Kwantiteit boven kwaliteit
De fusie tussen uitgeverij De Arbeiderspers en uitgeverij Bruna is inhoudelijk gedoemd te mislukken. Dat De Arbeiderspers volgend jaar uit het chique pand aan de Herengracht gaat verdwijnen, is op zich al een betekenisvolle afgang vanjewelste. Het aanschaffen van gloednieuwe boeken is tegenwoordig een dure, elitaire hobby geworden, dan heb ik het over de doorsnee mens. De uitgevers zijn omwille van de magere verkoopinkomsten gedwongen om in te krimpen en om voor populaire boeken en ordinaire verkooptrucs te kiezen. De kapitalistische Bruna-mentaliteit van maar vaak genoeg een titel herhalen om zo de argeloze consumenten te verleiden, stuit menige ware literatuurliefhebber tegen de borst. Doordat De Arbeiderspers zich ook nog eens wenst te verlagen tot het louter commerciële Bruna-niveau gaat in wezen de stekker eruit bij De Arbeiderspers. Bruna gaat Zwagerman, Enquist, 't Hart, De Loo en Japin straks tot een merk degraderen. Het duivelse merkteken is natuurlijk de euro. Volgens de Bruna-filosofie wil het volk vermaakt worden en dus bieden ze populaire boeken, die aan die oppervlakkige behoefte voldoen, geen exclusieve kleinoden, want die raak je aan de straatstenen niet kwijt. De populaire boeken, die iedereen wil lezen en zal lezen, want een veelzijdige keus is straks verleden tijd, mits je in kringloopwinkels en tweede hands-boekwinkels duikt, waar je vaak voor een prikkie nog aan je elitaire trekken komt. De romantiek van het boekenvak/uitgeversvak is op sterven na dood, het zijn nu bijna overal de quasi-geletterde zakenmannen, die de dienst in boekenland uitmaken, gewiekste handelaren, die enkel nog een groot slaatje willen slaan uit de ooit zo heilige boekdrukkunst. Nu heeft de filmindustrie en internet ook veel schade berokkend aan de leeslust van de gemiddelde mens, waarom zoveel moeite doen, als je het op een presenteerblaadje kunt krijgen. Helaas gaat dat wel ten koste van de eigen fantasiekrachtontwikkeling. Zullen er ooit nog zulke gedreven bibliofielen als Martin Ros en Boudewijn Büch aan het roer staan? In wezen dé uitgever van De Arbeiderspers aller tijden, de fenomenale Martin Ros, waarvan we helaas nog maar weinig ervaren. Ik kan me zijn woede indenken in een pleidooi voor het uitzonderlijke boek, met veel pijn en moeite uitgegeven, als geen ander had hij kasteel AP als een trouwe ridder verdedigd tot het laatste unieke exemplaar. Hij had met Bruna de vloer aangeveegd. Of neem Boudewijn Büch, ook een Arbeiderspersschrijver, en daarbij een hartstochtelijk pleiter voor kwalitatief hoogstaande literatuur, de neusjes van de zalm, hij had er een prachtig weerwoord over kunnen schrijven. Gaan die Arbeiderspersschrijvers trouwens braaf met hun baasje meedoen of is er toch nog iemand zo integer om zijn nek uit te steken en van leer te trekken? Laten ze met zich sollen omwille van de behaalde roem en de kans op meer verdiensten? Ondanks dat de moraal en de intentie flink keldert? De Arbeiderspers dreigde nog lang niet failliet te gaan, ze hadden moeten standhouden, maar als laffe beginnelingen varen ze nu liever mee in de vloot van het snelle kapitaal en de collectieve teksten in blitse pakken met aandachttrekkende vuurwerkspektakels en misleidende verkooptrucs. De grens van het ethisch-criminele wel heel dicht genaderd. Hier bovenop komt nog het directe verraad aan de linkse signatuur, de De Arbeiderspers jarenlang in zijn binnenste meedroeg, verkwanseld voor de snel-en-veel-geld-verdienen-formules van ik mag wel stellen een rechts-georiënteerde Bruna-keten. Hoe meer boeken er verkocht gaan worden, hoe meer vreugde, maakt niet uit wat de inhoud is, een boek is een boek, geld in het laatje, dat telt, wat maakt ons het uit wat de mensen lezen, of ze allemaal hetzelfde lezen en dus ook als mens steeds minder authentiek worden, deze robotterie levert een vette bankrekening op en dat mag wel eens na al die jaren ploeteren met champagne, het wordt de hoogste tijd voor volksdrank nummer één: bier! Zoek de verlangens van de massa en presenteer die op uiterst verleidelijke wijze met schreeuwerige titels en wulpse dames op de covers. Dik de verhaallijn nog eens extra aan op de achterflap en ze gaan geheid allemaal voor de bijl. Kom op, we zuigen ze allemaal hartstikke leeg, die stompzinnige consumenten, we geven hen nog louter spiegels, al die ijdeltuiten, moderne of antieke spiegels, als ze maar niet hoeven te twijfelen aan hun zelfbeeld, als ze maar aangenaam genot ervaren, vluchtige bevrediging en niet teveel inspannende diepgang, want dat filosoferende geploeter ligt achter ons en bleek geen succesformule voor onze portemonnees. Kameraden, er kan weer volop gedrukt worden! Binnenkort gaan we iedere dag uit eten in de duurste restaurants! Geen champagneboeken meer, maar echte champagne in onze glazen! We zetten hebzucht en winstbejag hoog in onze vaandels en je zult zien, aan mooie vrouwen geen gebrek! Zo ongeveer schets ik tot mijn grote ongenoegen de toekomst van de Nederlandse uitgevers en iemand moet van knappe komaf zijn om deze visie te doorbreken, want de vuile was werd onlangs o.a. in de NRC buiten gehangen door de opmerkzame journaliste Maartje Somers. Ik kwam tot deze column met dank aan haar artikel, waarvan akte.
Geplaatst in de categorie: literatuur
Kwantiteit boven kwa
302
Geef je reactie op deze inzending: