Gronings gasdossier: gapende kloof burgers en overheid
Nederland moet een ereschuld inlossen voor de Groningers na jaren van gaswinning met als gevolg aardbevingen en fysiek en mentaal leed bij bewoners. En compensatie voor de tergende bureaucratie in de afhandeling van schades aan huizen door de bevingen. Met daar bovenop een premier, die de gevolgen van de aardbevingen pas jaren later beter begreep, maar desondanks weinig deed, alsook een Tweede Kamer welke onvoldoende kennis en inzichten bezat om effectief politiek op te treden in het bestuurlijke moeras rond de gaswinning. Dat zijn – door mij samengevat- enkele scherpe conclusies genoemd in een zeer lijvig rapport van 1900 pagina’s, dat de Parlementaire Commissie Gaswinning Groning gisteren heeft gepubliceerd.
Uit diverse reacties van bewoners en onder meer de Commissaris van de Koning René Paas toont men zich blij met de erkenning en herkenning in het rapport. Veel was al bekend: bestuurlijke blunders en akelig negeren door overheden. Bovendien, zoals de teneur in overheidshandelen van de laatste vijftien jaar, werden burgers vooral gewantrouwd. Zouden zij niet te veel schade uitgekeerd krijgen? Zouden de wanhopige Groningers hier en daar niet een ‘slaatje eruit willen slaan’? Vooral dat laatste is een achterdocht factor van betekenis in de Nederlandse volksaard. En helaas kenmerkend voor de laatste vier kabinetten. De idiote angst voor ‘profiteren’ is ook deels partijpolitiek.
Zo wordt onder het vooral liberale gedachtengoed stamelend, zingend of schreeuwend het begrip ‘vrijheid’ overal gepropageerd en op dossiers geplakt. In de praktijk van alledag betekent deze vreugdevolle insteek vooral het mantra van ‘eigen broek ophouden’, je eigen succes nastreven en daar verantwoordelijk voor zijn en bij pech zware schuld bij jezelf leggen. Tijdens partij polonaises werden ooit morele vreugdevuren aangestoken bij het afbreken van de verzorgingsstaat. Allemachtig, dat pamperen ook, dat profiteren, dat hand ophouden, en alle uitkeringen voor slapjanussen. Dit alles ten koste van de welvaart van de ‘hardwerkende Nederlander’.
Inmiddels weten wij waartoe deze vrijheidsopvatting heeft geleid. Bouwen voor betaalbare huurwoningen betekent in deze visie: ‘uitrollen van achterstandswijken’. Gelukkig leven mijn ouders niet meer om deze kwetsende en domme benadering tot zich te nemen. Zij waren ooit blij met zo'n huurhuis, toen nog niet ‘sociale woningen’ geheten. Al met al is de ellende in Groningen volgens het behoorlijk vernietigende rapport te wijten aan een ernstige 'systeemfout'. Met burgers werd geen rekening gehouden in de afspraken. Een triest fenomeen, dat min of meer ook past in het bestuur van de afgelopen 12 jaar met onder meer het Toeslagen schandaal.
25 februari 2023
Geplaatst in de categorie: actualiteit