Inloggen
voeg je column toe

Columns

De tong en het potlood

Er zijn mensen die nu nog weten, dat vroeger, op vrijdag aan de deur, de ziekenfondsman kwam incasseren, en men weet ook nog van hoeveel. Een gulden vijfennegentig kostte ’t toen om gezin van hoe groot of klein ook, naar de dokter te kunnen sturen, maar soms waren mensen van de kook, omdat ze ’t bedrag niet hadden.

De man verblikte of verbloosde niet, maar pakte zijn boekje en schreef, het potloodgedeelte bevochtigend met de punt van zijn tong: dat de familie de volgende week wel zou betalen. Dat moet vast en zeker een aardige man zijn geweest die net zoveel kinderen thuis had zitten als dat de mensen hadden die in die straat woonden met soms wel vier, vijf zes of meer kinderen. Er zijn mensen die nu ook nog kunnen vertellen dat je in die tijd ook een winkel had, die waterstoker genoemd werd.

Kijk: als wij tegenwoordig zo’n woord gebruiken, dan denkt de jeugd dat we op ons achterhoofd gevallen zijn, maar niks is minder waar, want die waterstoker, daar kon je nou met recht van alles halen, betalen, tja dat was toen een heel ander verhaal, maar ook hij gebruikte zo’n opschrijfboekje, net als die ziekenfondsman, bevochtigde het potloodpuntje met de punt van zijn tong en schreef nauwgezet op wat de klant meenam en wat ie natuurlijk niet betaalde.

Dat ging zo in die tijd, lonen waren schaars, kinderen niet, die waren er genoeg. Er zijn mensen die prachtige verhalen kunnen vertellen over vroeger, over die ziekenfondsman, over de waterstoker en over de melkboer die ook nog langskwam, en nou moet je niet denken dat die in ook maar iets lijkt op de hedendaagse melkboer, want dat is natuurlijk niet zo.

De melkboer van toen, verkocht zijn melk los zeg maar, die moest je eerst nog koken, af laten koelen en was dan pas bruikbaar en drinkbaar. En je raadt het al, wanneer je daar niet betalen kon, pakte hij zo’n boekje, pakte zijn potlood bevochtigde de punt met het puntje van zijn tong en schreef op, wat de klant bij hem meenam, en niet betalen kon, dat kwam aan het einde van de week wel weer goed.

En dan had je ook de bakker, in niets te vergelijken met de bakkers van nu, hij had alleen zo’n van de Meer en Schoep wagentje, je kon van dat brood kopen wat King Corn heette, dat kon doormidden ( of niet natuurlijk) en wat ook kon, was dat je brood kreeg van de dag ervoor, dat was dan niet zo duur, de bakker kreeg koffie en steevast pakte hij zijn opschrijfboekje met het potlood, bevochtigde de punt met zijn tong en schreef op, wat ie aan brood achterliet.

Er zijn mensen die nog weten van deze tijd, die de potloden en opschrijfboekjes hebben meegemaakt, die rond moesten komen van een habbekrats, maar het lukte, er zijn mensen die nog weten van de potloden, van eenmaal per week kunnen betalen, van amper rond kunnen komen en er zijn mensen die er nu om kunnen lachen, maar als ik zie, dat loeigrote banken tegenwoordig weer een opschrijfhulp in het leven roepen, moet ik toch even terugdenken aan de tijd van de ziekenfondsmeneer, de dokter, de waterstoker de melkboer en de bakker, want die hadden namelijk niet eens een bankrekening.

Alleen maar een opschrijfboekje en een potlood dat vochtig gemaakt moest worden én wat je niet zoveel meer ziet tegenwoordig, ze hadden een ziel en een hart, want zeg nou zelf, ik zie me bij de grutter al staan: sorry, het komt me eventjes niet uit. U wel?

Schrijver: An Terlouw, 8 december 2010


Geplaatst in de categorie: spijt

3.7 met 6 stemmen 383



Er zijn 2 reacties op deze inzending:

Naam:
An
Datum:
14 december 2010
Email:
an.terlouwcasema.nl
Ik heb het (bijna dan) wel meegemaakt, al was ik klein, de verhalen bleven de gemoederen bezig houden en ze werden ook altijd weer verteld. Vandaar dat ik het nog wel weet en zelfs bij mij, kwam weer naar boven, dat gemoedelijke, dat niets moet, alles mag verhaal en dat gewone boekje met het potlood. Mensen mogen me voor gek verklaren maar ik snap heel goed dat er juist ook mensen zijn die er herkenning in zien.
Naam:
Mohair
Datum:
14 december 2010
Wat een prachtig verhaal An. Ik heb het met veel plezier gelezen. Maar ook met ontroering, misschien gek. Een soort weemoedige nostalgie maakt het bij me los. En ik heb het niet eens zelf meegemaakt. Het komt door je aansprekende manier van schrijven.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)