Matthijs is een talent met een Januskop
Charmant, welbespraakt en enthousiast voor camera en microfoon, een brede algemene ontwikkeling, en een soms geobsedeerde nieuwsgierigheid. Met deze mix wist Van Nieuwkerk en de zijnen van De Wereld Draait Door een uiteindelijk legendarisch televisieprogramma te maken. Ook ik keek er graag naar. Gisteren opende de Volkskrant echter de beerput van de vaak vernederende onbeschoftheid van de presentator in de omgang met medewerkers van het programma gedurende een reeks van jaren. Thans rijst de vraag: is een akelige sfeer met veel te veel ruimte voor geschreeuw en afzeiken strikt noodzakelijk om een topprestatie te leveren?
Ook nu horen en lezen wij de reacties van de stoere mannen en vrouwen over hun eigen hardheid. Ja hoor, tegenwoordige zijn het vaak watjes, die bij een grote mond of een berisping direct omvallen en naar de therapeut rennen. Nee, dan wij vroeger, heremijngod, ook ik werd wel eens grof uitgefoeterd. Later deed ik het zelf ook wel eens. Hoor eens, wij werken immers niet op een zondagsschool. Tegen onheuse bejegening moet je wel een zekere hardheid tegenover stellen. Tot zover de open deuren en weinig verrassende commentaren van stoere vrouwen en toffe kerels.
Maar nu: volgens de Volkskrant werd er vrij regelmatig extreem gescholden en vernederd door de presentator en zijn eindredacteur. Min of meer gespannen observeerden de medewerkers elke dag met angst en beven het wisselende humeur van de zeer succesvolle presentator. Zal hij vandaag een glimlach vertonen of staat zijn strakke kop op nodeloos onweer, voor wie in de weg loopt, of minder presteert in de ogen van de onder hoge druk staande Matthijs. Sommigen reacties van gedupeerden duidden op een vorm van mentale 'terreur'. Hoe dan ook: het werkklimaat leek in deze creatieve heksenketel een zwaar ondergeschoven kind.
Velen vertrokken, al of niet gedwongen. Qua personeelsbeheer leek het voor een groot deel op een duiventil. Ondanks verstopt rumoer en walging en de roep om ingrijpen, hebben de leidinggevenden van BNN VARA het er volgens de reconstructie keihard bij laten zitten. De glamour en het succes van het programma bleken belangrijker dan het welbevinden van grote groepen medewerkers. Als de harde types zijn uitgelachen over de softies van het programma DWDD, resteert de knellende vraag hoe groot de schade is van een dergelijk narcistisch gedrag van de presentator en zijn eindredacteur.
Volgens mij is de mentale en deels fysieke schade groot. Voor de personen in kwestie en de familie en vrienden daar omheen. Nog steeds werkt dit door, terwijl het programma al enkele jaren niet meer op de buis is. Is dat een noodzakelijke prijs om kwaliteit te leveren? Ik vind van niet. Ook in goede harmonie mag je teleurstellingen uitspreken. Of eens een ruzie maken met minder fraaie taal. Wat wij in de Volkskrant lezen is echter repeterend gedrag van een talentvolle man met een fors narcistisch probleem. En de charme kant is er ook. Helaas kent de Januskop ook een donkere en wanhopige kant.
19 november 2022
Geplaatst in de categorie: actualiteit
Deze mens...
praat met mij
in een warme taal
die zijn gevoelens
en de mijne verbindt
Hij heeft geen zweep in zijn praten
laat zijn tanden niet zien
hij hoeft niet de kleur van mijn bloed
te zien
om mij te kennen
Deze mens
ziet de bres
in mijn omheining
en loop erdoor naar binnen
wetend; en ik
laat hem toe in mijn veld
ongedeerd.
Vast veel te gevoelig voor sterke types die goed tegen nukken, grillen, temperamenten en humeuren van kunstenaars bestand zijn.
Begrijp ik de Volkskrant goed, dan zijn er wel degelijk veel eerder signalen geuit en is glashelder aangegeven waarom de werksfeer voor een flink deel slecht te behappen was. Ik zie ook werkelijk niet in dat jij je als talent veel en veel meer mag veroorloven dan 'gewone' mensen. Indien je in een supermarkt een kauwgumbal jat als narrige puber, loop je het risico van politie, mee naar het bureau en een proces verbaal. Ben je volgens velen een toptalent, dan kun je jarenlang een voor velen ziekmakende werksfeer veroorloven. Ja hoor, het zijn vast kneusjes die om professionele hulp vroegen in die wilde jaren. Sukkeltjes die liever een maatschappelijk werker als baas wilden dan een Storm en Drang Talent als onze Matthijs. Afijn, goed dat er verschillend over gedacht mag worden.
Nog even dit: publiekelijk aan de schandpaal genageld worden gebeurt soms als serieuze klachten en signalen worden genegeerd. Uiteindelijk kan het dan toch naar buiten komen. Dat is ook het risico van talentvol zijn in het mediavak. Als het goed is weet je dat jouw handelen ook ooit een keer zich tegen je kan keren. Ook al maakte je prachtige programma's.