Alle inzendingen van Jan

‘We naderen station Zwolle’, legt de conductrice via de intercom vriendelijk uit, ‘station Zwolle, het eindpunt van deze lijn. U wordt vriendelijk verzocht allen uit te stappen. Denk bij het uitstappen aan uw bagage.’ De vrouw tegenover mij kijkt me veelbetekenend aan en glimlacht. Ze weet beter. Ik glimlach terug, een beetje verward maar toch ook…

Gisteren mocht ik een presentatie houden over mijn boek voor de Vereniging van Rekenkamers en elke keer als ik opnieuw nadenk over mijn boek, zie ik hoe actueel het is. Zo ook voor deze presentatie. Het verklaart het fenomeen Trump. Eén van de boeken die ik gebruik om kenmerken van de wederkerigheidmens te laten zien als alternatief voor de neoliberale…

Bestuursleden, directie Kamer van Koophandel Rotterdam, ondernemers, onderneemsters, mkb-netwerk, levenspartner Jelle, vriendin Giselda, dochtertje Giulia, familie en een paar vrienden, Allereerst wil ik directeur Rienk van den Berg hartelijk danken voor zijn gesproken woorden en.... Dames en heren, Het ondernemerschap is talrijk, kleurrijk…

Frank was mijn collega bij de Kamer van Koophandel Rotterdam. We werkten er een aantal jaren en hadden zakelijk verschillende terreinen maar privé ook gemeenschappelijke. Beiden waren we individuele opmerkelijke types, die het ook veel aan de stok hadden met leidinggevenden, maar wat steeds werd bijgelegd omdat onze output meer dan uitstekend was.…

Het boek van Naomi Woltring vertelt hoe het neoliberalisme de Nederlandse verzorgingsstaat is binnengedrongen en uit heeft gehold. Je zou denken, dit wordt een streng en boos boek, maar dat valt reuze mee, of tegen, afhankelijk van wat je wil. De kern van haar conclusie is dat een aantal mannen en een enkele vrouw deze ideologie ons staatsbestel…

Philip Zimbardo werd ooit wereldberoemd door zijn uit de hand gelopen experiment dat bekend staat als het Stanford Prison Experiment. In dat experiment had hij in de kelder van zijn universiteit een soort gevangenis ingericht waar een groep studenten random in tweeën was gedeeld. De ene helft was gevangene en de andere helft bewaker. Zimbardo en een…

Een Oekraïense mevrouw, geen naam gezien, sprak een heel verstandig woord. ‘Hij is nu eenmaal gekozen,’ zei ze, ‘we hebben het ermee te doen.’ Ze is mogelijk minister of iets dergelijks, maar in ieder geval wijs en niet in paniek. We hebben het ermee te doen. Daar zit een man met het grootste overheidsbudget en het machtigste leger ter wereld en…

Elon Musk is een machtige man en die man hield op 25 januari op het congres van de AfD een krachtig pleidooi voor de vrijheid van meningsuiting. Zijn gezicht verscheen meer dan levensgroot voor een volle zaal opgejutte leden van die partij. Alice Weidel stond achter het spreekgestoelte, met haar rug naar Musk, en achter haar zijn gezicht – tien keer…

Wie mijn boek over het Kleine Verschil Dat Alles Verandert uit heeft, kan doorgaan met Het Begin Van Alles van Graeber en Wengrow. Mijn boek legt uit hoe het komt dat we niet in de Afrikaanse oerwouden leven, maar overal ter wereld in steden, op schepen en niet alleen uitvindingen doen, maar vooral uitvinding op uitvinding doen. Greaber en Wengrow…

Wie mijn boek over het Kleine Verschil Dat Alles Verandert uit heeft, kan doorgaan met Het Begin Van Alles van Graeber en Wengrow. Mijn boek legt uit hoe het komt dat we niet in de Afrikaanse oerwouden leven, maar overal ter wereld in steden, op schepen en niet alleen uitvindingen doen, maar vooral uitvinding op uitvinding doen. Greaber en Wengrow…

