Dagcolumn over taal

Wie plofkussens zoekt zal niet gauw denken aan een properkoopje. Janus Koops wel, die zocht eerder al boerkini’s in een hekwerkwijk bij Delft. En ja hoor, een geflipte pedopastoor in ruste aldaar had ze op voorraad. Daar was in Zwolle veel vraag naar voor het Turks taalbadonderwijs. Nu zat...

Laatst vroeg iemand mij of ik de gedichten wilde lezen die hij had geschreven. Ik was de eerste die ze te zien kreeg. Hij wilde weten of ze goed genoeg waren. Hij dacht eraan om naar buiten te treden met zijn gevoel. Hij voelde dat het tijd was geworden om zichzelf te laten zien. Misschien dat hij...

Auteursrechten op vertalingen belemmeren de culturele uitwisseling binnen Europa. Ik heb een bundel vertaald van een franse dichter. De bundel is meer dan negentig jaar geleden gepubliceerd. Er is in al die tijd geen vertaling in het Nederlands verschenen. Ik heb de pech dat mijn auteur heel oud...

De Nederlandse taal is van de Indo-Europese talen verreweg de moeilijkste. Vaak houdt het rijtje van nog moeilijkere talen op na Japans en Chinees. Voor moedertaalsprekers levert dat minder problemen op dan voor diegenen die het Nederlands op latere leeftijd leren, maar gemakkelijk is anders....

De bosjes bloemen in de supermarkt zien er een beetje iel uit. Maar als ik vraag of er twee bij elkaar mogen wordt het wel wat, bedenk ik. Achter de balie staat een jong meisje. Ze reageert terughoudend op mijn vraag. Niet omdat het niet mag, maar omdat ze vreest dat ze het niet kan. “Ik heb...

Serena houdt in, slaat niet. Oh ik zie het al. Er komt een vlinder langs. Hoe die vrolijk fladdert. Ha ha. Vliegt weg nu. Well done. Dames richting houden. Tommie Tommie. Wow 183 kilometer ging die bal. Ze leeft nog. Blijft uiterlijk onbewogen. Oei die valt uit positie. Als ze ‘m...

Ludwig Wittgenstein schrijft om zijn Philosophische Untersuchungen, dat hij ‘niet in staat is in mijn boek één woord te zeggen over wat muziek heeft betekend in mijn leven. Hoe kan ik dan hopen ooit te worden begrepen?’ Helaas, Ludwig, dat kun je hopen, maar het zal nooit gebeuren. De...

De media is asociaal. Dat betoogde Gerrie Ruijmgaart, beter bekend als pa Tokkie, denkend dat media enkelvoud is. Hij lijkt Louis van Gaal wel. Die zegt ook altijd dat de media iets heeft gedaan, of dat de media iemand kan maken of breken. De Tokkies kan erover meepraten. Vier partijen, die de...

Ooit heb ik een muis geschoend. Hij woonde al verschillende dagen in ons huis. Overdag rende hij soms dwars door de keuken, verbaasd door ons nagestaard. Maar hij kwam het liefst tevoorschijn als wij op bed lagen. Dan trippelde hij, waarschijnlijk op zijn dooie gemak, naar de voorraadkast en deed...

Zondagavond schafte de pot in huize Metz boerenkool met worst. En als ik zeg worst, dan bedoel ik rookworst. Magere rookworst om precies te zijn. Inderdaad, omdat die niet zo vet is. Dacht ik. Nou, wel dus. De werkelijkheid is altijd weer ranziger dan een Metz voor mogelijk houdt. Magere...

Bij de inaugurale toespraak van Barack Obama heb ik tevergeefs zitten wachten op de bij voorbaat beroemde oneliner. Zin na zin, woord na woord. Hij kwam niet. Met het bord op schoot had ik mij voor het venster op het Capitool genesteld in de stellige verwachting dat Obama een geweldige vondst...

Het begon allemaal met een koddige campagne van Duyvis waarin een heerschap in een witte jas ons zoute pinda's probeerde aan te smeren door de indruk te wekken dat alle nootjes afzonderlijk door de firma op kwaliteit en glans gekeurd werden waarna ze het stempeltje OKE ontvingen en in een zak...

Nader beschouwd heeft het woord 'oeps' geen enkele betekenis. Tenzij je de uitleg van de Dikke van Dale hierover moet geloven: ‘een uitroep van lichte schrik’ Te pas en te onpas hoor je dat woord. Vooral bij de dertigers en veertigers, kortweg, de Mabelgeneratie, is het razend...

