Inloggen
voeg je verhaal toe

Verhalen

Let op! Verkeerssituatie gewijzigd

Een hoop zaken veranderen veel minder dan we zouden willen. Een waarschuwing: “Let op! Uw leven verandert!” heb ik nog nooit gehoord. Aan het verkeer wordt blijkbaar meer gesleuteld, want ik kom geregeld de waarschuwing tegen dat de verkeerssituatie gewijzigd is. Ofschoon mij dit een overbodige waarschuwing lijkt, want het verkeer in een stad, op een weg, verandert continu en is één van de meest dynamische systemen waarop zelfs wetenschappers hun talent kunnen botvieren.
Het is dus een zin die niet letterlijk opgevat moet worden. Het staat voor: “Let op! Verkeersregel gewijzigd!” of “Let op! Voorrangsregel gewijzigd!” Waarschijnlijk zijn er nog meer aanduidingen mogelijk. En die hebben ze willen samenvatten in “situatie”.

Ofschoon soms iets anders wordt gezegd dan bedoeld, begrijp ik meestal wel wat er bedoeld wordt. De uitspraken van mensen zijn in een kader te plaatsen: hoe kennen we iemand, in welke situatie verkeert degene die spreekt, in welke hoedanigheid spreekt degene tot je, welk onderwerp is aan de orde enz. Toch blijft het vaak amusant om uitspraken letterlijk op te vatten. En sommige uitspraken blijken voer voor psychologen.

Zoals: “Hoe kan dat?” Nadat een vitaal onderdeel kapot is gegaan en toevalligerwijze net een paar dagen eerder een ander vitaal onderdeel kapot was gegaan en er nu dus een link tussen deze twee gebeurtenissen gelegd wordt. Zo’n vraag blijkt meestal een teken van frustratie, omdat vaak of misschien die link er wel is, maar degene aan wie de vraag is gesteld ook het antwoord op de vraag niet weet en ook geen oplossing kan aandragen. De mensen die daartoe in staat zijn, “zijn er niet als je ze nodig hebt”! “Weet ik niet,” zeg ik meestal, maar beter zou zijn het zwijgen er toe te doen. Voor de volledigheid: later bleek er een draadje los te zitten bij de systeembeheerder.

En: “Begrijp je wat ik bedoel?” “Ja,” geef ik soms als antwoord en dan wordt er gedacht dat ik het met degene, die de uitspraak bezigde, eens ben. Maar het betekent niet meer dan dat ik de gedachtegang die achter de uitspraak zit, kan volgen. De emoties en dieper liggende motieven om iets te zeggen, zijn heus niet altijd duidelijk en als ik “nee” zeg, dan komt er een hele verklaring over me heen met als doelstelling mij het gelijk of de terechtheid van de uitgesproken gedachte te laten onderschrijven. ‘Begrijpen’ zwaait hier als een tweesnijdend zwaard door de communicatie. Misschien moet ik gaan antwoorden met: “Volgens mij zeg je dit, omdat je wilt dat ik het met je eens ben,” of: “je wilt mijn bijval, omdat je bang bent dat ik het anders begrijp dan je bedoelt,” maar ik vermoed dat dan de poppen pas echt aan het dansen zijn.

“Die uitspraak is niet logisch.” En daar staat de literatuur ook nog vol van ook. Het is zelfs zo dat sommige van de beroemdste citaten zo zijn geworden door hun ‘onlogische’ mededeling. “Dichters liegen de waarheid.” (Van: Bertus Aafjes) De structuur van deze zin is volstrekt logisch en toch staat er onzin. Hoe kan deze zin geproduceerd worden na een carrière van 8 jaar op de lagere school? En wie begrijpt niet wat hier bedoeld wordt? Wie zou deze zin letterlijk opvatten?

Wie zoekt onder het oppervlak naar betekenis?

Schrijver: Willem Houtgraaf, 13 november 2004


Geplaatst in de categorie: moraal

0.8 met 4 stemmen 1.028



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)