Alle inzendingen van Willem Houtgraaf

Kent u het fenomeen dat mensen steeds hetzelfde zeggen? Afgezien van het feit dat ik het de desbetreffende personen zelf zou kunnen vragen wat de oorzaak ervan is, vraag ik mezelf af hoe dat kan. In ieder geval valt het mij zo op, omdat ik zelf probeer niet in herhalingen te vallen. Als ik...

Taal is een tijdlichaam. De conceptie van dat lichaam is het moment dat de schrijver een gedachte of gevoel opschrijft. Zolang er niets geschreven wordt, zweven gedachten door een aantal miljard persoonlijke ruimten. Sommige gedachten blijven altijd onbekend, soms zelfs voor de denker zelf. De...

De innerlijke onverstoorbaarheid van het lot bepaalt wat we beleven en hoe we het beleven. Welke opmerking, die weerklinkt tussen de talloze andere uitspraken, is in staat het weefsel van ons diepste zijn in trilling te brengen? Hoe ervaren we die opmerking? In het algemeen, welke beleving raakt...

Een brede basis en een spitse punt. Je ziet het voor je, we kunnen niet allemaal samenklonteren in de top. Het werk zou niet meer gedaan worden. Daarom is het een gevleugelde zin geworden: “We doen het samen.” De managers staan gedwee bij de beamer te verkondigen dat ze zonder het team niets...

Het lijkt mij onverstandig om je eigen leven vertrouwensvol in de handen van anderen te leggen. Van gelovigen wordt soms gezegd, dat ze anderen voor zich laten denken. Tegenwoordig zijn het ook vaak de verzekeringsmaatschappijen en de adverteerders die voor anderen denken. Ik wil liever niet weten...

“(...) - Ik wil een boek schrijven. - Een boek? Waarom? - Nou, ik wil kwijt waarmee ik zit. En volgens mij heb ik iets te vertellen. - Ik heb dat altijd als zeer opdringerig en verwaand gezien. Wat zouden anderen met mijn gedachten en meningen willen? Meestal hebben ze toch al genoeg aan hun...

Een paar minuten later. “Hier is mijn opschrijfboekje. Ik heb een tijdlang citaten verzameld, stukjes tekst en gedichten, die me op de een of andere manier aanspraken. Dingen die heel diep in mijn innerlijk gevallen zijn. Ik heb hier ook een stukje tekst van Rilke in opgenomen dat ik je nu...

- Tot dusver heb ik dat niet gedaan. Het is erg persoonlijk. Als je maar niet met anderen erover praat. - Uiteraard niet. In principe praat ik helemaal niet over mensen als ze er zelf niet bij zijn. Dat vind ik zo fout. Maar, als je er niet over wilt praten... Iedereen heeft toch dingen die ze...

- Grappig hoor. Laat me nou die situatie schetsen. Waar hadden we het over. O ja, bewustzijnsniveaus. Dat werd een rode draad door mijn verdere zoektocht. Eerst wilde ik ernaar streven om bewust te worden. Ik wist niet wat dat inhield, maar ik wilde het. Het klonk gewoon goed om niet als een...

- Ja, de cirkel is rond. En alles heeft met elkaar te maken. Maar vertel mij nou eens, waarom heb jij de kerk de rug toegekeerd? - Er zijn meerdere oorzaken. Het gaat ook niet van de ene dag op de andere. Ik begon me te irriteren aan de bijzondere positie, die men zich toedicht binnen de kerk. Het...

Negen weken later, op een zaterdagavond. “(...) Wat zullen we doen? Zal ik verder vertellen over wat me zo bijzonder lijkt in wat me overkomen is, of zullen we eerst een stukje van mij doornemen? Jij mag het zeggen. - Misschien gelijktijdig? Het heeft toch met elkaar te maken? - Dat is...

- Het was niet mijn overtuiging. Het was nieuw voor mij. Maar in grote mate herkenbaar, het pretendeerde voor dingen die ik waarnam een verklaring te bieden. - Waarvoor dan? - Wat ik net al zei, over dat wij niet in staat zijn de gang van zaken in ons leven zo te beheersen, dat er bestendige en...

- Het moeilijkste is het natuurlijk jezelf in de huiselijke kringen in de hand te houden. Daar ben je vertrouwd en niet geremd door factoren die bijvoorbeeld in het dagelijkse werk een rol spelen. - Over dagelijks werk gesproken, je was toch aan het vertellen over je vorige baan. - Ja. Ik was...

- Het is maar wat je oplossen noemt. - Waar het om gaat, is dat je leert omgaan met de vragen van het leven. Hoe gelovigen daar ook mee bezig zijn, of niet, in hun kerk vinden ze wat ze nodig hebben. Voor mij was het uiteindelijk onhoudbaar geworden om te geloven dat er enige kerk op de wereld...

- Zie je, ik heb alweer teveel gezegd. Ik zei het je nog, ik praat er liever niet over! - Doe nou niet zo aangebrand. Ik stel gewoon wat zaken tegenover jouw denkbeelden. Ik ben heus niet uit het veld geslagen, maar dat moet jij ook niet laten gebeuren. - Het lijkt wel alsof er alleen maar in...

- Geld helpt wel. Om een fatsoenlijke plaats in de maatschappij te verwerven, moet je lang door leren en een goede baan bemachtigen. Anders stel je niet zoveel voor. - Je weet toch wat Jezus heeft gezegd. De vossen hebben holen en de vogels hebben nesten, maar de Mensenzoon kan zijn hoofd nergens...

Toch heeft men zekerheden nodig. En als de zoektocht eenmaal opgegeven is, zullen mensen met vragen blijven zitten. Het gevolg is dat men teveel gaat luisteren naar anderen, zich verliest in theorieën, bezigheden, contacten, verslavingen en zelfbeklag, noem maar op, in allerlei dingen die in het...

Tien jaar later - Nu we zo regelmatig e-mailen, komt het contrast tussen geschreven en gesproken taal schitterend naar voren. Voor mij is e-mail een zegen: de communicatie kan er door verdiept worden, omdat we eens iets terug kunnen lezen en ook omdat we preciezer [gaan] nadenken over wat we...

- Ik doe niet moeilijk. Het kan geen kwaad te beseffen waar je geboren bent. Ik moet altijd denken aan het mooie verhaal over Boeddha. Naar wereldse maatstaven hoefde hij zich nergens druk om te maken, maar toen hij buiten de paleismuren kwam, schrok hij van al het leed dat er bestond buiten zijn...

- Ja, dat dacht ik al. E-mail ook maar niet meer. Dat is nóg duidelijkere taal. Hoewel de non-verbale signalen niet als bijlage meegestuurd kunnen worden. Daarom hebben de smiley’s zo’n vlucht genomen. De meeste mensen zweren bij schreeuwen en andere vormen van verbale communicatie. Maar...

- Dat geldt voor elke carrière. Maar bloed kruipt waar ‘t niet gaan kan. Om nog terug te komen op de theorie van Bourdieu: “esthetische onzekerheid leidt tot een hoge waardering van vernieuwingen.” Moet ik hier lezen dat schrijvers bewust vernieuwen om hun eigen bedenksels waardevol te...

- Over menselijk gedrag gesproken. Heb je ‘Selfish Gene’ van Dawkins gelezen? Hij omschrijft [plastisch] een oersoep, waarin een soort oergenen met elkaar strijden om het recht van voortbestaan. Tegenwoordig zitten ze verstopt in allerlei machinerie, ver weg van het strijdtoneel waar het...

- Het één houdt het andere in stand. Das toch niet zo gek? Rennen, hollen, achter elkaar aan. Na verloop van tijd weet niemand meer ‘wat het doel ook alweer was’. Temporiseren is dan productiever dan blijven doorgaan. - Ik had een vriend. Inmiddels uit het oog verloren, geen tijd meer...

- Zo kom je vanzelf bij kunsthistorie terecht. Jarenlang heeft de schilderkunst naar de ideale vormgeving gezocht. Geschilderde mensen waren in de late middeleeuwen nog steeds statische levenloze poppen. Ten tijde van de renaissance ontdekte Da Vinci het sfumato. De starre figuren kwamen tot leven,...

Het vrije woord lijkt op een plant. In deze tijd van klimaatsverandering nemen de bedreigingen in aantal en kracht toe waaruit zijn kwetsbaarheid blijkt. Kan het vrije woord welig tieren? Bij het vrije woord spelen een paar termen door mijn hoofd: manipulatie, waarheidsvinding en...

Wat is vol? Ze zeggen als er niets meer bij kan. Ik vond dat het geval. Er waren meer vaders en moeders, die de woonkamer vulden, dan kleine mensjes, nog eerlijk, onschuldig in hun directheid en wreed met hun eigen willetje. De kamer puilde uit van eigen belang, spelletjes en leed. De lege kanalen,...

Individuele expressie blijkt duizenden, soms miljoenen, te interesseren. Waarom drukken de miljoenen zichzelf niet uit? Iedereen drukt zich uit. Kunstenaars zweten op het voetbalveld of in hun atelier. Achter een stuk papier of met een boortol. Een kunstenaar hemelt zijn expressieterrein...

Vertrouwen is een mooi woord. Maar, zoals aan alle woorden, er kleven onduidelijkheden aan. Zoals bekend is taal een vrij onnauwkeurig instrument om complexe(re) gedachten en gevoelens uit te drukken. Wat voor de taal geldt, zal dus in nog grotere mate voor afzonderlijke woorden gelden. In het...

Een hoop zaken veranderen veel minder dan we zouden willen. Een waarschuwing: “Let op! Uw leven verandert!” heb ik nog nooit gehoord. Aan het verkeer wordt blijkbaar meer gesleuteld, want ik kom geregeld de waarschuwing tegen dat de verkeerssituatie gewijzigd is. Ofschoon mij dit een overbodige...

Onlangs reed ik op de Duitse snelwegen. Ik, als trage Nederlander, waagde het om een inhaalmanoeuvre te doen. Terwijl ik met 150 een nog tragere automobilist inhaalde, kwam er al snel een BMW op mijn bumper kleven. Van verre seinde hij met zijn lichten, maar mijn snelheid was niet toereikend om te...