Anders leren kerken
De leegloop in de kerken is iets wat al jaren gaande is. De vergrijzing speelt hierbij een grote rol. Ik bezoek graag kerken en draag ook een steentje bij aan enig vrijwilligerswerk. Een dominee van een van de kerken die ik bezoek ,vroeg of ik lid wilde worden van ‘hun’ kerk. Een vrouw van een andere kerk, die mij aan het hart gaat, liet zich ontvallen dat ik mij kon inschrijven bij de ene kerk en dat ik toch vrij ben om ook andere kerken te bezoeken. Een indirecte oproep om bij ‘haar’ kerk aan te sluiten zo concludeerde ik voor mijzelf. Er is iets wat mij weerhoudt om gehoor te geven aan hun wens. Op de vraag van mensen die nog denken in termen als van welke kerk je nu bent is mijn antwoord: ‘Ik ben niet van een kerk, ik bezoek een kerk’. Dit is iets wat ik graag zo wil houden.
Hoewel ik op seniorenwoningen kan reageren ben ik officieel qua leeftijd nog geen senior. Wanneer ik de kerk van de dominee bezoek zie ik dat vrijwel de meerderheid hoogbejaard is. Afhankelijk van hun gezondheid en conditie zijn zij in staat de kerk fysiek te bezoeken. Hoeveel er online meekijken heb ik geen idee van. Het is een prachtige kerk, wordt vaak ook opengesteld en ze organiseren er diverse activiteiten. Hoewel ik er voorstander van ben dat mensen kunnen ’kerken’ zie ik wel dat de leegloop het bestaan bedreigt.
De Bijbel is voor velen een leidraad voor hoe je in het leven kan staan. Een boodschap van verbroedering en verzustering. Toch kunnen al die verschillende kerken niet samen kerken (behoudens een kerkdienst per jaar, oecumenisch) doordat er In de loop van de geschiedenis vele conflicten zijn geweest die tot verschillende kerkgenootschappen hebben geleid.
Volgens Wikipedia zijn er in Nederland in de loop van de geschiedenis in totaal ruim 19.000 kerken gebouwd, waarvan nog ongeveer 7000 resteren. Volgens een onderzoek van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) naar alle kerkgebouwen in Nederland wordt een op de vier Nederlandse gebedshuizen niet langer gebruikt voor religieuze doeleinden (30-11-2020).
Het CBS meldt dat de religieuze betrokkenheid de afgelopen jaren steeds verder is afgenomen. In 2017 rekende voor het eerst meer dan de helft van de Nederlanders van 15 jaar of ouder zich niet tot een kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groepering. In 2019 rekende 20 procent van de Nederlanders zich tot de katholieke kerk, 15 procent was protestants, 5 procent moslim en 6 procent behoorde tot een andere religieuze groep
Benoemen dat je in God gelooft roept weerstand op bij mensen. God is beladen. Het zijn veelal mensen die een weerstand hebben tegen of een afkeer hebben van religie. Voor hen is God daar onlosmakelijk aan verbonden, net als de Bijbel. Hier hebben deze mensen niets mee. Wanneer je spreekt over een bron, een oorsprong of anderszins, reageren mensen al weer heel verschillend. Vanuit die benadering bezoeken mensen ook de kerk. Wellicht wordt het tijd om de manier van samen het geloof belijden onder de loep te nemen en hier een andere richting aan te geven. Denken dat je in deze tijd mensen kunt overtuigen van het bestaan van God is mijn inziens een doodlopende weg.
29 oktober 2023
Geplaatst in de categorie: actualiteit
Want is dat niet de hoofdreden van het niet meer aanslaan van het discours van die aloude oude-mannenkerk: de verbijsterende ontkenning van, het gebrek aan voeling met de maatschappelijke realiteit waar de kerk een van de vele spelers van is. Ga er maar aan staan: welk bedrijf of welke overheid zou er vandaag de dag nog mee wegkomen met te zeggen dat vrouwen niet geschikt zijn om posities aan de top in te nemen? Ik spreek nu uiteraard over de katholieke kerk die nog altijd botweg weigert om vrouwen tot de ambten van priesters en kardinalen te laten doordringen. Hoe wereldvreemd kan je zijn? En hoe kan het kaderen in de christelijke inclusiviteitsvisie dat je de helft van de bevolking koudweg de toegang ontzegt tot de regionen waar de lijnen worden uitgestippeld.
Het trouwen van priesters is altijd tegengewerkt omdat zodoende het bezit van de kerk zou worden versnipperd. Maar is de geloofwaardigheid van de kerk zodoende al niet al lang hopeloos versnipperd? Ik ben zelf geen praktiserend gelovige, maar zoals iedereen zie ik natuurlijk ook dat mensen behoefte hebben aan zingeving. En ook een massa gelovigen zullen beamen dat iedereen het recht heeft op zijn eigen individuele manier, die zingeving vorm te geven. En machtsmisbruik wordt nooit getolereerd, de machthebbers zullen altijd tot de orde worden geroepen als ze zelf niet leven volgens hun principes. Dat is een constante in de wereldlijke en kerkelijke machtsinstanties.
Maar er zullen altijd voedingsbodems zijn voor machtsgroepen die oor hebben naar de noden van de mensen die die machtsgroepen sterk maken. De politiek is op dat gebied toch al behoorlijk geëvolueerd. Als de kerk nog een rol van betekenis wil spelen, zal ze dat ook moeten doen: meer luisteren naar de mensen die de basis vormen van haar machtsstructuur en die haar toekomst uitmaken. Hugo Claus zei het ooit: de kerk is niet op een rots maar op caoutchouc gebouwd. Hij bedoelde daar haar opportunistische omgang mee met de wereldse machthebbers. Als een gigantisch caoutchouc appartement moet een moderne kerk vooral rekening houden met haar grootste groep stakeholders: de mensen die op een eigentijdse manier zin zoeken in hun moderne leven.