Inloggen
voeg je hartenkreet toe

Hartenkreten

Eenvoudig

Ooit heb ik eens de volgende op zelfkennis gebaseerde gedachte enigszins spottend op papier gezet: “Alles is zo simpel; geen nood: ik zal het wel weer ingewikkeld maken!” Onder ons gezegd en gezwegen: zó was ik, vooral in mijn jongere jaren, bijna ten voeten uit. Van de vier bekende en door Sigmund Freud gehanteerde karaktertypen was in mij de melancholicus dominant, was ik een pietepeut met bijna autistische trekjes. Gelukkig voor mij en nog meer voor personen in mijn naaste leefomgeving is het patroon in de loop van de jaren sleets geworden en heb ik het zelf door een langzaam toenemende vergeetachtigheid ook gemakkelijker. Tot het moment dat ik door een bepaalde tekst of een citaat opeens weer eens word wakker geschud en zich in mijn brein nieuwe inzichten vormen die ik tot nu toe nog niet had onderkend. In dit geval komt het door een reactie van onze geachte schrijver Karel de Jong onder de dagcolumn “OVERGAVE” van onze eveneens zeer gewaardeerde schrijfster Hanneke van Almelo.

Gaarne citeer ik hier één alinea van Karel, zonder dat dit afbreuk doet aan de gehele context van zijn reactie: - “Overigens is het schrijven van een wekelijkse column minder gemakkelijk dan het wellicht lijkt. Het vereist een zekere discipline, de beschikking over voldoende invalshoeken en een zekere taalvaardigheid. Hoewel dat laatste niet direct hoeft te betekenen dat wij bedolven worden onder metaforen. Maar dit even terzijde.” –

Het schijnt, dat het woord ‘taalvaardigheid’ zich opeens in mijn geheugen heeft genesteld en dat ik een aantal keren heb getracht om dit begrip vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. Op derden of op velen onder u moge het de schijn wekken als zou ik bezig zijn het wiel opnieuw uit te vinden, maar mij vallen opeens aspecten op, die ik tot nu toe slechts los van elkaar heb waargenomen. Zo vind ik dat de spreektaal, in vergelijking met de geschreven versie, meer mogelijkheden biedt, omdat men over meer registers kan beschikken om een en ander te verduidelijken, te onderbouwen of kracht bij te zetten. Ik denk daarbij aan het timbre van de stem, de verschillende stembuigingen mét of zonder aangedikte accenten. Ook het laten vallen van een seconden durende stilte of andere non-verbale uitingen kunnen zo nodig argumenten ondersteunen of kracht bijzetten. Ervan uitgaande, dat je meestal dagelijks beschaafd en zorgvuldig articulerend communiceert, beschik je altijd nog over de luxe om slordig, platvloers of grof taalgebruik te ventileren. Een vooral in het verleden bij jongeren gebezigde gewoonte om iets ‘overduidelijk’ te willen maken was het gebaar, om met licht naar boven geheven armen ter hoogte van de oren krommende bewegingen met een vinger te maken, daarbij het aan de schrijftaal ontleende “quotation marks” nabootsend.

De schrijftaal vergt, zoals Karel terecht opmerkt, een heel andere discipline en meerdere invalshoeken. Je mist, al lezende, de visuele ondersteunende elementen en die van de audio. De tekst moet het hebben van een grammaticaal correct taalgebruik, niet te lange zinnen en vooral duidelijke en trefzekere woorden en omschrijvingen. Men heeft daarnaast weinig ondersteunende hulpmiddelen en het is alleen al daarom, dat het menigeen, onder wie ook ik, niet is gegeven om zonder overbodig ballast een goede column te schrijven. Een poging mijnerzijds, om zo verzorgd mogelijk te willen schrijven kan voor velen als ‘bekakt’ taalgebruik worden ervaren. Om dit te verduidelijken, hoe verschillend er wordt geoordeeld, moge blijken uit de volgende afsluitende alinea.

In week 15 van dit jaar heeft het weekblad van Groot Goeree-Overflakkee een ingezonden beschouwend artikel van mijn hand geplaatst (noem het een zwakke poging om een column te willen schrijven). Hoewel ik duidelijk had aangegeven, dat ik het niet erg zou vinden als de redactie het epistel zou redigeren, inkorten of corrigeren, werd mijn inzending “Impressies van twee ‘Overkanters’ ” zonder ook maar één wijziging geplaatst, inclusief een mooie foto van de redactie die representatief is voor dit mooie eiland. – Commentaar via e-mail van de hoofdredacteur was o.a.: “Ik ben onder de indruk van Uw taalgebruik”. Ik geef grif toe, dat mijn ijdelheid was gestreeld. Dit weer staat in schril contrast met de reactie enige dagen later van een aangetrouwd en op dit eiland geboren en getogen familielid: “Mooi artikel, na een paar zinnen te hebben gelezen en zonder naar de naam te hebben gekeken wist ik al dat jij het had geschreven; ik hoorde je bij wijze van spreken praten”.

“Je wilt me toch niet vertellen, dat ik net zo lul als dat ik schrijf?” (Excuus, maar platter kon het even niet) – “Wis en waarachtig, het is zo.”

Ach, alles is zo simpel; geen nood: ik zal het wel weer ingewikkeld maken!

Schrijver: Günter Schulz, 5 juli 2019


Geplaatst in de categorie: taal

4.3 met 3 stemmen 1.680



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Hanneke van Almelo
Datum:
6 juli 2019
Met plezier en herkenning gelezen.
Eigenlijk een soort column, niet? haha!

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)