om meer te weten van de ander, dat is helemaal een soort taboe.
De kunst om echte gesprekken te voeren is ook te vinden in het dit jaar gepubliceerde boek: ‘Socrates op sneakers’, uitgeverij Ambo/Anthos. Dit boek is een handige gids om na te denken over je eigen gesprekstechniek en of jij voldoende in staat bent om vragen te stellen, welke communicatie bevordert in plaats van luisteren naar woordenstromen van anderen. Hoewel dat luisteren ook zeker een vaardigheid is, dat overigens in de Nederlandse cultuur matig ontwikkeld lijkt. Mogelijk door de in het onderwijs aangeleerde assertiviteit geldt, dat het op de eigen trom slaan sterk overheerst. Wie aandachtig luistert en af en toe een vraag stelt, is een witte raaf. Op verjaardagen, borrels, bruiloften en partijen kom je deze instelling nauwelijks meer tegen. En zo ja, dan geraak ik redelijk van slag. Ik ga enigszins stotteren of klap dicht. Zo ver is het al gekomen.
In ‘Socrates op sneakers’ geeft auteur Elke Wiss zeer praktische tips om betere gesprekken te voeren. En- zoals eerder betoogd- dat is ook in de Nederlandse cultuur geen overbodige luxe. We toeteren ons ongans, maar luisteren en vragen stellen, is in deze moderne, jachtige en nu door Corona geteisterde samenleving zeer matig ontwikkeld. Uiteraard maak ook ik mij schuldig aan te haastig komen met een advies, of een eigen ervaring, naar aanleiding van een verhaal. Ik oefen veel aan de hand van de suggesties van Elke Wiss. Het is struikelen geblazen. Toch bemerk ik, dat ik steeds vaker goede vragen stellen gemakkelijker vind, in plaats van de ander te besproeien met louter mijn eigen verhaal. ‘Socrates op sneakers’ is wat mij betreft een aanrader om onze gruwelijke wijze van non-communiceren eens kritisch onder de loep te nemen.
Karel Jong, 26-12-2020
Recensent NRC nu wél lovend
Nieuwste boek Rijneveld: ‘Mijn lieve gunsteling’
‘Dit is het boek waarmee Marieke Lucas Rijveld de International Booker Prize had moeten winnen. Mijn lieve gunsteling is rijper, gelaagder en geslaagder dan het zo bejubelde debuut De avond is ongemak. In de opvolger komt een kunstenaarschap geheel tot zijn recht, hier wordt een verhaal op eigenzinnige en overtuigende wijze verteld en met een volstrekt authentiek geluid in de wereldliteratuur ingebed. Hier klinkt een stem van internationale allure.’
Dat schrijft recensent Thomas de Veen in NRC Handelsblad van 5 november 2020.
Verderop in zijn uitvoerige lofzang op het nieuwe boek van Rijneveld noemt hij de sterke punten van de nieuwe roman: de vertelstem, de poëtische taal en de intrige. Rijneveld heeft zich volgens de criticus ‘als romancier enorm ontwikkeld’. Haar boek gaat over een Nederlandse boerderij. Er is sprake van verlies. De zoon van de veehouder werd ooit aangereden. Daarop verliet de moeder het getraumatiseerde gezin. Waaronder de dochter ‘met een wilde, verontrustende fantasie.’
Het komt niet elke dag voor dat een boekrecensent een internationale prijswinnaar als Marieke Lucas Rijneveld behoorlijk kritisch onder de loep neemt. De wending van zuinig naar nu jubelend over haar nieuwste werk trekt wel de aandacht. De lovende beoordeling van Mijn lieve gunsteling is uitvoerig genoteerd met analyses van de taal, het verhaal en de symboliek. De recensent: ‘Dat is wat mij betreft de sterkste zet van de roman: de intertekstuele verwijzingen trekken de buitenwereld de romanwereld binnen- in het Rijneveld universum, dat voorheen ook iets had van een gesloten circuit’.
Kortom, voor lezers en liefhebbers van analyses is deze recensie de moeite waard om kennis van te nemen. De ware zoekers lezen wellicht de beide boeken van Marieke Lucas Rijneveld en vormen zo hun eigen oordeel.
Bron: NRC Handelsblad 5 november 2020
Karel Jong, 10-11-2020
Na Lubach opnieuw Begrijpend Lezen ter discussie
Klachten over minder lezen en achteruit hollend taalbegrip bij jongeren bestaan al jaren. Zo ook dat verplicht boeken lezen op de middelbare school door jongeren vaak als ondraaglijk saai wordt beleefd. Overigens is ook de schrijfvaardigheid een probleem bij jong volwassenen, beweren deskundigen. Nog los van het knellende probleem van laag geletterdheid. Op nationaal niveau een forse groep van ruw geschat zo'n 1,7 miljoen mensen.
