Emma was blij dat Jan Boter in de herfst van 2000 begon met het schrijven van een boek over haar leven. Tijdens haar reizen zag zij weemoedige vreemdelingen, die geen tijd hadden om te schrijven. En zelf was zij te druk om er iets over te schrijven. Ze had over al haar avonturen aan Jan verteld.
Hij wist er een mooi boek van te maken, vol met reisverhalen met Emma Petronella in de hoofdrol. Bjarne had Emma er zelf over gehoord door de telefoon. Ze was enthousiast.
Het waren de laatste…

In de zomer van 2000 kwam Bjarne op een regenachtige middag Joshua Eenoog tegen in het Amsterdamse bos. Hij vertelde Joshua dat hij niet meer in de geestelijke gezondheidszorg geloofde, na alles wat er met zijn schizofrene broer Tom was gebeurd. En na alles wat hij er zelf had meegemaakt.
De lachsalvo van Joshua, die maar met één oog kon zien, verschrikte de kraaien in het Amsterdamse bos. Bjarne had voor even een medestander gevonden. Iemand die zo gek was als een deur, maar die in het leven…

In de Amsterdamse Staatsliedenbuurt werd een dichtcursus gegeven waar Bjarne zich voor inschreef. Het waren leerzame schrijfsessies, met als resultaat een dichtkrant waarin de gedichten werden opgenomen van de verschillende deelnemers. Het was Wim Brands die leiding aan deze bijeenkomsten gaf. Bjarne werd uitgekozen als een van de redactieleden.
Wim Brands was erg nieuwsgierig naar wat mensen met een psychiatrische achtergrond met poëzie hadden. Hij vroeg daar uitgebreid naar en liet…

Astrid zei met een dramatische ondertoon dat de laatste zomer van de eeuw was begonnen. Het leek bijna alsof er daarna nooit meer zomers zouden komen. Ze was duidelijk aan vakantie toe.
De zomer van 1999 stond voor Bjarne in het teken van het schilderen. Hij was wat nieuwe dingen aan het proberen met acrylverf op doek. In de tuin van Berend was er genoeg ruimte om te experimenteren.
Het was Bjarne gelukt om bij kunstuitleen “Veelzeggend gesproken” enkele werken op papier in de collectie op…

Bjarne probeerde de essentie te begrijpen van de dwaze droom waarmee het voorjaar van 1999 begon. Wat was begonnen als een romantisch sprookje had nu de inhoud van een scene uit een horrorfilm. Eerst was het een mooie droom, later werd het een angstaanjagende nachtmerries. Het werd de hoogste tijd dat hij leerde om schepen achter zich te verbranden. Het verleden was te zwaar voor zijn rugzakje, hij wilde niet al die ballast meenemen naar de volgende eeuw.
Bij het Troebel Water Collectief was er…

In de herfst van 1998 bleek dat het samenwerken op het atelier van het T.W.C. niet zomaar vanzelfsprekend was. Ego’s bleken te botsen, al snel waren de eerste ruzies een feit.
Els haalde weer al haar vrouwelijke charmes uit de kast om het bestuur te overtuigen van haar gelijk in haar ruzie met Bjarne. Bjarne mocht twee weken niet op het atelier komen, terwijl hij degene was die het vaakst op het atelier aan het werk was.
Joop van Teil kwam eindelijk over de brug met een geldbedrag voor vijf…

De Portugese benedenbuurman van Bjarne was een meedogenloze “dierenvriend”. Hij schopte de oude zwarte hond die hij uit Portugal had meegenomen en hij liet de vissen in de vijver van zijn tuin verhongeren wanneer hij op vakantie ging. De bovenbuurman met de neurotische tik had inmiddels kinderen, die veel lawaai maakten in de gehorige woning. Hij hield ervan in de late avond zijn meubels te verplaatsen.
Op het atelier van het T. W. C. werden er modeltekensessies gehouden. De oude leden van…

In het voorjaar van 1998 waren de vergaderingen van het T.W.C inmiddels berucht. Er kwamen mensen opdagen die nooit in het atelier waren gezien, zij voerden het hoogste woord.
In een psychiatrische ambtenarentaal werden de simpelste feiten ingewikkeld gemaakt. Mensen werden met apen vergeleken en apen met mensen. Af en toe was er een hysterische lachbui te horen van leden die de zenuwen niet langer onder controle hadden. Bjarne kreeg ongevraagd knuffels van oudere vrouwen die in hem een zoon…

De herfst van 1997 begon met een aantal schildersessies op het atelier van het T.W.C. in Amsterdam West. Roel en Bjarne hadden grote vellen papier opgehangen aan de linkermuur van het atelier en schilderden grote koppen met acrylverf op het papier.
Bjarne stak het een en ander op van de schildertechniek van Roel, maar koos er voor zijn eigen weg te volgen. De resultaten waren kleurrijke portretten van verbaasde mensen. De stijl van Roel was duidelijk somberder dan die van Bjarne. Wellicht had…

In de zomer van 1997 leerde Bjarne de andere leden van het Troebel Water Collectief steeds beter kennen. Ze hadden ieder hun eigenaardige rugzakje, vol met troebele gevoelens over het leven met zijn onvolkomenheden.
Els was een dominante vrouw. Ze had een kind uit een eerdere relatie en ze liet zich niet de kaas van het brood eten. In sommige opzichten leek haar karakter op dat van Bjarne. In andere opzichten waren ze totaal verschillend. Ze had een korte relatie gehad met Bart, die ook lid…

