Beslissen zonder kennis
Sommige mensen zitten in een beroep, waarin ze het niet goed kunnen doen. Of beter gezegd, een beroep waarin ze nooit zeker kunnen weten of ze het goede doen.
Het gaat om politici en rechters, generaals en ondernemers, artsen en ja, zelfs patiënten. Dat laatste is natuurlijk geen beroep, maar zij staan voor hetzelfde probleem als de andere mensen van dit lijstje. Zij moeten beslissingen nemen zonder ooit zeker te kunnen weten of ze het juiste besluit nemen.
Rutte, geen groot visionair maar dat wil hij ook helemaal niet zijn, is eerlijk als hij zegt dat hij honderd procent beslissingen moet nemen met vijftig procent van de kennis. Die honderd procent klopt wel, maar die vijftig procent is al een gok. Waarschijnlijk weet hij minder. Waarschijnlijk weet een gemiddelde arts meer dan een gemiddelde premier bij het nemen van besluiten. De arts heeft weliswaar niet zo’n groot team van ministers, partijgenoten en ambtenaren om zich heen, maar die heeft in de regel te maken met één lichaam dat weliswaar niet totaal doorgrondelijk is, maar waarvan hij in zijn leven al veel vergelijkbare voorbeelden heeft gezien en zien sterven of beter worden. Of geen van beide.
Een premier heeft te maken met één werkelijkheid die anders is dan die van vorig jaar, een veelheid van inzichten waarvan hij nooit zeker weet of ze bedacht zijn door idioten of door wetenschappers die jarenlang een probleem hebben bestudeerd. En zelfs als de wetenschapper jarenlang een probleem heeft bestudeerd, is nooit helemaal duidelijk hoeveel aannames de wetenschapper heeft gedaan en hoeveel hij van de wereld buiten beschouwing heeft gelaten.
Zoals economische wetenschappers heel knap werk leveren maar hun jarenlange noeste arbeid vaak baseren op een type mens dat de psychologische wetenschappers nooit in hun praktijk hebben waargenomen. Niet alleen niet dikwijls, nee, helemaal nooit.
Dus uit al die adviezen moet een premier dus de beste kiezen. Een land moet ergens heen. Dus, en dat doet Rutte best aardig – een waardig opvolger van Den Uyl, moet hij honderd procent besluiten nemen. Want mensen willen weten wat ze moeten doen en wat ze niet mogen doen. Op de keper beschouwd eist het volk heldere regels.
En als die regels acceptabel zijn, is er geen vuiltje aan de lucht. Dan doet de premier zijn werk goed.
Maar of de regels echt nodig zijn?
home.nlGeplaatst in de categorie: filosofie
politiek
128
Geef je reactie op deze inzending: