Inloggen
voeg je column toe

Columns over sterkte

Country Dreamer

Tussen alle berichtjes, facturen, promo's en het serieuze nieuws door was ik vergeten dat het deze maand zo ver was. Daar zeilde hij mijn mailbox in: Nederland Vertaalt. Even voelde ik een lichte schok, want vorig jaar had ik het aan me voorbij laten gaan. En of ik ditmaal weer zou willen meedoen, daar was ik nog niet helemaal uit.

Nederland Vertaalt is een initiatief van bureau Verstegen & Stigter. Sinds 2011 organiseert het een landelijke vertaalwedstrijd. Vorig jaar met een aparte editie voor jongeren. Zij moesten 'Something Just Like This' van Coldplay in het Nederlands vertalen en 'Energie' van Ronnie Flex omzetten naar het Engels.
De overige opgaven bestonden uit te vertalen gedichten uit c.q. naar het Engels, Frans, Duits of Spaans. De Russische en Arabische opgaven had men laten vallen.

Om mezelf niet al te veel hoofdbrekens te bezorgen heb ik me bepaald tot Engels-Nederlands. Twee jaar geleden stond "Ecce Puer" van James Joyce op de lijst. Ditmaal heeft de jury haar oog laten vallen op enkele songteksten. Of daar publicitaire redenen aan ten grondslag liggen zou ik niet durven zeggen, maar opvallend is het wel. Wat te denken van "Lucy in the Sky with Diamonds"? En scholieren krijgen de opdracht om de tekst van "Ik wil alleen maar zwemmen" van Spinvis om te zetten in het Engels. De diehards mogen proberen hun favoriete Engelse songtekst over te zetten in 'een goed klinkende en zingbare Nederlandse tekst'. Alles bij elkaar een aantrekkelijk geheel, alsof je een taart mag aansnijden. Maar vergis je niet.

Vertalen scherpt je geest. Je bestudeert diverse aspecten en facetten van de brontaal, i.c. het Engels, en het dwingt je om in de doeltaal de puntjes op de i te zetten. Woordenboeken, naslagwerken en grammatica bij de hand.
Het klinkt misschien ouderwets, aftands en passé, maar het zou een goede manier zijn om jongeren te trainen in taal. Het is te betreuren dat daar op scholen zo weinig serieus werk van wordt gemaakt. Terwijl men steeds meer waarde is gaan hechten aan het nut van andere vakken is bij de talen de balans doorgeslagen naar het "communicatie-paradigma" van bedoeling en begrip, ten koste van taalspecifieke aspecten. De enige plek waar nog vertaald wordt (op het gymnasium) leidt het Latijn een kwijnend, nauwelijks meer serieus re nemen, marginaal bestaan.
Maar genoeg hierover.

Engels is voor de meeste, vooral jonge Nederlanders een taal die lekker in het gehoor ligt en niet al te moeilijk is. Maar ook daar wist Nederland Vertaalt wel iets op te vinden.
Wie kent niet de beginregel van "Lucy in the Sky with Diamonds"? Picture yourself in a boat on a river...die kunnen we zo meezingen - maar vertalen, dat is andere koek. "Maak van de 21 regels en 5 coupletten een welluidend geheel zonder afbreuk te doen aan het origineel" Zo zou de opdracht hebben kunnen luiden. Ga er maar aan staan! Vertalen scherpt je geest en het vinden van een passend equivalent is voorwaar geen sinecure. Tot half februari mogen we ons erin verdiepen.
In de tussentijd ga ik wat oefenen met songteksten van de swinging sixties en de soulful seventies.

Teksten van Lennon en McCartney zijn dankbaar oefenmateriaal. Zo stuitte ik op een paar nummers die mij op een bepaald idee brachten. Strawberry Fields en Country Dreamer.
Voordat de zwaarbeproefde Engelse premier de deur van Downingstreet 10 voor het laatst achter zich sluit, wil ik Theresa May nog even in het zonnetje zetten. Speciaal voor May die, gekweld door nachtmerries en boze dromen, doorvecht als een dappere ridder, op zoek naar de verloren Heilige Graal in Strawberry Fields:

Laat me je meenemen
daar, naar beneden
want ik ga naar Strawberry Fields
niets is er echt
alles is fantasie

leven is makkelijk
met ogen dicht -
je ziet een en al misverstand

't valt echt niet May
om jezelf waar te maken
als scheidsrechter, zó'n verdeeld land

*

daar in het veld
neem ik jou aan de hand, May,
in een rivier
wil ik staan, daar met jou
een heuvel beklimmen
samen met jou,
wij dromen samen, wij alletwee -
zou jij hetzelfde
als ik willen, May?

En met deze laatste opbeurende regels uit zijn 'Country Dreamer' reikt reikt de laatst overgebleven ridder haar de helpende hand, bij de voltooiing van haar loodzware Sisyphusarbeid...
Sir Paul McCartney.

Schrijver: Max
27 december 2018


Geplaatst in de categorie: sterkte

5.0 met 2 stemmen 1.851



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)