De muur
Het is eind jaren zeventig als ik in mijn jonge jaren in Berlijn ben. Een schoolreisje die een onuitwisbare indruk zal achterlaten. De enorme muur die een land verdeelt, een stad verdeelt. Checkpoint Charlie, verhalen over ongelooflijke ontsnappingen met gevaar voor eigen leven. Om in het deel van het land, het deel van de stad te kunnen leven waar de vrijheid is. West-Berlijn, met zijn schreeuwende reclames van bekende frisdranken en biermerken, gebouwen leven 24 uur per dag door de flikkerende neonlichten, met bijpassende kleurige auto's in vele merken en bijpassende mensen in hippe jeans en overige kleurige kleding en schoeisel. Oost-Berlijn, grijs en grauw, enkel politieke reclame-borden, er is geen kleur, bijpassende gebouwen en mensen zijn grijzig, alle autootjes hetzelfde merk, mensen klampen je aan om Oost-Duits geld tegen West-Duits geld te wisselen, dan kunnen ze op de zwarte markt een jeans kopen.
Tijdens de geschiedenislessen hing ik aan de lippen van de geschiedenisleraar, hij kon altijd zo beeldend vertellen over de Middeleeuwen, over de Franse Revolutie, over alles wat onze wereld gemaakt had tot wat het was. Het schoolreisje naar Berlijn was de meest indringende geschiedenisles. In Oost-Berlijn kocht ik een paar geschiedenisboeken, ongelooflijk hoe anders die geschreven waren dan de onze. Rusland had de Tweede Wereldoorlog gewonnen, stond er geschreven. Het was een surrealistische ervaring. Een die angstig werkelijk was.
Een paar weken geleden zie ik het schilderij van mijn moeder weer, ik moet er altijd naar kijken als ik bij haar op bezoek ga. Twee prachtige vogels, waarvan een met een vredestak in zijn bek. Het jaartal 1989 met mijn moeders naam staan onder het schilderij. Zij schilderde het in dat jaar vanwege het vallen van de Berlijnse muur. Zij heeft de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Zij weet hoe het begon en hoe het afliep, en dat er geen winnaars waren, alleen verliezers. Haar werd gevraagd om als 18-jarige in 1945 te helpen met de repatriëring van de Joden uit de kampen, want haar donkere haren en ogen wekten vertrouwen bij mensen die alles kwijt waren wat hun ooit dierbaar was geweest. Zij kent de beklemming van oorlog, de wanhoop, de angst. Zij weet wat het betekent bevrijd te zijn, weer vrij te zijn. Dat zie ik terug in de vogels die zij schilderde toen de muur in 1989 viel.
Ik ben bij haar als MH17 op 17 juli wordt neergehaald. We zijn allebei verbijsterd, net als de rest van Nederland, net als de rest van de wereld. Opeens zijn al je eigen zorgen zo enorm onbeduidend en klein. We volgen alle dagen erna het nieuws op de voet. Ik voel me bozer en bozer worden. Er moeten mariniers en commando's heen, zegt mijn gevoel. Mijn moeder zegt veelzeggend niets. Ik kijk haar oplettend aan als ik haar de vraag stel waar ik het antwoord al op vermoeden kan: "Mam, is dit een oorlog waard?" Ze kijkt me ernstig en strak aan en antwoordt ferm en zonder aarzelen: "Nee." "Maar wat als het jouw man was, jouw kinderen, jouw familie?", vraag ik nog. Haar antwoord laat geen enkele twijfel: "Dan gaan er alleen maar nog meer mensen dood en ik krijg ze er niet mee terug." Ik weet dat haar zienswijze de enige juiste is. Maar mijn gevoel wil nog steeds een blik mariniers en commando's opentrekken. En ik realiseer me hoe dicht ons land aan de rand van een nieuwe oorlog staat. En hoe dankbaar we mogen zijn dat er nog steeds mensen leven die ons kunnen vertellen dat, hoe erg het ook is wat gebeurd is met MH17, een nieuwe wereldoorlog zovele malen erger zijn zou.
We mogen nooit vergeten. MH17 niet. WO I en WO II niet. De Berlijnse Muur niet. Er lijkt een nieuwe koude oorlog te ontstaan door de gebeurtenissen in de Oekraïne. Een koude oorlog van sancties. Een oorlog die koud is, is al erg genoeg. Dat heeft de muur ons geleerd. Laten we hopen en bidden dat het daarbij blijven mag.
--- --- ---
Illustratie: Berlin Wall, June 1989 (Foto: Angr, Wikimedia Commons)
yahoo.com
Biografie van deze schrijverGeplaatst in de categorie: actualiteit
MH17
165
Geef je reactie op deze inzending:
Er zijn in het klein ook buurmannen, die elkanders bloed wel kunnen drinken, maar om escalaties te voorkomen ontwijken ze elkaar zoveel mogelijk. Leven en laten leven.
Je moeder heeft wijs gesproken. Ik dacht ook impulsief aan onze commando's, maar daarmee lossen we niets op en verergeren we de heetgebakerde gemoederen. Wraak is zinloos.
Laten we hopen, dat Poetin een beetje veel onder de indruk is van die sancties. De man ziet steeds meer beren op de weg. Hij moet naar een afkickkliniek voor paranoïde hallucinaties en hoogmoedswaanzin. Alleen zal mijn advies hem nooit bereiken, laat staan, dat hij er iets mee zal gaan doen.
We worden geregeerd door steenrijke gekken, die geen respect voor het leven van een ander mens hebben. Toch is het aan de huidige communicatietechnieken te danken, dat er nog genoeg lijntjes open blijven. Poetin en Obama hebben elkaar beloofd om met elkaar in contact te blijven. Wie weet wat voor groot onheil de slachtoffers van de MH17 onbedoeld hebben weten te voorkomen?...