In het voorjaar van 1997 leek het of Bjarne al die jaren voor Jan met de korte achternaam had gewerkt. Toen de hulpverlener hem wees op het bestaan van het Troebel Water Collectief, aarzelde Bjarne eerst. Toch besloot hij een bezoek te brengen aan een bijeenkomst van deze groep kunstenaars met een psychiatrische achtergrond. Ze waren bezig een eigen atelier te verwezenlijken in Amsterdam West, met behulp van een subsidie en de opbrengsten van het lidmaatschapsgeld.
De nieuwsgierigheid van…

In de herfst van 1996 vroeg Bjarne Gosse zich af of het nog wel zinvol was om door te gaan met zijn kunstenaarsbestaan. Het was een eenzaam leven geworden en de contacten met de geestelijke gezondheidszorg boden ook weinig soelaas.
In de hal van de ontvangstzaal van de psychiatrische hulpverlening was een gedicht
van Neeltje Maria Min te lezen. Bjarne moest aan zijn eigen gedichten denken en hij besloot zich voorlopig op het lezen van gedichten te concentreren. Hij had verschillende…

De zomer van 1996 begon met een deceptie. Bjarne kon niet meedoen met de kunstmarkt.
Niet omdat zijn werk van onvoldoende kwaliteit was, maar simpelweg omdat andere kunstenaars zich eerder hadden ingeschreven voor een plek op de markt. Er waren zoveel inzendingen dat er een keuze gemaakt moest worden. En het was zelfs zo dat er voor de komende jaren ook geen nieuwe kunstenaars meer werden uitgenodigd. De markt leek verzadigd, er werden veel meer creatieve werken gemaakt dan verkocht. Bjarne…

Het voorjaar van 1996 begon met een bizarre droom vol begeerte en genegenheid.
Bjarne had na een korte periode van voorjaarsgriep een dag in de natuur gewerkt. Opgewekt was zijn verlangen om samen met een man een man te zijn. Hij had zich neergelegd bij zijn intellectuele beperkingen en voelde een oerinstinct door zijn aderen stromen. Het leek steeds dichterbij te komen, die eerste ontmoeting met de manlijke natuur.
Een boze nacht viel over de stad. Bjarne had drie nachtmerries omdat hij zijn…

De herfst van 1995 stond in het teken van de depressie van Emma Petronella. Door een lekkage in de kelder van haar riante leefzaal was de houten vloer onder water komen te staan. Ze bleef er stoïcijns onder, liet het water dagen staan zonder zich om de gevolgen te bekommeren.
Jan Boter was voor een literaire bijeenkomst in de Verenigde Staten. Het waren de buren van het Leger des Heils die onraad roken en hals over kop Berend waarschuwden dat er iets mis was bij Emma Petronella in huis.
Op dat…

“ Elke regel die je schrijft gaat rechtstreeks naar mijn hart. Dit zijn geen overdraagbare emoties. Ik hou zoveel van je mijn lieveling. Al mijn vrije tijd denk ik aan jou, aan je glimlach.
Je bent een oprecht en aardig persoon, dus ik ben blij om met je te communiceren!
Het is moeilijk om vrienden te vinden in onze gemeenschap. Je begrijpt waarschijnlijk zelf waar er discriminatie tegen homo's is.
Je kunt dus zeggen dat ik geen vrienden heb, er zijn alleen vriendinnen.…

“Verstikkende empathie knijpt de kelen dicht van lotgenoten. Ze hebben de leugen verspreid met hun praatcultuur vol medelijden.” Een boze Bjarne Gosse probeerde zijn frustraties te verwoorden. Tijdens zijn korte verblijf in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg had hij vooral geleerd dat hij geduld moest hebben. Het contact met de zogenoemde lotgenoten was alles behalve plezierig geweest.
Eindelijk de vrijheid om de maagdelijke doeken te beschilderen met metaforen van liefde en…

Op verzoek van een psychiatrisch geneesheer uit het zuiden van de wereldstad nam Bjarne het besluit om brieven te gaan schrijven, aan een verzonnen personage in een ver en wereldvreemd land. Het leverde een drietal onbeantwoorde brieven op en een tiental levendige gedichten over de overlevingskracht van de natuur in de grote stad.
Astrid had meer geluk, de brief die zij aan haar zus Betty had geschreven, hoefde niet lang op een antwoord te wachten.
“Je reageert sterk vanuit de emotie op het…

“Bij psychische ongemakken, alsjeblieft niet de geestelijke gezondheidszorg inlichten, want die maken er onmiddellijk een trauma van, met mogelijke stoornissen tot gevolg.”
De brief van Tom Gosse, die hij aan zijn broer Bjarne schreef, begon al mistroostig. Ondanks zijn diagnose Schizofrenie kon Tom zijn ongenoegens goed onder woorden brengen. Niet alleen de geestelijke gezondheidszorg kreeg ervan langs, maar ook de multinationals en uiteraard de regering, die volgens Tom niet veel goeds…

Plotseling kwam Trudy Mol weer in beeld in het levensverhaal van Bjarne. Nadat ze uitvoerige essays over sadomasochisme en de rusteloze consument had geschreven was ze politicologie gaan studeren. Daarnaast was ze vrijwilliger in de studentenbioscoop Kriterion in Amsterdam Oost. Er werden daar tentoonstellingen georganiseerd met het werk van kunstenaars. Trudy was op de gedachten gekomen om Bjarne daar eens voor te vragen.
Terwijl Astrid op de kunstacademie was aangenomen en de eerste lessen…