Verhalen over filosofie

Er zaten eens twee monniken te mediteren voor een boeddha-beeld. Het was een rustig en vredig tafereel die twee daar te zien zitten met een kussentje onder hun knieën. Toen kwam er een bevallige maagd aangewandeld. Ze bleef staan bij dat rustige en vredige tafereel. De eerste monnik dacht:...

Op de redactie van het TV programma “ vreemde ontmoetingen” stond alles in het teken van een programma dat ’s avonds zou worden uitgezonden. Het had al veel aandacht gekregen in de media, zodat een kijkcijfer record werd voorspeld. Tegenstanders hadden geschreven het niet ethisch te vinden...

Logica is een hulpmiddel bij beslissingen nemen. Bij onderzoek aan een natuurkundig systeem wordt het gedrag en de relatie met natuurkundige wetten bestudeerd. We kunnen conclusies trekken en verdere stappen ondernemen om het systeem te doorgronden. In persoonlijke situaties gaan we ook zo te werk....

De reiziger was al een hele tijd onderweg. Hij had dagen en dagen achtereen gelopen en had de wisseling van de seizoenen doorgemaakt. Hij wandelde door bloesemende boomgaarden en baltsende vogels, gerijpt koren en goudgele maïs, kalende bomen en bontgekleurde bospaden. Nu was het tijd dat hij...

Muziek is er soms al als je wakker wordt. Je droomde van een platenvoordrachtsavond die uitdraaide op je eigen DJ-set, alleen omdat je een verzoeknummer indiende bij de bureaucratisch geklede loopslaaf van de organisatie. Gebrekkig aan eigen invulling dacht hij na over de titel die je hem voor...

Evolutie kenmerkt zich niet door óntwikkeling (vereenvoudiging van wat ingewikkeld was), maar juist door ínwikkeling (het voortdurend complexer worden van wat relatief eenvoudig begonnen is). De natuur neigt ertoe gehelen te vormen die meer zijn dan de som van hun samenstellende delen. Anders...

Veel mensen hebben een intuïtieve afkeer van de gedachte dat het bestaan onderworpen zou zijn aan strikte causaliteit en/of finaliteit. Beide immers lijken als uiterste consequentie te hebben dat er geen plaats meer is voor een "vrije wil". Strikte causaliteit (elk verschijnsel wordt bepaald...

Rond het middaguur kreeg Gino weer een aanval van genialiteit. Hij liet zijn pasta voor wat het was, repte zich naar z’n bureau en schreef zijn spitsvondige gedachte op. Daarna gooide hij het schrift met de hardkartonnen kaft achteloos op de enorme stapel andere schriften die bulkten van de...

Na vijf jaar in de buurt te hebben vertoefd van de goeroe, moest de westerling tot zijn grote spijt toegeven dat deze hem niet kon geven wat hij zocht. Hij vroeg zich zelfs af wat hem ertoe had gedreven bij deze man te blijven. Zeker, toen hij voor de eerste keer in contact kwam met de wijze,...

Ik staar uit over de vijver voor mij. Geniet van de stilte en de rustig rondzwemmende zwanen. Ik zie een reiger op de top van een reusachtige boom als verstijfd uitzien over de wereld. De zon gaat langzaam onder en zorgt daardoor voor een atmosfeer die de rust in mij nog verder doet toenemen. Ik...

De eend zwom in de loop van een dag heel wat af in de vijver van het park. Alle hoeken en gaten waren haar bekend. Ze beschouwde deze vlek water dan ook als haar domein. Hier speelde het leven zich af. Rond de vijver stonden een paar laaghangende treurwilgen. Weerspiegeld in het water, daar waar...

Bestaat Vrije Wil of werkt het onderbewustzijn zelfstandig? wat niet bijzonder is want bij alle dieren werkt het zo; de mens zou bij bezit van Vrije Wil de uitzondering zijn. Het bewustzijn van de mens is geen garantie voor het bestaan van Vrije Wil wat betekent dat ons rationele verstand baas in...

Zo aan het begin van de een-en-twintigste eeuw van onze jaartelling is de poëzie in een stroomversnelling terecht gekomen, alleen is het de vraag of zij nu bergopwaarts of bergafwaarts gaat. In hoeverre kun je het heden modern noemen, werkelijk vernieuwend? Het huidige computertijdperk lijkt...

Vier geiten stonden onder aan een berg en wilden die gaan beklimmen, want daar boven groeide lekker mals onaangeroerd gras en de door geiten zo geliefde kakelverse kruiden. Zo voor de berg staande zegt de ene geit tegen de anderen: ‘Verdorie nu ik zo voor deze berg sta, is hij toch veel hoger en...

‘Wijze oude man, mag ik u wat vragen?’ vroeg de jongen bescheiden. ‘Een dorpsoudste als u, bezit zoveel levenservaring. U kunt mij daar vast wel het antwoord op geven.’ ‘Ik zal het proberen, jongen.’ ‘Kunt u mij de samenhang tussen waarheid, eerlijkheid en vrijheid...

