Inloggen
voeg je column toe

Columns

MIJN BOZE BOLLETJE

Nog even en het is oogstmaand. Men oogst zijn groenten en fruit en men plukt en raapt en verzamelt, om daarna alweer gewassen in te zaaien voor een volgende oogst.
Applaus kan men ook oogsten. Men verdient dan op de een of andere manier te worden beloond met handgeklap. Dit kan hard zijn of zacht, daverend of lauw, blij of enthousiast, dwingend als ‘we want more’ of bescheiden en dit zijn maar enkele voorbeelden. Applaus is al zo oud als de mensheid en ook chimpansees en gorilla’s doen het om hun jongen te roepen of elkaar te waarschuwen bij gevaar. Dat gebeurt ook als er mensen naderen; de gevaarlijkste dieren van de hele wereld als je kijkt naar de oorlog op de Gaza strook en die in de Oekraïne. Dan kan het zijn dat er een passagiersvliegtuig bijeen moet worden geraapt, omdat er per ongeluk een raket op af werd gevuurd. Dan kan het zijn dat er bijna driehonderd doden vallen. Dan oogsten nabestaanden ongeloof, woede en rouw. Dan kan het gebeuren dat er een lange stoet van rouwauto’s over de snelweg rijdt, langzaam, ingetogen, menselijke resten vervoerend. Dan kan het zijn dat er bloemen op de weg worden gestrooid en dat op viaducten en langs wegen mensen staan die een zacht klaterend applaus laten horen. Dat laatste bevreemdt mij. Het lijkt sinds de dood van Pim Fortuyn een nare gewoonte te worden om applaus te laten klinken als er rouwwagens voorbijrijden. Vroeger, zeker in de jaren vijftig, stond je stil en tilde je hoed of pet even van je hoofd, je zwéég in elk geval. Je hing witte lakens voor je ramen als er een buurtgenoot gestorven was, want dat was een teken van rouw en medeleven. Je bedekte de spiegels met doeken en in de negentiende eeuw bewaarde je haar van de overledene in medaillons of maakte er armbanden van of halskettingen. Je borduurde zelfs schilderijtjes ermee. Tijden en gebruiken veranderen. De dood is niet meer zo taboe heden ten dage. Men draagt geen zwarte rouwkleding meer, tenzij het de wens was van de overledene die voor zijn dood al heeft laten weten hoe hij zijn ter aardebestelling ziet. Terug naar de geschiedenis van het applaus.
De Romeinen hadden verschillende manieren van applaudisseren. Zij ‘klapten’ met duim en wijsvinger, met holle handen of net als wij nu nog met vlakke handen. Keizer Augustus vroeg op zijn sterfbed aan zijn dierbaren of zij vonden dat hij zijn rol in de komedie die het leven is, goed had gespeeld. Zijn laatste woorden waren: ‘En als het u goed is bevallen, klap dan voor het stuk en doe ons allen uitgeleide met applaus. Dat waren woorden die gewoonlijk werden uitgesproken na afloop van een komedie. Applaus is aan regels gebonden in het westen. Tijdens een kerkdienst klap je niet, zoals dat in de vijfde eeuw gebeurde na een populaire preek. Hoewel, het komt af en toe weer voor en is bij de Pinkstergemeente zelfs gebruikelijk tijdens het zingen. In het Bijbelboek Jesaja 55 vers 12 staat al: ‘Vol vreugde zullen jullie huiswaarts keren, bergen en heuvels zullen je juichend begroeten en alle bomen zullen in de handen klappen’. Hier is een dichter aan het woord, dat is wel duidelijk.
Bij een klassiek concert klap je als de dirigent en solist binnenkomen, maar niet tussen de verschillende delen van een lang stuk door. Pas aan het eind van een suite of symfonie. Bij popconcerten applaudisseert men wel tussen de liedjes door. Je kunt ook minachtend klappen hoewel ik me afvraag hoe dat dan gaat. Alleen door je vier vingers te gebruiken en er dan verveeld bij te kijken? Zijn wij het in het westen door alle ruis om ons heen verleerd eerbied te tonen door te zwijgen? Dat mag je niet hopen. Is applaus bij begrafenissen niet heel onbewust een opgeluchte uiting van ‘Wij zijn er lekker nog en jij niet meer?’ Al heel jong leren wij aan ons kroost het volgende liedje: ‘Klap eens in je handjes blij, blij, blij, op je boze bolletje allebei; zo varen de scheepjes voorbij, zo varen de scheepjes voorbij’. Tja. Zo varen de levensscheepjes voorbij tot ze verzinken in het Niets. Maar vergis u niet, boos heeft ook de betekenis van uitblinker ( in bolleboos) In de context van deze column is het boze bolletje echter het mijne; een gebelgd en toornig hoofd dat, aan de gezichtsuitdrukking ervan te zien, anti klappen bij begrafenissen is.

Schrijver: Anneke Haasnoot, 28 juli 2014


Geplaatst in de categorie: actualiteit

2.8 met 4 stemmen 338



Er zijn 2 reacties op deze inzending:

Naam:
Anneke Haasnoot
Datum:
30 juli 2014
Inderdaad! Dat zat in klad ook in de column, maar gek genoeg verdween het er uit bij het inzenden!
Naam:
Monique Methorst
Datum:
29 juli 2014
Email:
moi636yahoo.com
Heel mooi verwoord. En herinnert U zich deze nog: applaus wanneer een vliegtuig veilig aan de grond wordt gezet. Weet niet of mensen dat nog steeds doen? In mijn column gebruik ik het woord applaus ietwat hatelijk (omdat ik niets heb met racisme, van beide kanten niet).
Eens met de schrijfster; mij zal je nooit horen klappen bij de dood, ik vind dat echt belachelijk.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)