Alle inzendingen van Jan

In deze zwarte dagen heb ik de neiging om op zoek te gaan naar een boek dat goed eindigt en toch ergens over gaat. De bedoeling is, dat ik niet moet vergeten dat de goede uitkomst mogelijk is. Nu zou ik natuurlijk een boek over de tachtigjarige oorlog kunnen lezen, maar die duurde zo lang dat ik vrees, met recht, als die nu is begonnen, ik het einde…

De ochtendlucht smaakt naar metaal, denkt ze. Kil en scherp, een randje roest aan de rand van haar tong. Vroeg in de ochtend - als de stad nog gesluierd ademt en de kou geluiden een blauwte geeft die pas in de middag verzacht - ruikt alles altijd minder transparant. Bij de bakker drijft de geur van grasgroen brood als een stroperige warmte door de…

Iedereen kijkt altijd naar Lydia. Ook als ze doen alsof ze haar niet zien, kijken ze. De man in de portiek kijkt haar ook na. Natuurlijk. Iedereen kijkt altijd als Lydia voorbijloopt. Niet dat ze daar iets om geeft, maar het valt op. Blikken die te lang blijven hangen, gefluister net buiten gehoorsafstand. Haar moeder zei het vroeger al: “Mensen…

Dit verhaal speelt zich af in een stad die u misschien kent. Of niet. Ook goed. Het gaat in beide gevallen over een man genaamd Hendrik, die op een donderdagochtend besluit dat hij zijn leven gaat veranderen. Nee, dat is niet waar. Híj́ besluit het namelijk niet: Het wórdt voor hem besloten. “Door wie?” vraagt u zich af. Dat is wat ik u langzaam zal…

We zagen het meteen toen we het tuinhek openduwden: het glas van de voordeur lag in scherven. We stapten over het pad, langs de vergeelde hortensia’s die we niet hadden gesnoeid. De deur stond op een kier. We wisten zeker dat we hem hadden dichtgetrokken. Voetstappen in de hal. Zanderige afdrukken richting woonkamer. We hielden onze adem in en luisterden…

1923 begon nat. Regengebieden jakkerden over Nederland, met windvlagen die het water in de grachten tot aan hun stenen randen opstuwden. In de salons van Den Haag uitten de bezoekers hun zorgen over de internationale politiek, het herstel van Duitsland en de Russische communisten. Koningin Wilhelmina…

Ik voel de muren van binnen trillen. Niet bewegen. Hij weet dat hij op de rand staat, dat zijn gedachten als gespikkeld glas door elkaar schuiven. Mijn handen beven - zijn handen? De scheiding vervaagt. De kamer ademt. Of hijzelf ademt. Of ik adem. Stil blijven staan. Thomas herinnert zich hoe alles begon. Hoe ik - hij - de wereld zag als een verzameling…

Zachte krachten zullen zeker winnen, schreef Henriëtte Roland-Holst in 1918. Ze was een socialiste of misschien zelfs een communiste in hart en nieren. Ze moet over een gedreven persoonlijkheid hebben beschikt die in een mannenwereld overeind bleef, maar ook bleef zoeken. Soms was ze lid van de sociaaldemocratische SDAP, dan weer van de communistische…

Ongeveer vorig jaar was er een bijeenkomst van PvdA-ers en GroenLinksers. Ik stond erbij en ik dacht, nou ja, het zal wel doorgaan, dus wat heeft het voor zin of ik er iets van vind. Nu is de kogel door de kerk. De besturen en de landelijke fracties van beide partijen hebben besloten dat het gaat gebeuren. Er komt een congres deze zomer en dan wordt…

‘We naderen station Zwolle’, legt de conductrice via de intercom vriendelijk uit, ‘station Zwolle, het eindpunt van deze lijn. U wordt vriendelijk verzocht allen uit te stappen. Denk bij het uitstappen aan uw bagage.’ De vrouw tegenover mij kijkt me veelbetekenend aan en glimlacht. Ze weet beter. Ik glimlach terug, een beetje verward maar toch ook…

Gisteren mocht ik een presentatie houden over mijn boek voor de Vereniging van Rekenkamers en elke keer als ik opnieuw nadenk over mijn boek, zie ik hoe actueel het is. Zo ook voor deze presentatie. Het verklaart het fenomeen Trump. Eén van de boeken die ik gebruik om kenmerken van de wederkerigheidmens te laten zien als alternatief voor de neoliberale…

Bestuursleden, directie Kamer van Koophandel Rotterdam, ondernemers, onderneemsters, mkb-netwerk, levenspartner Jelle, vriendin Giselda, dochtertje Giulia, familie en een paar vrienden, Allereerst wil ik directeur Rienk van den Berg hartelijk danken voor zijn gesproken woorden en.... Dames en heren, Het ondernemerschap is talrijk, kleurrijk…

Frank was mijn collega bij de Kamer van Koophandel Rotterdam. We werkten er een aantal jaren en hadden zakelijk verschillende terreinen maar privé ook gemeenschappelijke. Beiden waren we individuele opmerkelijke types, die het ook veel aan de stok hadden met leidinggevenden, maar wat steeds werd bijgelegd omdat onze output meer dan uitstekend was.…

Het boek van Naomi Woltring vertelt hoe het neoliberalisme de Nederlandse verzorgingsstaat is binnengedrongen en uit heeft gehold. Je zou denken, dit wordt een streng en boos boek, maar dat valt reuze mee, of tegen, afhankelijk van wat je wil. De kern van haar conclusie is dat een aantal mannen en een enkele vrouw deze ideologie ons staatsbestel…

Philip Zimbardo werd ooit wereldberoemd door zijn uit de hand gelopen experiment dat bekend staat als het Stanford Prison Experiment. In dat experiment had hij in de kelder van zijn universiteit een soort gevangenis ingericht waar een groep studenten random in tweeën was gedeeld. De ene helft was gevangene en de andere helft bewaker. Zimbardo en een…

Een Oekraïense mevrouw, geen naam gezien, sprak een heel verstandig woord. ‘Hij is nu eenmaal gekozen,’ zei ze, ‘we hebben het ermee te doen.’ Ze is mogelijk minister of iets dergelijks, maar in ieder geval wijs en niet in paniek. We hebben het ermee te doen. Daar zit een man met het grootste overheidsbudget en het machtigste leger ter wereld en…

Elon Musk is een machtige man en die man hield op 25 januari op het congres van de AfD een krachtig pleidooi voor de vrijheid van meningsuiting. Zijn gezicht verscheen meer dan levensgroot voor een volle zaal opgejutte leden van die partij. Alice Weidel stond achter het spreekgestoelte, met haar rug naar Musk, en achter haar zijn gezicht – tien keer…

Wie mijn boek over het Kleine Verschil Dat Alles Verandert uit heeft, kan doorgaan met Het Begin Van Alles van Graeber en Wengrow. Mijn boek legt uit hoe het komt dat we niet in de Afrikaanse oerwouden leven, maar overal ter wereld in steden, op schepen en niet alleen uitvindingen doen, maar vooral uitvinding op uitvinding doen. Greaber en Wengrow…

Wie mijn boek over het Kleine Verschil Dat Alles Verandert uit heeft, kan doorgaan met Het Begin Van Alles van Graeber en Wengrow. Mijn boek legt uit hoe het komt dat we niet in de Afrikaanse oerwouden leven, maar overal ter wereld in steden, op schepen en niet alleen uitvindingen doen, maar vooral uitvinding op uitvinding doen. Greaber en Wengrow…

Hartenkreet Dankbaarheid Dankbaarheid, het is een begrip, wat lijkt uit vervlogen tijden wat valt er nog te danken, aan God of iedereen! De oorlogen in Oost-Europa, het Midden Oosten en Afrika om als gevolg daarvan vooral te denken aan de vele slachtoffers: de mannen, de vrouwen en vooral de zo kwetsbare kinderen. Gloort er nu hoop met…

