Verhalen over filosofie

Er is een plaats, dichterbij dan men verwacht, waar samenhang ontbreekt. Ogenschijnlijk bij elkaar horende gegevens blijken er geen enkele overeenstemming meer te hebben: daar waar gevoel niet langer gevoeld kan worden…. Emoties worden daarom maar losgelaten en vliegen als zwermen vuurvliegjes...

Op de redactie van het TV programma “ vreemde ontmoetingen” stond alles in het teken van een programma dat ’s avonds zou worden uitgezonden. Het had al veel aandacht gekregen in de media, zodat een kijkcijfer record werd voorspeld. Tegenstanders hadden geschreven het niet ethisch te vinden...

Muziek is er soms al als je wakker wordt. Je droomde van een platenvoordrachtsavond die uitdraaide op je eigen DJ-set, alleen omdat je een verzoeknummer indiende bij de bureaucratisch geklede loopslaaf van de organisatie. Gebrekkig aan eigen invulling dacht hij na over de titel die je hem voor...

Mijn lichaam golft door de stralende tunnel. Een helderheid doorschijnt alles en na het openen van mijn ogen blijk ik in een roeiboot te liggen. De oude man kijkt me geïnteresseerd aan. Ineens begint hij te praten. Zijn stem klinkt vertrouwd. "Nog nooit meegemaakt dat een zelf bij de eerste...

Toen de leerling van de wijze Echousa vroeg wat de zin is van geduld verzon de wijze die dol was op absurde dingen het volgende experiment. Zij zette de leerling in een duistere kamer slechts verlicht door een enkele vuurvlieg. Onder het gezoem diende de leerling zich te concentreren op het...

Ik staar uit over de vijver voor mij. Geniet van de stilte en de rustig rondzwemmende zwanen. Ik zie een reiger op de top van een reusachtige boom als verstijfd uitzien over de wereld. De zon gaat langzaam onder en zorgt daardoor voor een atmosfeer die de rust in mij nog verder doet toenemen. Ik...

De oude Ping kwam met een hoop goud en zijn luie verwende zoon, de jonge Ping, naar meester Li en smeekte: “Dit is mijn luie zoon. Neem hem alsjeblieft in dienst. Dan heb ik niet geheel gefaald als opvoeder”. Li liet de gouden munten door zijn vingers glijden en knikte: “Voor het geld doe...

Natuurlijk is het schimmige gebied van het paranormale een uitgezocht werkterrein voor bedriegers en charlatans. Maar dat is nog geen excuus om alles wat niet of nog niet verklaarbaar is, meteen maar als bedrog te bestempelen. Met zinsbegoocheling ligt het even anders. Het kan natuurlijk wel...

Is er iemand die weet wat te doen als z’n hele wereld uiteenvalt? Is er één persoon die ongeraakt zou blijven? Is er een ziel die sterk genoeg is om dat te dragen, is er een hart dat niet zal breken? De mens is sterk, hij overleefde natuurrampen, waarvan niemand anders de schuldige is dan...

Schopenhauer definieerde coïncidentie als "het gelijktijdig plaatsvinden van causaal niet met elkaar verbonden gebeurtenissen". Op die definitie valt m.i. wel iets af te dingen. Dat zou zélfs het geval zijn als de definitie gesproken had van niet réchtstreeks met elkaar verbonden...

Dit is deel 3 van 3 delen van het essay dat ik heb ingestuurd voor de Kant Essayprijsvraag uitgeschreven door Filosofie Magazine. 1 De prijs van de verkoop 2 De kracht van suggestie 3 Beschaving 4 Economische slaven 5 Cultuuromslag 6 De echte zomer Cultuuromslag De samenleving is aan...

Ik houd mezelf voor hoe de ideale wereld eruit zou moeten zien. Ik bedenk ook dat we niet in een ideale wereld leven, maar men reageert op wat ik zeg, uiteraard. Als ik spreek krijg ik nuchtere (ontnuchterende) tegenwerpingen. Als ik wat zeg probeer ik overenthousiastelingen er [vaak] op te...

De vijftien discipelen hadden zich in een halve kring rond de meester verzameld en zaten in afwachtende opwinding te wachten op diens woorden. ‘Ik wil’, begon hij, ‘dat ieder van jullie me zegt waarom je hier bent en wat je wil bereiken. Ik zal ieder van jullie apart ontvangen.’ De...

Er zaten eens twee monniken te mediteren voor een boeddha-beeld. Het was een rustig en vredig tafereel die twee daar te zien zitten met een kussentje onder hun knieën. Toen kwam er een bevallige maagd aangewandeld. Ze bleef staan bij dat rustige en vredige tafereel. De eerste monnik dacht:...

Als er ergens sprake is geweest van wensdenken, dan wel met betrekking tot het al dan niet voortbestaan van de mens na de dood. Iedere godsdienst heeft er een mening over en alleen al het gebrek aan eenstemmigheid zou te denken moeten geven over het realiteitsgehalte van elk van die meningen van...

