Dagcolumn over filosofie

Vandaag vegen gemeentelijke reinigingsdiensten de resten van zeker 66 miljoen euro aan vuurwerk van de straat. Overblijfselen van knal- en lichteffecten om een nieuw jaar te markeren. ‘Afschuwelijk is het,’ zei mijn overbuurvrouw toen ik haar op oudejaarsdag op straat aansprak. Ze was zonder...

Wie ben ik? Wat is ik? Ik sta in de tuin en kijk naar de bomen. Als ik echt alleen maar kijk, dan is er niets anders dan de bomen die ik zie. Geen mij. Geen denken. Geen ander gebeuren dan dat de bomen in mij worden gezien en er in mij alleen de bomen zijn. Net als wanneer ik in de natuur...

Ik vraag me wel eens af wat ik in deze 21-ste eeuw doe. De krant heb ik opgezegd. De nieuwtjes mis ik, ook die van Slow journalismplatform De Correspondent moet ik bekennen. Ik lees geen boekrecensies. Het is niet aan mij besteed: literaire prijzen, de boekentop-10. Ik blijf uiterst volhardend...

Wat staan wij toch mirakels verticaal in het leven. Ons begin is nog het meest raadselachtig. Wij richtten ons op in de savanne. Als unicum: recht omhoog om tweebenig te gaan staan. Waarom blijft tot op heden volstrekt onverklaard. Waarom als we ons toch verhieven niet als zoogdier? Op vier poten...

De kwestie deze week is niet Hoe blijft men jong Wat riekt naar eeuwige jeugd is boerenbedrog Wel waar halen we sprankelende gewaarwording ervaren als dat wat we jeugd noemen vandaan. Toegegeven met de jaren minderen onze kansen Maar eenieder jong nog van jaren Riskeert in oude gedachten en...

Het lijkt er steeds meer op dat ik beter tot mijn recht kom als ik rust ervaar. Een gevaarlijke zin, want het is een constatering gestoeld op mijzelf als primair verbeterpunt op de aardbol. Natuurlijk, verbeter de wereld maar begin bij jezelf. Dat is ook een uitleg. Maar stel dat dit waar...

Lang, lang geleden vond ik politiek interessant, maar dan wel de wereldpolitiek. Ik keek neer op de lokale politiek waar onbelangrijke besluiten door ongeleerde mensen werden genomen. Nee, in de wereldpolitiek zaten mensen die goed nadachten en verstandige besluiten namen. Dat dacht ik. Ik...

Onlangs ben ik bij iemand geweest die in het NU leeft. Hij leert anderen hoe je dat ook moet doen. Verleden en toekomst bestaan dan niet volgens hem. Hoe gezellig is dat! Nu bel ik hem even want ik merk nog erg weinig van het NU. ‘Dag, Roelof, jij zei toch dat ik in het "nu" moest...

Wat mensen bezielt? Niets bijzonders, dus schraap de honing van den reet en bak er wat luchtigs van boven een laag bij de grond uitgewoond volk, tiert een nieuwe generatie walkie tokkies daar melig op, je voelt de blogjes opborrelen. Het is dan ook een mooie zomer om wat uit te zweten. Soms droom...

Het was in september 1984 dat ik me voor het eerst bewust werd van een zintuig dat ik al m’n hele leven met me meedroeg. Als een verborgen binnenzak die je ontdekt in de voering van een survival jack, waarin je op een ijskoude nacht in de toendra’s van Siberië.. Maar laten we niet afdwalen...

Op de Middelbare School hadden we een avontuurlijke, ondernemende, zeer uitgesproken 'linkse' leraar voor het vak aardrijkskunde. De inhoud van dat vak was, toen in elk geval, zeer ruim. We leerden de ligging en karakteristieken van vele landen op de wereldbol vooral aan de hand van en naar...

Wie in Uppsala, Zweden de Aula van de universiteit binnenloopt, moet onder door een imposante deur met daarboven de tekst: Tänka fritt är stort, men tänke rätt är större: vrij denken is groot, maar juist denken is groter. Ik ken de tekst al lang, want het is lang geleden dat ik er...

Vandaag bezoek ik een ervaringsdeskundige op het gebied van depressie en angststoornis. In zijn advertentie zegt hij jou/mij op een andere, nieuwe manier, te leren kijken naar de aannames over je leven. Klinkt lekker opgewekt dus ik ben benieuwd. Hij schudt mijn hand als ik binnenkom. Hij doet...

In de rulle aarde tussen de losliggende tegels van ons stoepje zie ik van alles groeien, van grassprietjes tot mini-varens. Het stoepje is door ouderdom steeds verder uitgezakt. Waarschijnlijk zijn de bij ons inwonende kinderrijke muizenfamilies verantwoordelijk voor de aftakeling en de...

Binnenstad bereikbaar. Veiligheid staat voorop. Meer doen met minder. Wellicht kent u die uitdrukkingen. Meer doen met minder betekent natuurlijk minder doen omdat er minder geld is. Veiligheid staat weliswaar voorop, maar wordt natuurlijk snel terzijde geschoven als het te veel kost. En als u een...