Zondag met Lubach van afgelopen zondag besteedde aan het Begrijpend Lezen een tamelijk scherpe satire. Al met al was het item een functionele mix van humor en realisme. Het dagelijks geploeter om kinderen en jongeren de structuur van een tekst te leren, werd op beeldende wijze zwaar gerelativeerd. Tekst vragen die tot doel hebben om proza te analyseren en in hapklare brokken te doorgronden, zijn volgens Lubach zinloos en niet motiverend om lezen als lol en lering te zien. Hij (Lubach) kreeg na de uitzending in diverse media bijval van taalgeleerden.
Op dit punt lijkt het Nederlandse onderwijs achter feiten aan te hobbelen, zo luidde de strekking van de satirische show van Lubach. In diverse commentaren werd de dreiging van toekomstige ontlezers geschetst naar aanleiding van de uitzending. Straks kan een aanzienlijke groep landgenoten slecht formulieren begrijpen en invullen, worden instructies onvoldoende begrepen, en kunnen ook in conversaties eerder misverstanden optreden. Immers met voldoende taalschat is de kans op korte lontjes bij uitspraken of discussies waarschijnlijk minder. Hoewel dat laatste wellicht geen wetenschappelijk bewijs kent. Hoe dan ook, Lubach raakte met de afgelopen uitzending een actueel probleem aan, dat door alle sectoren van de samenleving nu en straks aandacht behoeft.Karel Jong, 02-10-2020
Marieke Lucas Rijneveld eerste Nederlandse winnaar
International Booker Prize
Brekend nieuws in de media de laatste week over de bijzondere prestatie van de Nederlandse schrijfster Marieke Lucas Rijneveld door het winnen van de International Booker Prize met haar roman De avond is ongemak (The Discomfort of Evening). De bekendmaking was op 26 augustus 2020 via een livestream. De auteur reageerde in een videoboodschap met de uitroep: ‘Ik ben zo trots als een koe met zeven uiers’.
Aan de prijs is een geldbedrag van 50.000 pond verbonden. Hierin deelt de vertaalster Michelle Hutchison. De 29-jarige schrijfster is de eerste Nederlandse schrijver die de zeer belangrijke prijs voor literatuur in het Engels vertaald heeft gewonnen. Eerdere winnaars waren onder meer Nobelprijswinnares Olga Tokarczuk, David Grossman en de Amerikaan Philip Roth.
Rijneveld’s boek, dat twee jaar geleden in het Nederlands verscheen, gaat over de tienjarige Jas en haar boerengezin dat een zoon verliest na een ongeluk. In 2019 stond het boek op de longlist van de Nederlandse Libris Literatuurprijs.
VERTALING
In het radioprogramma Nieuws en Co sprak Rijneveld vorige week vol lof over het werk van de vertaalster. ‘Het was wel gek om het uit handen te geven, maar ze is echt heel dicht bij het verhaal gebleven. De poëzie van het boek, het ritme: dat is voor een vertaler natuurlijk belangrijk om dat zo goed mogelijk te behouden. Dat heeft Michelle enorm goed gedaan’. De auteur is erg blij met de samenwerking met Hutchison. ‘Je doet het samen en daarom vind ik het ook zo mooi dat de prijs zowel voor de schrijver als voor de vertaler is’, vindt Rijneveld.
SHORTLIST
Vorig jaar werd Tommy Wieringa genomineerd voor de International Booker Prize, met de vertaling van zijn De dood van Murat Idrissi. In 2007 is ook Harry Mulisch genomineerd voor zijn hele oeuvre. Nooit eerder wist een Nederlandse auteur door te dringen tot de shortlist van deze literatuurprijs.
Dit jaar waren de andere genomineerden The Enlightenment of the Greengage Tree van de Iraanse schrijver Shokoofeh Azar, The Adventures of China Iron van de Argentijnse Gabriëlla Cabezon Camara met Tyll van de Duitser Daniel Kehmann, Hurricane Season van de Mexicaanse Fernanda Melchor en The Memory Police van Yoko Ogawa uit Japan. In een NRC interview van afgelopen zaterdag zegt Rijneveld, dat zij schrijft ‘om overeind te blijven’.
Bronnen: NOS , NRC HandelsbladKarel Jong, 02-09-2020
Bezig met laden
Meer laden...
