Alle inzendingen van Wim Brandse

De Eerste Symfonie ("The Sea") is ook een favouriet van heel wat liefhebbers. Het is een "Mahleriaanse" met grote koren en veel solisten op een tekst van Walt Whitman. Eerder had ik het over de Tweede, de "London". In 1940 schreef een recensent over deze symfonie: "twee van de vier delen...

Het damspel houd ik in ere. Ik geniet ervan en deed het met mijn kinderen en nu met mijn kleinkinderen. Soms ook met mijn vrouw. Maar ik verlies altijd van haar. Zij kan het beter dan ik en ik zie haar rappe vingers over het bord glijden. Het gaat mij te vlug! "Wat heb je gedaan", vraag ik vaak....

Het schijnt overigens een belevenis geweest te zijn wanneer Ravel zelf zijn Boléro dirigeerde. Want dat deed hij zonder gêne, en op zich vind ik dat weer een stunt, om je ondanks alle kritiek in de pers van die tijd en je eigen kritiek op het stuk niets van dat alles aan te trekken. Dat staat...

Rond 1600, dat beroemde jaartal waarvan onze vroegere geschiedenisboekjes vermeldden dat in het westen van ons continent de Slag bij Nieuwpoort plaatsvond, gebeuren er allerhande opmerkelijke feiten in onze muziekgeschiedenis. In Italië ontwikkelt zich een hernieuwde belangstelling voor het...

Hoewel de Mannheimer Schule meerdere componisten telt, is er slechts één persoon die tekent voor al die nieuwe muziek. Zijn naam is Johann Stamitz (1717-1757), een Tsjech, die al veel van zijn landgenoten naar Mannheim had zien vertrekken omdat het emplooi voor veel Boheemse en Moravische musici...

Twee grote schrijvers en filosofen, Rousseau (1712-1778) en Voltaire (1694-1778), beheersen in het Frankrijk van de achttiende eeuw het vernieuwde culturele denken. Elk van beiden heeft zich op eigen wije ingezet voor de Verlichting, en de haast waarmee zij proberen de kunst tot een nieuwe...

De ondertekening is van Mozarts zuster Nannerl met wie hij als kind veel grote reizen maakte. Of we kijken naar wat achter getal 24 genoteerd staat: "Een Nederduits Air op de installatie van Z.D.H. Willem den V, Prins van Oranje etc etc, door C.E. Graaf in muziek gebracht en...

Zoals u weet heb ik iets met boeken. Dat heb ik mijn hele levenal gehad en ik raak dat niet meer kwijt. Mac Olliver schreef daar een mooi gedichtje over. Lees maar: "Al staan zij in stram gelid als soldaten, gerangschikt van groot naar klein: Zij ademen liefde en vriendschap. Elk van hen...

In het huidige koorleven staat "Ein Deutsches Requiem" van Johannes Brahms centraal en wordt het vaak met veel succes en publieke belangstelling uitgevoerd. Daarom in twee afleveringen een aantal bijzonderheden over dit geliefde stuk dat niet nalaat grote indruk achter te laten. In het leven...

Het is een bekend feit dat Richard Strauss (1864-1949) zich gedurende zijn hele leven heeft bezig gehouden met een genre muziek dat aan het begin van de 19e eeuw nog lang niet díe status van volwassenheid had bereikt als Strauss het in zijn jonge jaren aantrof. Dat genre is het lied. Wie de...

Het Strijkkwartet is voor veel componisten een genre waarin een maximum aan muzikaal-essentiële waarde ligt besloten. Voor beginnende componisten is het strijkkwartet een prima middel om tot stilistische eigenheid te komen, maar meer nog is het componeren van een strijkwartet een uitstekende...

Een componist van wie maar een heel klein aantal werken internationaal bekend is geworden, is de Zwitser Ernest Bloch. Hoewel Bloch in Genéve (1880) geboren werd is hij van Joodse afstamming. Ik vermeld dit omdat Ernest Bloch vanaf 1915 zijn Joodse afstamming in zijn muziek tot uitdrukking...

Met de dood van Jan Pieterszoon Sweelinck in 1621 wordt een belangrijke periode in de Nederlandse toonkunst afgesloten. Het is een periode geweest die twee eeuwen lang met haar muzikale produkten de toenmalige muziekwereld verbaasd en geinspireerd heeft. Het is het tijdperk dat wel aangeduid...

Al eerder werd gewezen op de nieuwe vorm in Haydns muziek. Daaronder moet worden verstaan de vormgeving in analytische zin. Vooral Haydn is degene die één van de meest bekende vormprincipes in muziek, de sonate- of hoofdvorm, tot ontwikkeling brengt. Vaak zijn de twee thema's in deze vorm nog...

Ooit schreef ik in deze kolommen dat ik Engelse muziek heel moeilijk vind om te beschrijven. Vooral de symfonieën. Ze zijn niet zozeer om van te genieten. Maar dat geldt niet voor allemaal. Elgars symfonieën vind ik niet om van te genieten. Ik las eens dat de symfonieën van Elgar in een...

