Dat vraag ik u af

Bij onze oosterburen bestaat er een gezegde, dat vrij vertaald luidt: “Humor is, wanneer men ondanks alles blijft lachen”. Tussen dit gezegde en spontaan al om een op de lachspieren werkende kleine gebeurtenis kunnen lachen ligt een hele scala van humor, onderverdeeld in verschillende categorieën. Daarover zijn weer vele boeken geschreven waarin alle soorten humor worden belicht. Zo hoort men nu voor het merendeel humor, waarin veelal feiten en gebeurtenissen worden geprojecteerd op mensen, die met een handicap door het leven moeten, waarbij ik als voorbeeld het stotteren wil noemen.

Jammer genoeg is veel humor geënt op personen met lichamelijke gebreken of met markante kenmerken, al of niet door een tot deze kenmerken behorende personen ooit zelf in het leven geroepen. Moppen over Sam en Moos zijn oorspronkelijk als zelfspot gecreëerd door de tot deze cultuur behorende gemeenschap. Vroegere kennissen van ons, waarvan man en vrouw blind waren, vertelden ons toen in alle ernst, bepaalde televisieprogramma’s te hebben “gezien” op hun toestel, dat beiden “televoelie” noemden. Met deze milde zelfspot wilde men anderen blijkbaar op hun gemak stellen.

Een voorbeeld van wat ik abstracte humor zou willen noemen staat mij nu nog, na méér dan 55 jaren, helder voor de geest. Eind jaren vijftig van de vorige eeuw schreef een columnist iedere week een humoristisch stukje in het Rotterdams wijkblad ‘Het Zuiden'. - Eens verhaalde hij van een mussenfamilie, waarvan vader mus een te vroeg uit het nestje gevallen mussenkindje de kunst van het vliegen naar alle regelen der kunst trachtte bij te brengen. Daarbij bediende zich de columnist van een eenvoudige schrijfstijl die tegelijkertijd bol stond van moeilijke vliegtechnische vaktermen.

Na een week van intensieve instructie aan het kleine musje, waar het opstijgen en een landing van geringe hoogte op lage snelheid werd geoefend, achtte vader mus de tijd rijp voor de grote luchtdoop. Zij stegen gezamenlijk op en spraken af, een naburig fietspad als landingsbaan te gebruiken. De start verliep vlekkeloos en na het intrekken van het landingsgestel kozen zij een altitude van 100 meter. Na een kwartiertje rechter- en linkerbochten te hebben geoefend, waarbij vader mus niet zuinig was met lovende en aanmoedigende woorden, werd op instructie van de vader de landing ingezet.

“Nu opletten”, instrueerde vader mus. “Decrease speed terwijl wij downwind gaan. Goed zo, now turn left and line up runway 24, flaps and slats 15 degrees. Gear down and flats 35 degrees. Goed zo, jongen, een puike approach. – Wat doe je nou? Pull up, retard - retard… jouw nadering is te stijl en te snel. Flaps 40 degrees… nee, nee, je gaat te hard. Probeer een gentle touchdown…" - Met het neusje omhoog raakten de pootjes van het musje met hoge snelheid het fietspad en klapten hard naar achteren. In een regen van vonken schoof het schuin opzij, sloeg toen twee keer over de kop en vloog in brand!

Een week later plaatste men een ingezonden stuk van een lezeres, die het een schande vond dat zoiets werd gepubliceerd. Het perverse kwellen van dieren was een slecht voorbeeld voor de jeugd. Had ik eerst al over de column gelachen, nu deed ik het weer omdat de lezeres abstracte fictie en werkelijkheid niet wist te scheiden. “Waar is de gulle lach op heden gebleven?” – Deze vraag en ook de volgende zijn pas jaren later door Simon Carmiggelt voor een conference van Wim Sonneveld geschreven.
Anders had ik ook toen al kunnen vragen: “waar blijft de humor meneer Sonneberg? Dat vraag ik u af!”

Schrijver: Günter Schulz, 29 oktober 2013

agschulzziggo.nl

Ieder mens heeft een heeft een verschille gevoel voor humor

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.0 met 5 stemmen 317