Beschouwingen over literatuur

(voor Jean-Pierre Duprey (1930 - 1959)) Je bent geboren op 1 januari 1930 in Rouen. Op jouw vijftiende schreef je jouw eerste gedichten. Op uitnodiging van André Breton ging je in 1948 naar Parijs, waar je lid van de surrealistische beweging werd. Breton was geraakt door de doodse duisternis en...

Hofvijver bij avond Het water in de vijver weerspiegelt in golven het lamplicht waar de minister-president in zit en de oude maan en de wolken waar het sombere oranje in blijft hangen dat als een damp uit de hele omgeving komt het gesprek dat u en mij hier heeft gebracht valt stil en...

Naakt Steeds verleidelijker de velden vlees tegen een herfstbruine muur. Alsof de dag trager dan verwacht verstrijkt boven bed en sprei, zij zonder lakens van de nacht geen houvast vindt dan een ontwaken eerder niet gedurfd. Zo snel schikt men zijn zinnen niet, men kijkt dankbaar...

(en andere verhalen) van Fouad Laroui (boekbespreking) Drie jongens van tien jaar, klasgenootjes en gezworen kameraden, krijgen in de gaten dat hun religieuze achtergrond hun een bijzondere status verleent op de kostschool in Frankrijk. Afkomstig uit de joodse, de islamitische en de christelijke...

De goden verzoeken Gehoornde dieren dwalen op hoge poten over het veld Zij grazen, dragen op hun rug vergetelheid, nevel drijft boven de kom van bruin en paars, een vrouw verschijnt, verzamelt paddenstoelen Zij eet het rood van vliegenzwam Strekt zich op de bodem uit, stijgt op door...

Veel eerder, voelde ik al de behoefte aan gerechtigheid. Iemand kleineren of tuchtigen is misschien terecht als de beschuldigde daadwerkelijk een misdaad heeft begaan. Natuurlijk klopt het niet dat mensen ongeneeslijk ziek zijn, fysiek- zowel als geestelijk gehandicapt, blind of anderszins....

En dan zie ik ineens het hoofd van Kees van Kooten opduiken. In de Wereld draait door. Dat doet mij goed. Ik houd van Kees van Kooten. Al sinds hij wekelijks als clichémannetje voor het Parool schreef, bewonder ik de man. Niet dat ik posters met zijn beeltenis boven mijn bed heb hangen, want...

Als het om lezen van boeken gaat, ben ik akelig kritisch. Ze passeren niet zomaar mijn eenpersoonsballotagecommissie. Na 'De opwindvogelkronieken' van Haruki Murakami (een door mij verslonden ongelooflijk goede pil van bijna 900 pagina's) en het volgende boek, zijn nieuwste '1q84', dat nog op...

van Connie Palmen (boekbespreking) Kit is een bakvis van tien jaar. Een intelligente tante, spring-in-’t-veld en een open boek. Ara is wat ouder, maar heeft een achterstand door een laat onderkende woordblindheid. Een mastodont naast de tengere Kit en een stug meisje, dat bovendien zeer...

Gregor Keuschnig droomt dat hij een moord pleegt. Als hij wakker wordt, blijft de droom hem achtervolgen met het karakter van een werkelijkheid en de angst bekruipt hem te worden ontmaskerd als de moordenaar. Er zit voor hem dan ook maar één ding op: heel bewust vooral normaal blijven doen. En...

Dresden, DDR, 1956. De stad is in de Tweede Wereldoorlog plat gebombardeerd door de geallieerden, maar ruim tien jaar later is van herstel en wederopbouw nog nauwelijks enige sprake. De amerikaan Norman Corinth bezoekt de stad voor een congres. In de wandelgangen trekt hij op met een gezelschap...

Een eerste bundel is veelzeggend en betekenisvol, dat heeft Frans Berkelmans goed verstaan. In zijn voorwoord legt hij vooral de nadruk op de heelheid van deze bundel, 'zoals er in een horloge geen radertje gemist kan worden.'. Frans Berkelmans, een benedictijnse monnik, is zeer deskundig te werk...

Miniaturist O zachte glans, getemperd stralen der uren op het werk gericht, - de dag met rijzen en met dalen zegent mij met zijn wiss'lend licht, dat kleurt het nederig gerei, het tafelvlak, de effen wanden, glijdend het perkament voorbij en 't ingehouden werk der handen. Achter...

'I hear the click-clack of your feet on the stairs.' [Mick Jagger] ik treur de leegte, lief want zo even waren kamers nog alsof wij samenbleven je bracht bloemen bewogen foto's hoe je lacht ontklede geur in bed een verlaten gelippenstifte sigaret struikel wankel over sporen en...

Nacht-stilte Stil, wees stil: op zilvren voeten Schrijdt de stilte door den nacht, Stilte die der goden groeten Overbrengt naar lage wacht... Wat niet ziel tot ziel kon spreken Door der dagen ijl gegons, Spreekt uit overluchtsche streken, Klaar als ster in licht zoû breken, Zonder smet...