De oudste gedrukte Christmas carols zijn uit de collectie van Wynkyn de Worde, gepubiceerd in 1521. Een carol uit deze beroemde verzameling is "Boat's Head Choral", nog steeds gezongen tijdens de traditionele kerstmaaltijd in Queen's College te Oxford. Deze carol doelt op de goede sfeer en...

Zelden is een muziekwerk zo gewaardeerd en heeft zoveel tongen en pennen in beweging gebracht als de Negende Symfonie van Ludwig van Beethoven. Alle componisten uit de negentiende eeuw zien er als een ideaal naar terug, zowel naar vorm als naar inhoud. Het getal 9 voor de produktie van...

Een voor die dagen opmerkelijk hoge leeftijd bereikte Heinrich Schütz (1585-1672), de componist die de belichaming was van de nieuwe muziek die het Duitsland uit zijn dagen ervoer. Al honderd jaar vóór Bach was Heinrich Schütz bevangen door hetzelfde ideaal als later de Thomascantor op...

Het is begrijpelijk dat na de explosie van programmamuziek veroorzaakt door Liszt en Wagner, een muzikale stijlimpasse ontstaat en daarmee de grootst mogelijke verwarring. Naar Wagner luister je met gemengde gevoelens en Liszt is dan zo'n figuur van wie je zegt: "'het gaat wel weer over"....

Slechts een paar ingewijden weten dat ik van koken hou. Ik geloof niet eens dat iemand dat buiten mijn familie weet, maar ik kan mij een keer versproken hebben. Dat duidt op bescheidenheid en nederigheid. Niet dat ik altijd zo ben, want dan kom je in het leven moeilijk vooruit Maar met koken is...

Een werk uit de Franse romantiek waarvan ik steeds weer diep onder de indruk raak is de Derde Symfonie van Camille Saint-Saëns (1835-1921). Die bewondering laat zich het best omschrijven met termen als geinspireerd, vakmanschap en gedrevenheid. Saint-Saëns' Derde Symfonie is voor mij een...

Het is geen kleinigheid als van een componist gezegd kan worden dat het kleine detail in zijn werk ondubbelzinnig vaststelt wie de auteur van de muziek is. Dat kan zonder voorbehoud gezegd worden van Griegs (1843-1907) "Lyrische Stücke". Deze componist heeft een uitgesproken...

Vrienden heeft George Antheil in groot aantal om zich heen weten te verzamelen. Het waren bijna uitsluitend de meest excentrieke figuren. In Berlijn ontmoette Antheil Strawinski, die zich dadelijk hoogst geïnteresseerd toont in de jonge Amerikasanse componist om via hem meer te weten te komen...

Vroeger waren er veel meer. Ik bedoel paarden in de stad. Bruine,vale, blessen, soms ook wel een schimmel. Sommige hadden een staart, andere was die afgenomen. Daar zat geld in, dacht ik. Vioolsnaren, zachte bezems en wat niet al. Het waren nooit mooie paarden. De baas had ze om te trekken en...

Zelden heeft de muziekgeschiedenis een componist gekend die meer onverhulde openheid en gevoelsmatigheid in zijn muziek gelegd heeft als Pjotr Iljich Tsjaikofski(1840-1894). Niet zo merkwaardig is dat die etalering van affekten in Tsjaikofski's muziek gevolgen heeft voor de appreciatie van zijn...

In de tweede helft van de vorige eeuw, om precies te zijn in 1952, verscheen een alleraardigst boekje, door mij als heel jong studentje gekoesterd en meermalen gelezen in de loop van de jaren, waaruit bleek hoe vlug de tijd gaat en hoe, wat aanvankelijk nieuw was, onverbiddelijk ingehaald wordt...

Paul Hindemith (1895-1963) is zeker een van de belangrijkste componisten uit de twintigste eeuw. In zijn belangrijke theoretische werk "Unterweisung im Tonsatz" zet hij zijn artsitieke ontwikkelingsgang uiteen, waarbij hij het accent legt op de grondige wijze waarop hij de overgang van het...

Het hoogtepunt van de Engelse virginaalmuziek wordt gevonden in het werk van John Bull, William Byrd, Peter Philips, Orlando Gibbons en Giles Farnaby. De beroemdste uitgave van hun muziek is "The Fitzwilliam's Virginal Book", een verzameling klaviermuziek van 1560 tot 1612. Aanvankelijk...

Voor de 19de eeuwers geldt dat transcripties muziek van welke aard dan ook bekend maakten bij het publiek. Er was nog geen radio, alleen bladmuziek en concertpianisten, die voor die bekendmaking konden zorgen. Het spreekt dus vanzelf dat de muziekuitgevers heel blij waren met de...

Claude Achilles Debussy (1862-1918), "musicien français" zoals hij zich graag noemde, had gedacht een carriére als pianist te zullen maken. Bij het Parijse Conservatorium staat hij te boek als pianoleerling van Antoine Marmontel. Zijn studie weet hij zeker succesvol te maken. In 1874 behaalt...