De islam is een geloof. Het christendom is een geloof. Atheïsme is een geloof. Alles in de wereld, het huis waarbinnen ik schuil tegen de regen en de wind, de regen en de wind zelf, alles bestaat alleen omdat ik geloof dat het bestaat. Natuurlijk zijn er fysische wetten die ervoor zorgen dat als...

We zien de wereld door de sleutelgaten van onze ogen. We horen de geluiden door de trechters van onze oren. We voelen de veranderingen in onze omgeving door het tast-touchscherm van onze huid; ruiken de nuances van in de lucht zwevende geuren via de zuigkanalen van onze neus en proeven de...

Ooit zag ik een teleurgestelde gedeputeerde die de verkiezingen had verloren en daardoor zijn functie zou kwijtraken. Hij vond het niet leuk, maar droeg het als een man. ‘De functie,’ zei hij, ‘is niet meer dan een geleende fiets. Je mag er een tijdje op rijden, maar daarna gaat iemand anders...

Voor De Genen (met dank aan Shaffy) Vorig weekend stond er een interview in de bijlage van een krant (vk). (Altijd interessant, zo’n vraaggesprek, vooral voor diegenen die zoeken naar de puzzelstukjes die de motieven van de mens achter de façade invullen.) Een uitgeknipte buste van de...

Wie de trein neemt kan kalm uit het raam kijken en dan zie je bijzondere dingen die ook weer heel gewoon zijn. Zo keek ik ergens tussen Overveen en Zandvoort naar een bos en dat bos daalde en steeg met het landschap mee, terwijl de trein dat niet deed. Dat betekende dat ik de plek waar de wortels...

Wat zijn dat eigenlijk, sterren? Die blinkende lichtpukkeltjes op de zwarte huid van de kosmische blaas waar we met z'n allen in wonen? Die zwevende, wervelende, ruimteknopen waar de onzichtbare materie zichzelf ontmoet en zich verdicht tot kleurrijke bolletjes, nevels, constellaties? Die...

Ik hoorde deze week dat er veel steden zijn over de hele wereld die gebouwd zijn op houten palen. In dit geval ging het over Boston. Maar ook Los Angeles, Venetië en steden in Finland en Roemenië zijn gebouwd op palen. Hier in Nederland is de oudere generatie gevoed met het rijmpje van Amsterdam...

‘Het gaat om het idee, niet om de mensen.’ ‘Dus moslims mogen hier wel wonen.’ ‘Moslims wel, maar mensen die de islam aanhangen niet.’ ‘Maar dat zijn dezelfde mensen!’ ‘Nee, want als moslims niet de islam aanhangen, kunnen ze hier gewoon wonen.’ ‘Maar waarom mag de islam...

DENKEN (een willekeurige verkenning van het terrein) Het is drie uur in de nacht. Ik werd wakker van mijn brein dat aan het denken was. Is. Ik had dat zelf gevraagd, aan het brein, mijn hersenen, mijn denkmachine. Om na te denken over de column voor vandaag. En als ik dat vriendelijk vraag,...

Sommige mensen zitten in een beroep, waarin ze het niet goed kunnen doen. Of beter gezegd, een beroep waarin ze nooit zeker kunnen weten of ze het goede doen. Het gaat om politici en rechters, generaals en ondernemers, artsen en ja, zelfs patiënten. Dat laatste is natuurlijk geen beroep, maar...

De meeste mensen deugen, stelt Rutger Bregman in zijn veel verkochte boek. Wie dat zegt, heeft daar dus over getwijfeld, want anders heb je de vraag niet gesteld. Eerder dit jaar schreef ik over het boek de Geografie van Goed en Kwaad van Kinneging. Kinneging stelt daarin dat het kwaad heerst,...

Misschien is het nu tijd om excuses aan te bieden aan Nicollo Machiavelli. Voor mij en voor velen die de uitspraak Machiavellistische politiek gebruiken. Om te beginnen bij mezelf. Ik had Il Principo gelezen in een Engelse vertaling: The Prince, dus. Toen ik het terzijde legde, keek ik verbaasd...

De waarheid kent drie bronnen. Oh ja? Hoe weet ik dat? Nou, dat heb ik gelezen in een boek. Toch niet de Bijbel? Nee, zeker niet, ik las het in een boek over de geschiedenis van irrationaliteit. Over irrationaliteit? Wat een raar woord. Inderdaad, en ik wilde weten wat de geschiedenis daarvan was....

Elke keer als ik naar buiten ga en tussen de bomen doorloop die ons huis omgeven, realiseer ik me dat buiten compleet anders is dan binnen. Het is onmiddellijk waarneembaar dat de manier waarop de lichaamssystemen functioneren, deze hele staat van zijn, verandert door zo'n ogenschijnlijk kleine...

Glaucon, volgens overlevering een broer van de Griekse filosoof Plato, zou hebben gezegd dat mensen liever respect hebben dan dat ze deugdzaam leven. Plato was het daar volstrekt niet mee eens. Een deugdzaam levend mens zou vele malen gelukkiger zijn, dan iemand die niet deugdzaam leeft, maar wel...