Hartenkreten over familie

Heden. 'Het doel heiligt alle middelen, er moeten nu eenmaal dooien vallen, ook als jij dat bent.' Dat zegt mijn moeder. De tengels van haar rijkdom reiken tot in mijn huidige bijstandsleven. Niemand houdt haar tegen. 'Wat als ik zeg tegen een klantmanager, 'het doel heiligt alle...

Het was op een van die zaterdagavonden, die voor mij vervuld waren van een uiterst beklemmende eenzaamheid, die als een strop om mijn hals aanvoelde; een strop die week op week steeds strakker werd dichtgetrokken..... Er werd plotseling en onverwacht aangebeld. Ik stormde drie trappen af en...

Ik bewaar nog altijd de icoon waarop afgebeeld een lieflijke Madonna met kind in tedere omhelzing uit de erfenis van een honderdjarige tante die voorgoed rust op het idyllisch aandoende kerkhof aan de Kloosterstraat. Ze noemde zich onze liefhebbende tante, maar spaarzaam en sporadisch bezocht de...

In Tilburg zuid zwierf ik eens door straten die het decor vormden van mijn jeugd en mijn geboortegrond en die van mijn ouders. De gezellige huizen uit de dertiger jaren rijgen zich daar aaneen en voor één ervan bleef ik stilstaan en bewonderde een kolossale, welhaast monumentale rozenstruik,...

Ze vroeg me indertijd, als je op de rommelmarkt van die plastic poppetjes ziet, wil je ze dan meenemen en zo kom ik door een kreet van Ineke ineens op het poppetje. Een dierbaar stukje wat in mijn huis staat. Ik bracht inderdaad diverse poppetjes voor haar mee die ze ook gebruikte, later zag ik pas...

Een paar jaar na de zusjes werd het broertje geboren. Het ontving de naam Matthias, naar de lang overleden grootvader. Zijn moeder had de sterren en de maan voor hem van de hemel willen plukken en zijn vader zag hem in zijn dromen als sterke en wijze grote broer zijn zussen verdedigen en voor hen...

Vandaag lag de kaart met de hartvormige uitsnijding in de brievenbus. Daarin het portret van mijn broer, zwakzinnig, en rondom het hart wanordelijke krassen, gezet door een kleurpotlood. Een kaartje eraan vastgeniet met de tekst: "Voor mijn liefste zus". Mijn broer mist mijn bezoek. Gewoonlijk...

Zal ik even, vraagt manlief wanneer ik met volle handen naar de keuken loop, zal ik even....nee, zet jij Ma maar in het licht, zeg ik dan. Vaste prik om elke avond je ogen te zien oplichten bij de vlammen van de kaarsjes... Ik loop alleen naar de keuken, vaste prik, geef haar een knipoog, ze staat...

Het is een grijze dag in Biezenmortel. Onder een dichtgetrokken, grauwe hemel staan berkenbomen zij aan zij op het terrein van de inrichting en even verderop zie je de weelderige kruinen van kastanjebomen, verlevendigd door vele witte kaarsjes. Binnen, in de paviljoens, die fantasierijke namen...

Als de schaduwen op de muur vallen en wervelende patronen vormen, komen de herinneringen aan de oude tijd.... Er stond een berk voor het huis. Zij deed aan Russische winters denken. De schoonheid van de wereld was gaaf, ongebroken en ongeschonden. De zwart-wit-foto's uit die verre, vervlogen,...

Het was in de familie bekend: onze vader was een klein ambtenaartje: we betrokken kleding van een nicht: mallotige kleding die ons tot uitzondering maakte te midden van de klasgenootjes en waarom we genegeerd werden. Een tante had besloten ons, armlastige kinderen eens mee uit te nemen en te...

Mijn oma had drie zoons: Willem (de oudste en mijn geliefde vader), Guus en Gérard. Op het familieportret van vlak na de Tweede Wereldoorlog, dat nog steeds mijn slaapkamer siert, kun je hun trotse gestalten zien. Guus, de middelste zoon, vertrok in 1955 met zijn elegante en gracieuze...

Een wit, geëmailleerd naamplaatje met daarop de naam "Broeckx-Schmitz" in zwarte letters sierde de voordeur van het oude huis aan de Gerard de Bondtstraat. Het huis waarnaar mijn voorouders gevlucht waren na de economische malaise van de twintiger jaren van de vorige eeuw. Het kapitale huis met...

"Haddon Hall" stond er op het papieren zakje dat versierd was met kleurige, gestileerde afbeeldingen van vlinders. Daar zaten goudkleurige manchetknopen in die mijn tante speciaal voor mij gekocht had in Maastricht. Ze pasten in de manchetten van de chique witte bloes die ze me cadeau wenste te...

Tussen dichte drommen van mensen door en vooral van jongeren (de jongeren die overal zijn; een nieuwe generatie die mij moeiteloos en enthousiast voorbijstreeft....) vind ik op een grijze januaridag haast op de tast mijn weg naar het station.... Ik ben op weg naar wat voor mij het dierbaarste en...