Rudolf, een boerenzoontje van acht of negen jaar, kende niet veel meer van de wereld dan vaders boerderij. Wel kwam hij geregeld in het nabije dorp. Schoolgaan, af en toe boodschappen doen; dat hoorde bij Rudolfs voornaamste bezigheden. Eens, op een dag dat hij niets te doen had, liep het ventje...

Als ik wat overbodige spullen bij de chemokar inlever, word ik geholpen door een Turkse man. Vanwege de administratie moet hij mijn postcode en adres noteren. Wanneer hij dat doet, sta ik met verbazing te kijken, want hij schrijft van rechts naar links. Als ik hem vraag waarom hij dat doet, heeft...

Een mooie parabel waarbij een priester een lokale Afrikaanse visser probeert te stimuleren het anders aan te pakken. De visser zit met z’n hengeltje in de schaduw van een boom en probeert van daaruit z’n dagelijkse kostje bij elkaar te hengelen. De priester wijst hem erop dat hij veel beter...

De oude diepgelovige man vroeg aan z’n grote kleinzoon of hij eigenlijk nog wel geloofde. Het leek hem toe dat die computer zo’n beetje z’n god was geworden. De jongeman antwoordde dat hij dat toch wel min of meer deed. ‘Min of meer, min of meer, dat kan niet jongen je gelooft of niet’....

‘Wat vinden jullie nou eigenlijk van de theorie van de oerknal?’ Deze vraag stelt de dominee aan de catechisanten, met name aan die ene, die nogal de indruk wekt dat hij erg kritisch tegenover de hele catechisatie staat. De jongeman durfde het gebeuren soms te benoemen als een vorm van...

Een jongeman die zichzelf een beetje kwijt dreigde te raken besloot op zoek te gaan naar zichzelf. Hij besloot zich toe te leggen op ‘zen’, een vorm van boeddhisme waarbij men door concentratie en meditatie probeert om zijn ware zelf te ontdekken in de hoop om zo ‘vrijer’ te kunnen leven....

‘Hoi opa, ik dacht ik ga maar even bij opa langs. We hebben vanmiddag vrij gekregen, de meester is ziek. Bespannen of gespannen of zoiets – ik weet het niet precies.’ ‘Je zult vermoedelijk wel overspannen bedoelen’. ‘Ja ja, ik geloof dat het zoiets was.’ ‘Hoe is het opa?’ ...

‘Wanneer kun je zeggen dat je echt vrij bent,’ vroeg de leergierige leerling aan zijn meester. ‘Oei’, zei de meester, ‘dat is een moeilijk te beantwoorden vraag. Kun je zeggen dat je vrij bent als je je niet afhan-kelijk opstelt ten opzichte van dat wat anderen voor je hebben beslist of...

‘Zeg opa, was het vroeger ook zo erg gesteld met de wereld?’ vroeg de kleinzoon. ‘Hoe bedoel je jongen?’ ‘Nou al die ellende van tegenwoordig. De mensen die allemaal vluchten, al die oorlogen en de milieuvervuiling en zo, het lijkt ook nooit op te houden.’ ‘Klopt jongen, het houdt...

Wat een regen en wind, ik duik het plaatselijke café restaurant in; even een lekkere cappuccino met een warm broodje bestellen. Ik ga alvast aan de leestafel zitten, waar een oudere man de krant zit te lezen. ‘Goedemorgen,’ zei de man. ‘Ook een goede morgen meneer,’ wenste ik hem,...

Charlie en Snoopy zitten samen op een pier en kijken uit over het water. Charlie ziet in de verte een boot dobberen op het water, en zegt: ‘Dat zou ik nu eigenlijk ook wel willen, een beetje avontuurlijk bezig zijn op zo’n boot en ver weg varen en onbekende landen ontdekken.’ ‘Nou...

Aflevering 3 van dit essay eindigde met de veronderstelling (op grond van bepaalde waarnemingen) dat de evolutie gericht is op de vorming van steeds complexere gehelen die meer zijn dan de som van de delen. Met andere woorden: er zijn gegronde redenen zijn om aan te nemen dat de ontwikkelingen van...

Een mens onderscheidt zich van de dieren door zijn denkvermogen. Je zou, in computertermen, kunnen zeggen, dat de mens door zijn "schepper" een extra programma is toebedeeld. Het programma is toegerust met een aantal "tools", die je in staat stellen tot verschillende handelingen en processen....

De vijftien discipelen hadden zich in een halve kring rond de meester verzameld en zaten in afwachtende opwinding te wachten op diens woorden. ‘Ik wil’, begon hij, ‘dat ieder van jullie me zegt waarom je hier bent en wat je wil bereiken. Ik zal ieder van jullie apart ontvangen.’ De...

Bent u redelijk, probeert u uw verstand te gebruiken? Stop ermee, voor het te laat is. Zie onderstaande verklaring van de volksgezondheidsdienst. De rede heeft een verlammend effect op uw dagelijks functioneren. Deze enge ziekte doet uw kleinste gedachtegang te niet. De symptomen van de rede...