Hartenkreet Dankbaarheid Dankbaarheid, het is een begrip, wat lijkt uit vervlogen tijden wat valt er nog te danken, aan God of iedereen! De oorlogen in Oost-Europa, het Midden Oosten en Afrika om als gevolg daarvan vooral te denken aan de vele slachtoffers: de mannen, de vrouwen en vooral de zo kwetsbare kinderen. Gloort er nu hoop met…

Bang, zegt ze, ze is bang. Bang dat er oorlog komt. Ik moet het dan ontkennen en uitleggen dat het niet zo is, want zo zijn we getrouwd, maar het valt me steeds moeilijker. In de jaren tachtig zong Doe Maar dat de bom zou vallen. Het Klein Orkest zong over vogels die van west naar oost vlogen, of de omgekeerde richting, over de muur, als ze daarheen…

Het kan altijd erger. Met dat zinnetje parafraseer ik iemand die waarschuwde voor wachten op het beste voorstel met de woorden: het kan altijd beter. Toen Ronald Reagan aan de macht kwam, hadden we niet te maken met een krachtige president, maar wel met een krachtig presidentschap. Naar verluidt regeerde mevrouw Reagan. Destijds konden vrouwen nog…

DIE GROTE MENEER, HEER VAN EEN BEER Er was eens een beer (verbaasd kijken) een hele grote witte beer (nog meer verbaasd kijken) maar hij voelde zich een grote heer (vanzelfsprekend kijken) werd graag aangesproken met meneer dat gebeurde ook keer op keer maar plotseling op een keer (alsof het uit het niets komt) en dat deed zo pijnlijk zeer…

Voor twaalf uur was de jongen van veertien jaar al dood. Een ongeluk met vuurwerk. Laten de mensen toch hun feestje hebben, wordt gezegd en de jongen van veertien ging naar dat feestje. In de Gazastrook, Soedan en in Oekraïne ging het vuurwerk ook gewoon door. Gelukkig nieuwjaar, maar niet voor iedereen. Laten we het feestje hebben, wordt gezegd,…

Met kerst gedenken de Christenen dat Jezus is geboren. Op de VPRO was afgelopen week de documentaire 'Over Bevolking' waarin onder meer werd gezegd dat elk in Nederland geboren kind net zoveel CO2-uitstoot veroorzaakt als een leven lang maandelijks, of wekelijks - het precieze cijfer heb ik niet onthouden - naar New York vliegen. En toch is iedereen…

Dan sta je voor een kleine groep mensen die niet weten wat er komt en dan ga je over je boek praten. Best spannend. En dan stel je ze drie vragen, waarmee je bewijst dat ze geen chimpansees zijn. De eerste doet er niet toe, maar de tweede en de derde zijn: wie kent meer dan de helft van de mensen in deze zaal? Niemand. En wie voelt zich veilig. Iedereen…

Hans van Houwelingen zegt over monumenten: “Het maken van een goed monument is niet mogelijk. Een monument toont dilemma's die niet altijd overbrugd kunnenorden. Maar het heeft - in al zijn onbeholpenheid – wél betekenis. Als je er goed over na hebt gedacht, zeg je uiteindelijk: Dit is het.” * Afgelopen zaterdag was ik bij een door de gemeente gesubsidieerde…

We zaten lekker te eten bij mijn vriend Jan. Rechts van mij zat Addie, links Frans, schuin tegenover Ingrid en tegenover mij Jan, de gastheer van de avond. We hadden het over de problemen van de wereld. Die problemen vind ik groot en dat zit diep, zou blijken. Het begon zo dat Addie en ik aangaven hoeveel zorgen we maakten over ons kabinet, het Israëlische…

Dinsdag liep ik naar het Aquarium, niet wetende dat ik de fietssleutels in mijn fiets had laten zitten. Ik was op weg naar een spannende bijeenkomst. Aanvankelijk had ik het Aquarium verward met de vissenkom. De vissenkom is een lokaal met een ronde glazen wand en het Aquarium is een rechthoekig lokaal zonder ramen. Geen idee waarom het zo heet. In…

Direct na de verkiezingen, ongeveer een jaar geleden, bedacht ik dat de enig mogelijke uitkomst een kabinet Timmermans was. Het was een eenvoudige rekensom: Pieter Omtzigt had gezegd dat hij niet met de PVV zou regeren en dat betekende dat een meerderheidscoalitie met de PVV onmogelijk was. Een PvdA-GroenLinks coalitie was ook niet eenvoudig, maar er…

Vanochtend lees ik in de krant dat het op 13 november 2024 een wedstrijdje benoemen was. De ene na de andere woordvoerder vond het noodzakelijk dat benoemd moest worden dat het Marokkaanse jongeren op scootertjes waren, die anti-semitistisch waren en zelfs, het zal worden onderzocht, terroristisch, zodat ze het paspoort kan worden afgenomen. Nou,…

In Teheran werd een vrouw aangesproken over haar kleding. Er zou net iets te veel haar te zien zijn geweest. We kennen haar niet. We kennen haar beweegredenen niet, maar ze deed vervolgens iets wat niemand in Teheran durft. Ze trok haar kleren uit en wandelde gemoedelijk over het universiteitsterrein. Niemand deed wat. Mensen liepen met een grote…

Een man loopt een bakkerswinkel binnen. In de winkel is vrijwel niemand, behalve een vrouw die achter de balie staat, vermoedelijk een verkoopster. Er is een deurbel die vrolijk klingelt, maar de vrouw kijkt niet op of om. Ze staat druk bezig met de rug naar de deur een oppervlak schoon te maken. Je zou zeggen een klant. De man die binnenkomt is…

Mijn vriend Javad is plotseling overleden. Het is al meer dan een maand geleden, maar omdat ik hem zelden zie, heeft het wat langer geduurd voor ik er achter kwam. Ik appte hem of ik langs kon komen, volgende week, maar ik kreeg gek genoeg geen reactie. Na de vraag, hoe het met hem ging, antwoordde iemand met zijn telefoon: ‘Javad is overleden’.…

Ze is een held, laat ik dat voorop zetten, maar als ik haar naam hoor, dan moet ik altijd denken aan de burgemeester van Wesel. Het was, op de Wilhelminaschool van Coevorden namelijk een goede mop om in een put te roepen: ‘hoe heet de burgemeester van Wesel’. We wisten niet waar Wesel lag en dat ze daar Duits spraken, maar de mop werkt even goed in…

Terwijl de deuren van de trein al dichtgingen, kon ik nog net achter de rug van de conducteur instappen bij de enige deur die nog niet dicht ging. Als ik in de trein van Den Haag naar Groningen mijn plek zoek, weet ik nog niet wat bijzonder wordt aan deze reis. Het is zeven oktober, een beladen dag, en op het perron zag ik inderdaad de zit-in, een demonstratie…

Hannah Arendt zei ooit tijdens een interview ‘Ich muss verstehen’, door Hans Achterhuis vertaald naar ‘ik wil begrijpen’. Maar het is sterker dan dat. Het gaat niet zozeer om willen, maar om moeten. Ze kan niet anders dan proberen te begrijpen. Zo begrijp ik haar en zo begrijp ik mijzelf. Ik probeer te begrijpen waarom Hamas Israël aanvalt en jonge…

De haren reizen je te berge. Afgelopen weken las ik twee boeken over monopolisten en ik ben van plan een derde te lezen. De eerste is ‘De Meedogenloze strijd van Amazon om de wereld te veroveren’ van de Amerikaanse journalist Dana Mattioli en de tweede is ‘Big Tech Muss Weg!’ van de Duitse mediawetenschapper Martin Andree. Om met de minst alarmerende…

President Bush junior gebruikte de term pre-emptive strike om de aanval op het Irak van Saddam Hussein te rechtvaardigen. Je kunt het vertalen met ‘voorkomende aanval’. Hij zou daarmee voorkomen dat Irak de Verenigde Staten zou aanvallen. Hum. Vooraf was al aangetoond dat Irak dat niet van plan was en niet kon. Twee zaken die Bush ontkende. Achteraf…