Een jongeman die zichzelf een beetje kwijt dreigde te raken besloot op zoek te gaan naar zichzelf. Hij besloot zich toe te leggen op ‘zen’, een vorm van boeddhisme waarbij men door concentratie en meditatie probeert om zijn ware zelf te ontdekken in de hoop om zo ‘vrijer’ te kunnen leven....

De reiziger was al een hele tijd onderweg. Hij had dagen en dagen achtereen gelopen en had de wisseling van de seizoenen doorgemaakt. Hij wandelde door bloesemende boomgaarden en baltsende vogels, gerijpt koren en goudgele maïs, kalende bomen en bontgekleurde bospaden. Nu was het tijd dat hij...

Veel mensen hebben een intuïtieve afkeer van de gedachte dat het bestaan onderworpen zou zijn aan strikte causaliteit en/of finaliteit. Beide immers lijken als uiterste consequentie te hebben dat er geen plaats meer is voor een "vrije wil". Strikte causaliteit (elk verschijnsel wordt bepaald...

Wist ik het maar. Wie ben ik, dat ik denk dat ik weet. Wie ben ik, dat ik mij verbeeld dat ik kennis heb. Wie ben ik, dat ik vermoed dat ik kennis heb. Wie ben ik, dat ik verwacht dat ik ooit eens de ultieme kennis zal verwerven. Wat weet ik dan? Er zal altijd iets zijn dat verder gaat dan...

Getallen, gebeurtenissen, toevalligheden...of doodgewoon lot. Ik zeg, dat ik er een verband in zie en meteen word ik vreemd aangekeken. Maar vandaag wil ik gewoon zeggen, dat het lot is. Vandaag werd ik steeds geconfronteerd met de getallen 1, 2, 3, 4 en 5, met lot... 23 Euro is de boete die...

Er was eens een mens die altijd op zoek was, maar hij was onhebbelijk. Vriendschap sloeg hij af, vraag om hulp negeerde hij, want hij meende altijd dat hij het te druk had. Op een dag had hij geluk en vond een koperen vat. Toen hij het vat opnam en erover wreef steeg een wensgeest op. Deze sprak:...

Aflevering 3 van dit essay eindigde met de veronderstelling (op grond van bepaalde waarnemingen) dat de evolutie gericht is op de vorming van steeds complexere gehelen die meer zijn dan de som van de delen. Met andere woorden: er zijn gegronde redenen zijn om aan te nemen dat de ontwikkelingen van...

Even een kleine gedachte-exercitie. Stel: iemand zit dringend om geld verlegen. Op een nacht droomt hij heel levendig dat hij in de sigarenwinkel bij hem op de hoek een staatslot koopt en dat daarop een paar dagen later de hoofdprijs valt. Aangezien hij vaker voorspellende dromen heeft gehad en...

Dit is deel 1 van 3 delen van het essay dat ik heb ingestuurd voor de Kant Essayprijsvraag, uitgeschreven door Filosofie Magazine. 1 De prijs van de verkoop 2 De kracht van suggestie 3 Beschaving 4 Economische slaven 5 Cultuuromslag 6 De echte zomer Inleiding Vandaag is informatie met...

Het was alsof het zwaard in mijn linkerhand een zwaar gewicht had. Glanzend, scherp en met het doel om mezelf daarmee te doorboren. Maar het was nog de vraag of ik dit werkelijk zou gaan doen. Ik stond in een schemerige kamer, die verlicht werd door een zwak vlammetje. De eenzame kaars was al...

De eerste opgave die we ons in de vorige inzending stelden, was aannemelijk te maken dat alle ontwikkelingen causaal bepaald zijn. Een tamelijk absurde opgave eigenlijk. Het gehele bouwwerk van wetenschap en technologie, al het menselijk denken en handelen is gefundeerd op de hechte samenhang van...

Het eerste hoofdstuk van het nieuw-testamentische bijbelboek Johannes duidt "God" aan als "het Woord": "In den beginne was het Woord en het Woord was bij God en het Woord wás God. Dit was in den beginne bij God. Alle dingen zijn door het Woord geworden en zonder dit is geen ding geworden dat...

Een mens onderscheidt zich van de dieren door zijn denkvermogen. Je zou, in computertermen, kunnen zeggen, dat de mens door zijn "schepper" een extra programma is toebedeeld. Het programma is toegerust met een aantal "tools", die je in staat stellen tot verschillende handelingen en processen....

Dit is deel 2 van 3 delen van het essay dat ik heb ingestuurd voor de Kant Essayprijsvraag uitgeschreven door Filosofie Magazine. 1 De prijs van de verkoop 2 De kracht van suggestie 3 Beschaving 4 Economische slaven 5 Cultuuromslag 6 De echte zomer De kracht van suggestie De bekende...

In de godsdienstfilosofie is wel onderscheid gemaakt tussen natuurlijk en moreel kwaad. Het natuurlijke kwaad (bij voorbeeld in de vorm van een natuurramp) zou dan samenhangen met de natuurlijke orde, met het proces van de wereld in wording. Het morele kwaad zou door de mens worden aangericht. Is...