Door walgelijke, monstrueuze, stupide Russen vermoord

(voor Joana Griniuviene (1865 - 1918))

Jij bent geboren als Joana Dominika Pavalkyté op 18 augustus 1865 in het landhuis Siksniai in de provincie Kybartai in Litouwen. Jouw vader Juozas Pavalkis was een administrateur. Jouw moeder Joana Dovsinaité was de dochter van de eigenaar van het landhuis Luksiai. Na het overlijden van jouw vader ging jij met jouw moeder naar Maijampole. Jij leefde onder de invloed van de Poolse cultuur. Jij sprak thuis Pools, maar jij kende ook Litouws. Jij stond achter de opstand van 1863-1864, die zich tegen de heerschappij van het Russische Rijk in de 19-de eeuw keerde. Jij hebt thuis schrijven geleerd en jij ging naar het privé-gymnasium van de meisjes van P. Prakapaviciene nabij het Mariaklooster in Marijampole, gesticht in 1750 door de Orde van de Onbevlekte Ontvangenis van de Maagd Maria, in 1673 door Stanislaw Papchinsky in Poznan gesticht.

Het Marijampole Rygiskes Jonas Gymnasium op Kauno straat 7 is opgericht in 1840 en later vernoemd naar de taalkundige Jonas Jablonskis. Het gebouw, waar jij naartoe ging, was in 1870 voltooid. Veel oud-studenten werden net als jij een boekhandelaar, o.a. Juozas Bagdonas, Vincas Bielskus, Juozas Adonaitis-Sernas, Kazys Grinius, Petras Kriauciunas, Juozas Lozoraitis, Pranas en Stasys Matulaitis, en Baltrus Matusevicius. Nadat jij was afgestudeerd, heb jij jezelf voorbereid voor de gymnasiumexamens voor lerares in het basisonderwijs. Jij kreeg het lerarendiploma niet, omdat de autoriteiten jouw familie niet vertrouwde. Jouw oudere broer Bronislaw werd van de Universiteit van Warschau gestuurd, omdat hij met de studentenrellen meedeed. In 1897 vervoerde jij de eerste lading sociaal-democratische literatuur naar Vilnius. Toen jij voelde, dat de politie jou in de gaten hield, ging jij naar Sint-Petersburg. Daar werkte jij van 1887 tot 1889 in de Pypin-bibliotheek en daarna in de papiergeldfabriek. Aleksandr Nikolajevitsj Pypin (1833 - 1904) was een literair en cultureel historicus, etnograaf, folklorist en publicist.

Terug in Marijampole werkte jij enige tijd op het kantoor van de snelwegingenieur Zilinskas. Later begon jij een wasruimte. Op 18 augustus 1895 trouwde jij met de arts Kazys Grinius, geboren op 17 december 1866 in Selemos Buda. Op 8 september 1899 werd in Pilviskiai jullie zoon Kazys Grinius geboren. Hij werd kolonel van de generale staf van de Litouwse strijdkrachten. In 1902 werd jullie dochter Grazina Griniute geboren. In 1909 werd jullie zoon George Grinius geboren. Hij had een slechte gezondheid. Kazys was ook een boekhandelaar. Daarnaast was hij politicus, humanist, klokkenluider, opvoeder en publicist. Jullie gingen in Virbalis wonen en daar werd jij een boekhandelaar. Later woonden jullie in Naumistis. Van 1898 tot 1902 woonden jullie in Pilviskiai. In 1902 gingen jullie naar Marijampole terug. In 1905 woonden jullie in Vilnius en in 1906 in Marijampole, waar jullie twee weken in de gevangenis zaten vanwege Litouwse activiteiten. Van 1908 tot 1910 woonden jullie in Vilnius. In 1910 zat Kazys anderhalve maand in de gevangenis. Hij had nauw contact met o.a. de dichter/arts Vincas Kudirka, Juozas Bagdonas, Pranas Matulaitis en Petras Kriauciunas.

Jullie huis in Marijampole was het centrum en de ontmoetingsplaats van de Litouwse Sociaal-Democratische Partij, waartoe jij ook behoorde. Jij bracht de manuscripten van Kazys van Kybartai naar Eitkunai. Dat was een verboden, Litouwse pers. Jij reisde ook constant van Naumiestis over de grens naar Sirvinta. Jij bracht de krant 'Varpas' van Klein-Litouwen en het tijdschrift 'Ukiniskas' naar Litouwen. De arts/historicus/activist van de Litouwse Revival Stasys Matulaitis werd in juni 1898 voor drie jaar naar Vologda, Rusland, verbannen. In Sint-Petersburg trouwde hij met Vilhelmina Mackeviciute, met wie hij Katre en Aldona kreeg. Op zijn verzoek zijn jullie in juni 1898 van Naumiestis naar Pilviskiai verhuisd. Stasys en zijn gezin keerde in 1902 naar Litouwen terug, waarna jullie op 8 november 1902 in Marijampole gingen wonen, waar Grazina is geboren. In 1904 was jij bij de première van het komische toneelstuk 'Amerika in het badhuis' in het Kaunas Stadstheater. Op 15 mei 1905 was de première in Marijampole. Jij was er enorm door geraakt. In 1904-1905 vormde jij het eerste koor, waarmee jij aan de kerkmis meedeed. Het lukte jou om de mis in het Litouws te laten doen.

Op 27 november 1905 heb jij samen met Kazys en de boekhandelaar Liudas Ciplijauskas het Genootschao van het Licht opgericht. Het doel was het oprichten van scholen, pedagogische en avondcursussen, boekhandels, het verspreiden van Litouwse prenten en het voeden van de studerende jongeren. In Marijampole heb jij een basisschool voor meisjes opgericht. In Uznemune deed jij mee met de revolutie van 1905-1907 tegen de heerschappij van het Russische Rijk. In 1907 en 1908 zat jij in de gevangenis van Suwalki, Kalvarija en Marijampole. In 1915 verhuisden jij met jouw gezin naar Rusland, waar jullie in Kislovodsk woonden en waar Kazys en jij werkten. Op 8 oktober 1918 werd jij in Kislovodsk tijdens het offensief van het Rode Leger door plunderende soldaten neergeschoten. Jouw dochter Grazina raakte ernstig verwond door een revolverkogel in haar hoofd, waardoor zij kort daarna overleed. Grazina werd 15 of 16 jaar en jij werd 53 jaar. De pastoor weigerde jullie in de rooms-katholieke begraafplaats te begraven, vanwege jouw levensactiviteiten en geen contact met de roomse kerk. Jullie zijn in de orthodoxe begraafplaats van Kislovodsk begraven. Later werd jouw broer Bronislaw naast jullie begraven. Het graf is in 1950 verdwenen en er staat nu een schoenenfabriek.

Kazys hertrouwde met Kristina Arsaité-Griniene, met wie hij de zoon Leo (1927 - 1989) kreeg, die een militaire ingenieur en een goede vriend van de oud-president Valdas Adamkavicius was. Kazys was van 7 juni 1926 tot 17 december 1926 president van de Republiek Litouwen. Kazys overleed op 4 juni 1950 in Chicago. Zijn urn is nabij Selemos Buda begraven. Er is een standbeeld van hem geplaatst, gemaakt door Kestutis Balciunas. Jouw zoon George overleed in 1919 in Parijs. Jouw zoon Kazys overleed op 29 mei 1965 in Washington.

Joana Dominika Pavalkyté-Griniuviene

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 19