De directeur van de Bond tegen het vloeken stopt ermee. Dat zou je kunnen opmaken uit het persbericht, maar pas op. Goed lezen. Letterlijk staat er: Rijk van de Poll hoopt op 30 mei afscheid te nemen van de organisatie. Voel je de nuance? Heel verstandig, die slag om de arm. Vergelijk het met...

Het stikt van de mensen. Je hebt ochtendmensen en avondmensen, om maar iets te noemen. (Middagmensen bestaan niet.) Verder zijn er hondenmensen en kattenmensen: je bent of het een of het ander. (Nooit van konijnenmensen gehoord.) Zoals er ook - en daar kan ik me nog wel wat bij voorstellen - een...

- beginnen met roken - ontsonjabakkeren - minder bewegen - meer comadrinken - hetzelfde werk blijven doen - vaker wilfen - slechter slapen - achtertuin bokitoproof maken - contacten met vrienden reduceren - folder klimaatneutraal kamperen aanvragen - planten laten doodgaan - slurptaks...

Een 70-jarige Duitser die zijn hele leven al in Zwitserland woont, moet een taalcursus Duits volgen. De autoriteiten eisen dat omdat de bejaarde Ulrich Kring uit Dielsdorf de Zwitserse nationaliteit aanvroeg. In hetzelfde bericht las ik dat zo’n taalcursus voor Nederlanders ook geen kwaad kan,...

Bij een relatief bekende weblogbeheerder heb ik sedert enige tijd zo'n publicatiemogelijkheid in gebruik voor culturele onderwerpen. Omdat ik die onderwerpen eigenlijk wilde opsplitsen, vroeg ik een tweede weblog aan. Binnen twee minuten had ik alle gegevens ingevuld, en alles ging goed totdat ik...

‘Met bloemenhuis cactusverdriet, Renate, goedenmiddag.’ ‘Met Paco, die naam heb je zeker op een regenachtige zondagmiddag verzonnen?’ ‘Hihi, maar hij is wel origineel, toch?’ ‘Zeker weten, Renate. Mocht ik ooit een autosloperij gaan beginnen dan bel ik jou. Zeker weten dat...

In mijn boekenkast staat ‘Het Volgende Verhaal’ van Cees Nooteboom. Voorin staat geschreven: “Voor Geert Kruideren”. Getekend: “Cees Nooteboom, Arnhem, 27-2-97”. In het kader van literatuurfestival ‘De Wintertuin’ woonde ik een lezing bij van deze bekende schrijver. Diezelfde avond...

Van Dale heeft besloten het op verzoek van 5 Staphorster basisscholen gekuiste woordenboekje niet uit te geven. Van Dale gaf als smoes dat door het voldoen aan die opdracht zijn onafhankelijkheid verloren zou gaan. Koopmanschap is afhankelijkheid… Ik had liever een taalkundige redenering...

Je hebt een gezellig avondje met vrienden, familie of zo, en de drank vloeit rijkelijk. Dan is er altijd wel iemand in het gezelschap die gek gaat doen, die gaat op zijn handen staan, vertelt een mop, waarvan de clou mislukt, enz. Bij ons in de Betuwe zeggen ze dan: “Iedereen heeft recht op zijn...

Raar woord eigenlijk, ‘tekstdichter’. Zoiets als ‘verfschilder’. Alsof niet elke dichter gebruik maakt van tekst. Meestal gebruikt men deze term om een ‘singer-songwriter’ aan te duiden, maar dat is natuurlijk geen goed Nederlands. Dus als Erik de Jong, alias Spinvis, de BV Popprijs...

Het Groot Dictee der Nederlandse Taal bevatte weer een lading vreemde woorden, zodat het meedoen mij niet meer bekoorde. Het klonk zo acrobatisch allemaal. De winnaar kreeg, dat spreekt, een open doekje voor zijn reclame voor het Groene Boekje. Zó drukte ik afgelopen vrijdag in mijn...

Jaren geleden bracht het lot mij en mijn gezin naar Enschede, alwaar ik als geboren en getogen Fries toch enige (taal)aanpassingsmoeilijkheden had. In onze directe omgeving werd tamelijk veel Twents gesproken en dat leverde in het begin nogal eens komische misverstanden op. Wij leerden snel en...