Middelengebruik als katalysator

Vanuit privéomstandigheden ben ik mij enigszins gaan inlezen over hoe tegenwoordig de visie is omtrent het gebruik van middelen als tabak en alcohol. In een interview had ik al eens gelezen dat een arts gezegd had dat wanneer alcohol nu op de markt zou komen het verboden zou worden. Het zou worden gezien als een harddrug. Op de site van de Jellinekkliniek lees ik dit ook terug met daarnaast over roken dat het een van de meest verslavende stoffen is vergelijkbaar met bijvoorbeeld heroïne. Van dit laatste was ik nogal onder de indruk. Toen ik eens in gesprek was met iemand die weer iemand gesproken had die en drugs gebruikte en rookte, had die ‘gebruiker’ gezegd dat het voor hem moeilijker was om van het roken af te komen dan van de drugs.

Tabaksfabrikanten doen hun best om mensen verslaafd te maken en te houden, hun voortbestaan hangt er immers vanaf. Tabak zou meer dan vierhonderd stoffen bevatten waaronder luchtwegverwijdende. Op de site van Jellinek lees ik dat het om cacao-preparaten en stikstofdioxide zou gaan waardoor de rook dieper geïnhaleerd wordt en er meer nicotine kan worden opgenomen. Ook wordt er gebruik gemaakt van smaak- en geurstoffen. Mensen die roken vinden dit ontspannend maar het is een vicieuze cirkel waarin ze vastzitten want wanneer het effect (van hele korte duur) afneemt komt er onrust en moet de volgende gerookt worden. Nicotine heeft een sterke invloed op het beloningssysteem en op de manier waarop het geheugen werkt. Door deze werking wordt men meer vatbaar om aan andere middelen verslaafd te raken en te blijven. Wanneer men stopt zou dit de onrust, agressie en somberheid verminderen en men meer weerbaarder worden om verleidingen te weerstaan.

Uit een studie van Amsterdam UMC en de universiteit van Bristol, die in juni 2020 is gepubliceerd in het tijdschrift Addiction blijkt dat gevoelens van eenzaamheid lijken te leiden tot een grotere kans dat iemand gaat roken. ‘In ons onderzoek hebben we bewijs gevonden dat eenzaamheid ertoe leidt dat mensen een hogere kans hebben om te beginnen met roken, meer sigaretten roken en minder geneigd zijn om te stoppen’, zegt gedragsgeneticus dr. Jorien Treur van Amsterdam UMC, hoofdonderzoeker van de studie.
In de studie werd ook gekeken naar effecten andersom: leidt het gebruik van verslavende middelen tot eenzaamheid. Interessant genoeg bleek dat door roken mensen meer gevoelens van eenzaamheid kunnen ervaren. Er lijkt dus sprake te zijn van een vicieuze cirkel (Bron: Amsterdam UMC).

Op de site van afkickkliniekwijzer.nl vind je een top tien van meest verslavende middelen. Tabak staat hier op nummer drie en alcohol op nummer vijf.

Onder invloed van alcohol worden gedrag of woorden van anderen makkelijker verkeerd geïnterpreteerd en gezien als aanleiding voor agressief gedrag, iets wat ik aan den lijve heb ondervonden en dat is geen pretje. Daarnaast ervoer ik dat rookgedrag kan leiden tot egoïsme, niet meer in staat te kunnen of willen zijn om rekening met de ander te houden wat tot een conflict kan leiden waar beide partijen niet blij van worden.

De DSM spreekt bij alcoholafhankelijkheid niet van alcoholisme of verslaving maar van “stoornissen in het gebruik van middelen” (substance abuse disorders). Een “stoornis in het gebruik van middelen” kan ontstaan door gebruik van verschillende middelen zoals alcohol, cannabis, opiaten of stimulerende middelen. Afhankelijk van aan hoeveel criteria je voldoet gaat het om lichte, matige en ernstige drinkers.
Tot slot lees ik ook nog dat er een diagnose tabaksverslaving of nicotineafhankelijkheid (tobacco use disorder) in de DSM-V is ondergebracht. Het dient aan elf criteria te voldoen, waaronder bijvoorbeeld het optreden van tolerantie, regelmatig meer gebruiken dan gepland, mislukte stoppogingen en een sterk verlangen naar tabak (craving). Nu ben ik geen voorstander van de DSM-V maar ik snap wel dat het als iets gezien wordt dat van grote invloed kan zijn op de lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Schrijver: Jet Rood
26 juli 2023

jetroodhotmail.nl

Biografie van deze schrijver

middelen verslaving alcohol tabak

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

3.8 met 6 stemmen 208