Bang, zegt ze, ze is bang. Bang dat er oorlog komt. Ik moet het dan ontkennen en uitleggen dat het niet zo is, want zo zijn we getrouwd, maar het valt me steeds moeilijker. In de jaren tachtig zong Doe Maar dat de bom zou vallen. Het Klein Orkest zong over vogels die van west naar oost vlogen, of de omgekeerde richting, over de muur, als ze daarheen…

Het kan altijd erger. Met dat zinnetje parafraseer ik iemand die waarschuwde voor wachten op het beste voorstel met de woorden: het kan altijd beter. Toen Ronald Reagan aan de macht kwam, hadden we niet te maken met een krachtige president, maar wel met een krachtig presidentschap. Naar verluidt regeerde mevrouw Reagan. Destijds konden vrouwen nog…

DIE GROTE MENEER, HEER VAN EEN BEER Er was eens een beer (verbaasd kijken) een hele grote witte beer (nog meer verbaasd kijken) maar hij voelde zich een grote heer (vanzelfsprekend kijken) werd graag aangesproken met meneer dat gebeurde ook keer op keer maar plotseling op een keer (alsof het uit het niets komt) en dat deed zo pijnlijk zeer…

Voor twaalf uur was de jongen van veertien jaar al dood. Een ongeluk met vuurwerk. Laten de mensen toch hun feestje hebben, wordt gezegd en de jongen van veertien ging naar dat feestje. In de Gazastrook, Soedan en in Oekraïne ging het vuurwerk ook gewoon door. Gelukkig nieuwjaar, maar niet voor iedereen. Laten we het feestje hebben, wordt gezegd,…

Met kerst gedenken de Christenen dat Jezus is geboren. Op de VPRO was afgelopen week de documentaire 'Over Bevolking' waarin onder meer werd gezegd dat elk in Nederland geboren kind net zoveel CO2-uitstoot veroorzaakt als een leven lang maandelijks, of wekelijks - het precieze cijfer heb ik niet onthouden - naar New York vliegen. En toch is iedereen…

Dan sta je voor een kleine groep mensen die niet weten wat er komt en dan ga je over je boek praten. Best spannend. En dan stel je ze drie vragen, waarmee je bewijst dat ze geen chimpansees zijn. De eerste doet er niet toe, maar de tweede en de derde zijn: wie kent meer dan de helft van de mensen in deze zaal? Niemand. En wie voelt zich veilig. Iedereen…

Hans van Houwelingen zegt over monumenten: “Het maken van een goed monument is niet mogelijk. Een monument toont dilemma's die niet altijd overbrugd kunnenorden. Maar het heeft - in al zijn onbeholpenheid – wél betekenis. Als je er goed over na hebt gedacht, zeg je uiteindelijk: Dit is het.” * Afgelopen zaterdag was ik bij een door de gemeente gesubsidieerde…

We zaten lekker te eten bij mijn vriend Jan. Rechts van mij zat Addie, links Frans, schuin tegenover Ingrid en tegenover mij Jan, de gastheer van de avond. We hadden het over de problemen van de wereld. Die problemen vind ik groot en dat zit diep, zou blijken. Het begon zo dat Addie en ik aangaven hoeveel zorgen we maakten over ons kabinet, het Israëlische…

Dinsdag liep ik naar het Aquarium, niet wetende dat ik de fietssleutels in mijn fiets had laten zitten. Ik was op weg naar een spannende bijeenkomst. Aanvankelijk had ik het Aquarium verward met de vissenkom. De vissenkom is een lokaal met een ronde glazen wand en het Aquarium is een rechthoekig lokaal zonder ramen. Geen idee waarom het zo heet. In…

Direct na de verkiezingen, ongeveer een jaar geleden, bedacht ik dat de enig mogelijke uitkomst een kabinet Timmermans was. Het was een eenvoudige rekensom: Pieter Omtzigt had gezegd dat hij niet met de PVV zou regeren en dat betekende dat een meerderheidscoalitie met de PVV onmogelijk was. Een PvdA-GroenLinks coalitie was ook niet eenvoudig, maar er…