Eens schonk je mij het schilderij met de vogels (zijn het kraaien; zijn het raven?) omdat je vermoedde dat het mijn lievelingsvogels zijn. Als kind naast jou observeerde ik de dieren al graag. Nu, ten tijde van onze felle strijd die ik zozeer had willen vermijden, wekken de afbeeldingen mijn...

Zij is het geweest, zij moest het kennelijk zijn; mijn "vreemde" tante C. die met mijn ouders, mijn ooms en grootmoeder het kapitale vooroorlogse hoekhuis in de G.-straat bewoonde, die mij al bij mijn eerste ademtocht het leven heeft gered; de bevalling was zwaar en moeilijk geweest en tante had...

Als zij haar geld verliest is haar waarde ook weg en wordt zij gek. Dan is ze naakt en verloren. Dan komt haar waanzin naar boven. Naasten zullen haar niet meer kunnen begrijpen. De enige getuige voor haar, ben ik. De enige getuige voor mij is zij. Ik ben de enige in dit gezin die haar die beker...

In het "glazen huis" dat de monumentale toegang vormt tot het museum hebben we afgesproken; mijn zus en ik. Figuurlijk gesproken bevinden we ons eveneens in een "glazen huis" en moeten we vermijden met stenen te gooien... Zij, mijn zus, was eens het kind en zij werd de vrouw die ouders met...

Toen wederom een herfst inzette met een enkel vergeeld blad dat neerdwarrelde vanaf het geboomte aan mijn venster, heb ik in de stad, mijn geboortestad, en op het plein, waar ik als een verdoolde, als een verdoemde, als een uitgestotene heb rondgezworven toen ik zocht en niet kon vinden wat ik...

Het was in de lente van het jaar 2008 dat ik op toevallige wijze in contact kwam met de heer C. uit de Bellinistraat in Tilburg. Onze voorouders hadden betrekkingen met elkaar onderhouden in een verre, vooroorlogse tijd; betrekkingen waarover ik tot op dat moment niets wist. Een geelkoperen...

In de duister wordende kamer richtten onze blikken zich op elkaar. We waren de enig overgeblevenen uit een talrijke familie. Ze was mijn 86-jarige tante en ik vreesde erg voor het moment van het definitieve afscheid wanneer haar gestalte zou vervagen in het uitzinnige duister, in de duisternis die...

Ik was uiteindelijk gearriveerd in de kleine, uiterst kale kamer waar enkele zeer armzalige en knullige frutsels en fratsels op de vensterbank de laatste levensdagen nog op zouden moeten fleuren en veraangenamen van de man die al vijftig jaar mijn arme broer is, een ultiem slachtoffer en...

Het ene meisje draagt op de foto de bril die zij al droeg sinds haar zevende jaar en die zij nog lange tijd bewaarde; zij is de intellectuele; het andere meisje is de clown; zij lacht en draagt frivole staartjes in het haar, samengebonden door onschuldige frutsels en fratsels..... De meisjes...

Toen de esdoorn aan mijn venster uitbottende knoppen van veelbelovend helgroen gebladerte droeg en iedere dag een ietsje meer in bloei kwam te staan en toen de maisgele en citroengele narcissen in het plantsoen dicht opeengedrongen, als zochten zij steun bij elkaar, weerstand boden aan de nog...

Regelmatig bezoek ik de Bibliotheek en snuffel ik er rond. Waarom het monumentale boek open moest vallen op juist die bladzijde, die gesierd wordt door de grote foto van het huis op de Markt in Tilburg, zal onduidelijk blijven, maar het boek vermeldde als bijschrift bij de foto de tekst: "Daar...

De helgele brem, mijn moeders favoriete struik, bloeit weer in de derde lente na haar dood, als ik op weg ga naar mijn tante, de enige die nog in leven is van een grote familie, die als het ware is uitgedund door de pest of de cholera, als in vroeger tijd. De trein die me naar haar toe zal...

Mijn broer wacht al op mij. In de verte zie ik zijn gestalte vóór de glazen deur die zijn armzalige appartementje begrenst als danst hij een mallotige, onzinnige dans, ten teken van zijn krankzinnigheid. Ik heb paaseitjes voor hem gekocht; kleine eitjes, omhuld door een paars, glanzend papiertje...

Ons huisje lag in de schaduw van de fabriek die het met haar hoge muren en monumentale schoorsteen als het ware beschermde. Daar leefden we, daar speelden en leerden we, daar voltrok zich ons bestaan, binnen de enge cirkel van huis, school en kerk. Met Martin, mijn eerste kameraadje, ontwierp ik...

De man die ik "Vader" noemde bracht zijn moeizame morgens en middagen door in een gebouw met labyrintische kamers en gangen; op de vlucht voor de armoede die hij had gekend en die hem mateloos beangstigde. Thuis verzonk hij in machteloze, krachteloze visioenen van schoonheid; verzonk hij in...