Groteske Waar staat haar huis? Achter de bergen. Wat zijn haar knechten? Draken en dwergen. Wat is hun werk? Spoken en stelen. Zijn het er weinig? Neen; het zijn velen. Wat ligt op tafel? Een toverdoos. Wat at ze gister? Een bord vol kroos. Wat eet ze vandaag? Niet één enkele hap Maar...

Ik had gedacht... Ik had gedacht dat ik je kon vergeten, en in de zachte nacht alleen kon slapen, maar in mijn onschuld heb ik niet geweten dat ik bij elke windvlaag zou ontwaken: Dat ik de lichte trilling van je hand weer langs mijn sluimerende hals zou voelen - Ik die dacht dat het...

Kinereth Het water ligt niet zwaar en diep maar hangt als nevel tussen bergen een vangnet tot de kanten uitgespannen en opgehangen aan de punten licht hier en daar zichtbaar aan de kusten. Een vangnet voor de sterren? Er valt er geen, de hemel is wel stevig maar hier is veel te...

de avond heft de zwarte tafel hoger en wij, die er aan zitten, stijgen mee. wij stijgen, dalen, stijgen weer en weten dat wij de aarde niet betreden mogen. wij stijgen, stijgen, vergeten te spreken, vergeten van alle dingen de namen, stijgen, stijgen, zien sterren en manen, stijgen, zien...

Fata morgana We dwaalden langs verpulverde altaren waar grijze monniken met giereblik ons leverzuchtig zaten aan te staren. Hun lichaam was onooglijk van het slik. We zagen nonnen met bestofte brillen waarin het leed van eeuwen stond te lezen, ze huiverden en vreesden duizend vrezen. We...

Naamloos Ik schrijf gedichten als dunne bomen. Wie kan zo mager praten met de taal als ik? Misschien is mijn vader gierig geweest met zijn zaad. Ik heb hem nooit gekend die man. Ik heb nooit een echt woord gehoord of het deed pijn. Om pijn te schrijven heb je weinig...

Nu is er weer dat zomerse godlof Nu is er weer dat zomerse godlof van meisjes die in korte rokken door alle straten fietsen in ons land, ons land gezegend met pastoors en dominees die met schuine oogjes kijken naar dat dekselse jonge volkje dat met naakte knietjes door hun straten fietst...

Blauwdruk Ik heb je een blauwdruk van mijn hart gegeven, maar je zei dat je liever een röntgenfoto van mijn gebroken voet had gewild, en mijn botten in het gips. Dit is hoe het altijd gaat tussen ons: 's avonds kom jij moe van je werk en vindt mij aan het raam, sterren vangend met open...

As De slapen van mijn schedel schreeuwen moord en brand. Haar silhouet draait in en om een lijf dat vraagt naar meer. Gezond verstand vervloekt haar geur de kleur van blauwe ogen die zoeken in de diepte waar een leegte een onbewoonbaarheid haar hoogtij viert. Dan breekt de ochtend...

Vlucht naar nergens EEN SCHREEUW, EEN GIL gevangen in ontheemd verlangen spreken ze zoals ze zwijgen de naakte woorden door kusdode lippen uitgekleed DAARNA ALLES UITZICHTLOOS STIL verwelkt in een mistbed verdampt zuchten de opwinding lichamen klieven verslagen ...

Een tegenwoord Op deze maandagmorgen, een roerloos interval tussen hoop en geloof, trekt een cycloon ons terug - want wat het betekent met de moed der wanhoop te leven hebben we pas goed begrepen toen alles over en nooit begonnen bleek (lepel je met mijn kiwi mee uit, dan zijn we nog even samen)...

Vaders altijd gaan vaders weg verdwenen scheerspullen in het badkamerkastje ellebogen in het tafelblad geruit colbert met stukken over de stoel gaan vaders weg ze roepen je achterna op straat vloeken wat ze anders nooit doen PP - papa praat dat doen vaders die weg zijn gegaan ze...

Park Soms zit ik in het park en breek ik in gedachten eenden die ik in een broodzak aan je geef. Rituelen van weleer en hoe er errors sluipen in hun voorgeprogrammeerd teder dat dan kabbelt tot onwezenlijk wreed, naast alle andere begrippen, alfabetten rekensommen die men - vraag...

Keerpunt Alleen en alles afgesloten. School voorbij, vriendin de hort op, hart op slot: gedichten vol. Toen moest ik mee naar Ameland. We zijn nog bijna doodgevroren op het strand. Een zware dag. We rolden in ons stapelbed. Ik wist dat jij beneden lag. Plots gaf het donker me een...

De tijd kan ons gestolen worden Dit loopt niet goed af. Het landschap is genivelleerd en het is kouder dan een week terug. Zet me even in het zonlicht als je wilt. Iedereen schiet te hulp, iedereen schiet te kort. Iedereen staart zich blind op wat verdween. De buitenwereld is nog nat en...